چگونه حقایق را آنگونه كه هست، ببینیم؟

اگر آیینه را صیقل دهیم، عكس را درست نشان مى دهد. آئینه دل نیز باید صیقلى باشد تا معارف را درك كند. دل هاى كینه دار مثل ظرف هاى آلوده است كه اگر آب تمیز هم در آن ریخته شود، آلوده مى شود.
قرآن مى فرماید: اتّقوااللّه و یعلّمكم اللّه (سوره بقره، آیه 282) از خداوند پروا كنید تا خداوند، حقیقت را به شما بیاموزد.
تقوى به معناى دورى از انواع بدى ها و زشتى هاست. آرى، افراد آلوده از درك بسیارى حقایق محرومند.

كسى كه تعصّب قومى، حزبى، نژادى و... دارد، حق را آنگونه كه هست نمى فهمد، مثل كسی كه عینك سرخ گذاشته و همه چیز را سرخ مى بیند و شلغم را لبو مى پندارد و اگر عینك سبز بگذارد، كاه را علف مى بیند.
اگر آیینه را صیقل دهیم، عكس را درست نشان مى دهد. آئینه دل نیز باید صیقلى باشد تا معارف را درك كند. دل هاى كینه دار مثل ظرف هاى آلوده است كه اگر آب تمیز هم در آن ریخته شود، آلوده مى شود.
گناه غبارى است كه نمى گذارد انسان واقع بین باشد.

در حقیقت این صیقل کردن دل از محرمات که در زبان دین از آن به تقوا تعبیر شده است، مهم ترین وسیله در سیر و سلوک معنوی و تقرّب به حضرت دوست است.
بدون تقوا رسیدن به هیچ مقامی امکان ندارد زیرا تا زمانی که نفس آلوده به چرک محرمات و گناهان است و تا مادامی که تابع هوس ها ولذت های نفسانی است و شیرینی آن در کام اوست، اولین مقام کمالات معنوی برای او رخ نداده است و به حیات طیبه ای که هدف آفرینش شمرده می شود دست نمی یابد.

تقوا و پرهیز از محارم الهی دارای آثار و برکات فراوانی در زندگی دنیوی و مقامات اخروی شخص متقی می باشد، که یکی از این برکات این است که فرد متقی، قدرت تشخیص حق از باطل را پیدا می کند.
گناه غبارى است كه نمى گذارد انسان واقع بین باشد. در حقیقت این صیقل کردن دل از محرمات که در زبان دین از آن به تقوا تعبیر شده است، مهم ترین وسیله در سیر و سلوک معنوی و تقرّب به حضرت دوست است

همانطوری که تفکر راهی است که انسان را به حقایق جهان هستی آشنا می کند، تقوا هم طریقی است که انسان را قادر به مشاهده حقایق و اسرار عالم می گرداند، هر قدر خواهش های مادی کمتر باشد و دل آدمی متوجه معبود گردد، معرفت فطری شکوفاتر و عبادت درونی نمود بیشتری می یابد، لذا متقی معارف دینی را آشکارا مشاهده کرده و می یابد. اما انسان بی تقوا آن چنان در تاریکی فرو می رود که اگر همه آیات الهی را به او ارائه دهند، چیزی نمی بیند.

از این رو اگر انسان راه تقوا و پاکی نفس را طی کرد هم اسرار عالم را می بیند و هم صراط مستقیم را به آسانی می پیماید. چنانچه حضرت حق می فرماید: «إِن تَتَّقُواْ اللَّهَ یَجْعَل لَّکُمْ فُرْقَانًا؛ اگر با تقوا بودید خداوند توان فرق نهادن بین حق و باطل را نصیب شما می کند.»
اگرچه عقل آدمی برای درک حقایق آماده است، اما گاهی هوس ها و محبت های پوچ و حرص های بی مورد، چونان غباری مانع دید عقل می گردند لذا شناخت حق از باطل، نیک از بد و راه و چاه در مسیر حرکت انسان مشکل می گردد و این تقوا و تهذیب نفس است که نورانیتی ایجاد کرده و غبار راه را می نشاند.

جمال یار ندارد حجاب و پرده ولی/ غبار ره بنشان تا نظر توانی کرد
درک موضوع با یک تحلیل ساده
با یک تحلیل ساده نیز می توان این ثمره تقوا را درک نمود و آن اینکه در جوامعی که دینداری جایگاهی ندارد و هوس های آنی و لذت های مادی محور قرار گرفته است، دستگاه های تبلیغاتی و رسانه های جمعی، لذت جویی و هوسرانی را ترویج می کنند لذا در چنین محیطی تمییز حق از باطل بسیار مشکل می گردد و این ها همه در اثر بی تقوایی و آلودگی آن جامعه است. و از این گذر است که حضرت امیرالمومنین (علیه السلام) می فرماید: «عقل آدمی در میان کشاکش هوای نفس و شهوت از میان می رود.»