فرهنگی زیبا به نام صله رحم!

ایام عید و نوروز حال و هوای دیگری دارد. بوی طراوت و شادابی در همه جا پیچیده و شاید اولین شکوفه بر بلندای درختان روییده باشد. دشت ها خود را برای استقبال از گل ها آماده می سازند و کوه ها اشک ریزان نعمات خداوندی می گردند و او را به تمام بزرگی اش شکر می گویند.
ما نیز هر کدام به نحوی به استقبال بهار رفته ایم و به گونه ای این فصل را به خانه هایمان می آوریم ولی در بسیاری از موارد اشتراکاتی داریم که تبدیل به فرهنگی زیبا در جای جای جهان شده است و اگر بگوییم ایران و ایرانی را به این رسومات می شناسند اغراق نکرده ایم فرهنگی رسمی مثل سفره ی هفت سین یا دید و بازدیدی که معمول است.
بعضی از این موارد در دین مبین اسلام نیز مورد تایید و تأکید است و خداوند متعال و ائمه ی اطهار(علیهم السلام) همواره مردم را به آنها رهنمون می ساختند.
شاید عید برای ما بدون این رسومات رنگ و بویی نداشته باشد، دور هم جمع شدن ها، صمیمیت بی انتها، گرمای دست مادری مهربان و لبخند پدری فداکار که از جمع شدن فرزندانش به زیبایی می خندد. ما به عنوان یک انسان و به عنوان یک ایرانی مسلمان به خود می بالیم که این فرهنگ ها با وجودمان آمیخته شده است.
نکته ی مهم این است که اگر به هر دلیلی این سنت های حسنه در خانواده های ما کم رنگ شد، دوباره آنها را زنده سازیم و نور الهی را در زندگی خویش جاری و ساری سازیم، با توجه به اینکه در آیات و روایات بسیاری به صله ارحام تاکید و توصیه شده است، شایسته ی یک انسان مسلمان ایرانی نیست که این امر بزرگ را به بهانه های واهی ترک کند و خودش را از آثار زیادی که در دنیا و آخرت دارد محروم و بی نصیب سازد.
در آیه 21 سوره ی رعد از کتاب زندگی آمده است: «وَالَّذِینَ یَصِلُونَ مَا أَمَرَ اللّهُ بِهِ أَن یُوصَلَ وَیَخْشَوْنَ رَبَّهُمْ وَیَخَافُونَ سُوءَ الحِسَابِ»
«و آنان كه آنچه را خدا به پیوستنش فرمان داده مى ‌پیوندند و از پروردگارشان مى ‌ترسند و از سختى حساب بیم دارند.»
این آیه بر هر صله اى كه خداوند متعال به آن امر فرموده است دلالت و اطلاق دارد، از معروف ترین مصادیق آن صله رحم است که خدای مهربان به آن امر کرده است و ترک آن را گناهی بزرگ می شمارد.
به راستی چرا؟ اگر مثلا ما رابطه ی خود را با تمام نزدیکان قطع کنیم خللی به کسی وارد می آید؟
این مهربانی ها را خدا می بیند و در روزی که همه نیازمند ذره ای لطف و مهربانی او هستند، ما را از نعمات بی منتهایش بهره مند می سازد و به سعادت دنیوی و اخروی می رساند. «.... وَاتَّقُواْ اللّهَ الَّذِی تَسَاءلُونَ بِهِ وَالأَرْحَامَ إِنَّ اللّهَ كَانَ عَلَیْكُمْ رَقِیبًا» « .... و از (بریدن و قطع رابطه با) خویشاوندان پروا كنید، كه همانا خداوند پیوسته بر شما مراقب و نگهبان است»
با اندکی تدبر در می یابیم این رفت و آمدها، تاثیرات شگرفی در زندگی فردی و اجتماعی ما خواهد داشت و سطح امید به زندگی را در سطح جامعه افزایش خواهد داد، امیدی که امروز در جای جای جهان کمتر شده است و خیلی ها به دنبال به دست آوردن آن هستند و راه های مختلفی را برای کسب آن امتحان می کنند.
صله ی رحم باعث ایجاد حس شادابی و دل گرمی می شود، انسان زمانی که می بیند نزدیکان خوبی دارد که با آنها شاد است و آنها با وی مهربان و غمخوار، از درون، خود را دارای پشتوانه می بیند.
از طرف دیگر زمانی که احساس می کند می تواند پشتوانه ای برای نزدیکان خودش باشد و به آنها کمک کند و غمی از غم های ایشان بکاهد، خود بزرگترین جذب انرژی مثبت است و احساسی که از این ارتباطات انسانی رهنمون می گردد سال را سرشار از مهربانی و امید می سازد و خداوند نیز از این پشتیبانی شاد و خوشحال است.
صله ی رحم باعث می شود که کمی نسبت به یکدیگر گذشت داشته باشیم و مشکلات، کینه و کدورت ها را کنار گذاشته و به فکر آینده باشیم.
خداوند زمانی که می بیند ما نسبت به یکدیگر رحمت، گذشت، دوستی و مهربانی را پیش می گیریم ما را بخشیده و از گناهانمان خواهد گذشت.
چه زیباست زمانی که ما پای بر نفس خودمان می گذاریم و به دیدار فامیلی می رویم که با ما مشکل داشته و شاید حتی در مخیله اش هم نمی گنجیده که ما از او بگذریم، چه حالی به وی دست می دهد؟
چه قدر خوشحال می شود و چه قدر ما در برابر خواسته های نفسانی مان بزرگ می شویم که فراتر از تمام حساب کتاب های مادی قدم بر می داریم و نشان می دهیم هنوز چیزی به نام انسانیت زنده است و ما می توانیم آن را در وجود خویش پاینده بداریم.
این مهربانی ها را خدا می بیند و در روزی که همه نیازمند ذره ای لطف و مهربانی او هستند، ما را از نعمات بی منتهایش بهره مند می سازد و به سعادت دنیوی و اخروی می رساند . «.... وَاتَّقُواْ اللّهَ الَّذِی تَسَاءلُونَ بِهِ وَالأَرْحَامَ إِنَّ اللّهَ كَانَ عَلَیْكُمْ رَقِیبًا» «.... و از (بریدن و قطع رابطه با) خویشاوندان پروا كنید، كه همانا خداوند پیوسته بر شما مراقب و نگهبان است (سوره ی نساء آیه ی 1)»

محمد حسین تاج