تومنون ببعض و تكفرون ببعض

يكبار، با انسان خوبى برخورد كردم كه داشت از درآمدش برايم تعريف‏ مى‏كرد (البته، منظورم از خوب اين است كه از نظر اخلاقى، برخورد با ديگران، و توسل به اهل بيت خوب بود). او از درآمد سالش برايم سخن مى‏گفت كه مثلا 40 ميليون تومان پول گندم، 60 ميليون تومان پول جو مزرعه‏هايم است، 20 ميليون تومان هم سيب درختى مى‏فروشم، چند ميليون تومان پول فروش شير گاوهايى است كه دارم و ... گفتم:

مى‏دانى كه گندم و جو و گاو و گوسفند و ... در اسلام زكات دارند؟

گفت: مى‏دانم، ولى در اين قسمت لنگ مى‏زنم و در پرداخت زكات توقف كرده‏ام. گفتم: بعد از مرگ، فرزندانت زكاتى كه به گردن دارى را مى‏پردازند؟ گفت: من كه از آن‏ها بهتر هستم ندادم، آن‏ها كه هرگز نمى‏دهند! گفتم: پس چرا حق پروردگار را نمى‏پردازى، مگر در قرآن نخوانده‏اى كه:

«و الذين فى اموالهم حق معلوم للسائل و المحروم».

و آنان كه در اموالشان حقّى معلوم است. براى درخواست‏كننده تهيدست و محروم از معيشت و ثروت.

گفت: خوانده‏ام، ولى نمى‏دانم چرا پايم براى اين كار پيش نمى‏رود؟!

آرى، مردم از قرآن تاثير مى‏گيرند، ولى يكى در پرداخت زكات لنگ است؛ يكى در پرداخت خمس؛ يكى در رعايت حق زن و بچه؛ يكى در امر ازدواج؛ و ديگرى در عبادت. ازاين‏رو، به آسانى نمى‏توانيم بگوييم مردم بى‏دين هستند، چون زكات يا خمس نمى‏دهند و بد اخلاق هستند.

حق اين است كه بگوييم مردم كم دين يا ضعيف الايمان هستند. قرآن مى‏فرمايد:

«قالت الاعراب آمنا قل لم تؤمنوا و لكن قولوا أسلمنا و لما يدخل الايمان فى قلوبكم و إن تطيعو اللّه و رسوله لا يلتكم من أعمالكم شيئا إن اللّه غفور رحيم* إنما المؤمنون الذين آمنوا باللّه و رسوله ثم لم يرتابوا و جاهدوا بأموالهم و أنفسهم فى سبيل اللّه أولئك هم الصادقون».

باديه‏نشينان گفتند: ما از عمق قلب ايمان آورديم. بگو: ايمان نياورده‏ايد، بلكه بگوييد: اسلام آورده‏ايم؛ زيرا هنوز ايمان در دل‏هايتان وارد نشده است. و اگر خدا و پيامبرش را اطاعت كنيد، چيزى از اعمالتان را نمى‏كاهد؛ زيرا خدا بسيار آمرزنده و مهربان است. مؤمنان فقط كسانى‏اند كه به خدا و پيامبرش ايمان آورده‏اند، آن گاه در حقّانيّت آنچه به آن ايمان آورده‏اند شك ننموده و با اموال و جان‏هايشان در راه خدا جهاد كرده‏اند؛ اينان در گفتار و كردار اهل صدق و راستى‏اند.

آرى، عده‏اى از مردم بى دين هستند. يعنى هيچ اثرى از قرآن بر نمى‏دارند. ولى آنان كه مقدارى در اثرپذيرى كاهل‏اند، به فرموده امير المؤمنين به همان مقدار خود را از رحمت خدا محروم كرده‏اند.

پس، نبايد اين‏طور باشد كه كسى ادعا كند از آيات قرآن درباره نماز اثر گرفته، ولى در عوض 70 سال، هنوز از آيات مربوط به مال اثر نگرفته است؛ خاصه اين‏كه چنين فردى شيعه هم باشد.

خداوند درباره اين نحوه بهره‏گيرى از آيات قرآن مى‏فرمايد:

«أفتؤمنون ببعض الكتاب و تكفرون ببعض فما جزاء من يفعل ذلك منكم إلا خزى فى الحياة الدنيا و يوم القيامة يردون إلى أشد العذاب و ما اللّه بغافل عما تعملون* أولئك الذين اشتروا الحياة الدنيا بالآخرة فلا يخفف عنهم العذاب و لا هم ينصرون».

آيا به بخشى از كتاب آسمانى ايمان مى‏آوريد و به بخشى ديگر كفر مى‏ورزيد؟ پس كيفر كسانى از شما كه چنين تبعيضى را در آيات خدا روا مى‏دارند، جز خوارى و رسوايى در زندگى دنيا نيست، و روز قيامت به سوى سخت‏ترين عذاب بازگردانيده مى‏شوند، و خدا از آنچه انجام مى‏دهيد، بى‏خبر نيست. اينان كسانى‏اند كه زندگى زودگذر دنيا را به جاى آخرت خريدند؛ پس نه عذاب از آنان سبك شود و نه يارى شوند.

تمام اين پذيرش‏ها و نپذيرش‏ها از دنيادوستى و دلدادگى به دنيا نشات مى‏گيرد. زيرا كسى كه دنيا در نظرش پست است هيچ‏گاه به اين دام خطرناك نمى‏افتد.