یکی از موانع مهم فرمان به اطاعت بی قید و شرط خدا و رسولش علاقه افراطی به اموال و همسران و فرزندان است.
هنگامى كه پیامبر (صلى الله علیه وآله وسلم) از مكّه به مدینه هجرت كرد، مسلمانان مكّه نیز هجرت كردند، امّا بعضى مسلمانان با مخالفت همسر و فرزند خود مواجه شدند. آیه نازل شد كه بعضى همسران و فرزندان شما دشمن شما هستند، از آنان دورى كنید. بعضى مسلمانان مهاجر تصمیم گرفتند كه حتى اگر همسر و فرزندشان توبه كردند و هجرت كردند، آنان را نپذیرند.
آیه در ادامه مى فرماید: اگر شما مخالفت هاى گذشته آنان را نادیده بگیرید و از آنان در گذرید، براى شما بهتر است و خداوند نیز شما را خواهد بخشید. «یا ایّها الّذین آمنوا اِنّ من أزواجكم و اولادكم عدوّاً لكم فاحذَروهم و اِنْ تَعفوا و تَصفحوا و تَغفروا فانّ اللّه غفورٌ رحیم» (سوره تغابن، آیه 14)
یکی از موانع مهم فرمان به اطاعت بی قید و شرط خدا و رسولش علاقه افراطی به اموال و همسران و فرزندان است .
آیه مورد بحث به مسلمانان در این زمینه هشدار می دهد: نخست می گوید: ای کسانی که ایمان آورده اید بعضی از همسران و فرزندانتان دشمنان شما هستند از آنها بر حذر باشید.
نشانه های این عداوت کم نیست
گاه می خواهید اقدام به کار مثبتی همچون هجرت کنید دامان شما را میگیرند و مانع این فیض عظیم میشوند و گاه انتظارمرگ شما را میکشند تا ثروت شما را تملک کنند و مانند اینها. بدون شک نه همه ی فرزندان چنینند و نه همه ی همسران . لذا در آیه با تعبیر ((مِن))تبعیضیه (یعنی بعضی از زنان و فرزندان) به همین معنی اشاره میکند که آنها چنین اند مراقب آنها باشید.
مهم این است : وقتی انسان بر سر دو راهی قرار میگیرد که راهی به سوی خدا می رود و راهی به سوی زن و فرزندان واین دو احیانا از هم جدا شده اند باید در تصمیم گیری تردید به خود راه ندهد. رضای حق را بر همه چیز مقدم بشمارد زیرا نجات دنیا و آخرت در آن است .
ولی از آنجا که ممکن است این دستور بهانه ای برای خشونت و انتقام جویی شود بلافاصله برای تعدیل آنها میفرماید : و اگر عفو کنید ، صرف نظر نمائید و ببخشید خداوند شما را مشمول عفو و رحمتش قرار میدهد چرا که خدا غفور و رحیم است.
همان طورکه مرد به وسیله فرزندان و همسر میتواند از راه خدا منحرف شود همانطور هم میتواند به وسیله آنها برای باقیات و صالحات خود ثواب ذخیره کند. بنابراین از مطالب فوق برداشت میشود که اموال و فرزندان و همسر وسایلی هستند برای سنجش فرمان برداری مردان در برابر اطاعت بی قید و شرط خدا و رسولش.
بنابر این افراد با ایمان در عین قاطعیت در حفظ اصول اعتقادی خویش و عدم تسلیم در مقابل زن و فرزندانی که آنها را به راه خطا دعوت میکنند باید تا آنجا که میتوانند در تمام مراحل از محبت و عفو و گذشت دریغ ندارند که همه اینها وسیله ای است برای تربیت و باز گر داندن آن به خدا و اطاعت خداوند.
در آیاتی دیگر از قرآن نیز به صراحت آمده است که مال و همسر و فرزندان برای آزمایش هستند: إِنَّمَا أَمْوَالُکُمْ وَأَوْلَادُکُمْ فِتْنَةٌ وَاللَّهُ عِندَهُ أَجْرٌ عَظِیمٌ: اموال و فرزندانتان فقط وسیله آزمایش شما هستند؛ و خداست که پاداش عظیم نزد اوست! (سوره تغابن، آیه 15)
زُیِّنَ لِلنَّاسِ حُبُّ الشَّهَوَاتِ مِنَ النِّسَاء وَالْبَنِینَ وَالْقَنَاطِیرِ الْمُقَنطَرَةِ مِنَ الذَّهَبِ وَالْفِضَّةِ وَالْخَیْلِ الْمُسَوَّمَةِ وَالأَنْعَامِ وَالْحَرْثِ ذَلِکَ مَتَاعُ الْحَیَاةِ الدُّنْیَا وَاللّهُ عِندَهُ حُسْنُ الْمَآب: محبّت امور مادى، از زنان و فرزندان و اموال هنگفت از طلا و نقره و اسبهاى ممتاز و چهارپایان و زراعت، در نظر مردم جلوه داده شده است؛ (تا در پرتو آن، آزمایش و تربیت شوند؛ ولى) اینها (در صورتى که هدف نهایى آدمى را تشکیل دهند،) سرمایه زندگى پست (مادى) است؛ و سرانجام نیک (و زندگىِ والا و جاویدان)،نزد خداست. (سوره آل عمران، آیه14)
واگر کسی از این آزمایش نتواند سر بلند بیرون بیاید و راه را نادرست انتخاب کند یکی از دلایل انحراف آن میتواند همسر یا فرزندان آن باشد.
حال در جایی دیگر از قرآن در آیه 46 سوره کهف، مال و فرزندان را زینت زندگی دنیا معرفی می کند: الْمَالُ وَالْبَنُونَ زِینَةُ الْحَیَاةِ الدُّنْیَا وَالْبَاقِیَاتُ الصَّالِحَاتُ خَیْرٌ عِندَ رَبِّکَ ثَوَابًا وَخَیْرٌ أَمَلًا: مال و فرزند، زینت زندگى دنیاست؛ و باقیات صالحات [=ارزشهاى پایدار و شایسته ] ثوابش نزد پروردگارت بهتر و امیدبخش تر است!
یکی از موانع مهم فرمان به اطاعت بی قید و شرط خدا و رسولش علاقه افراطی به اموال و همسران و فرزندان است .
آیه مورد بحث به مسلمانان در این زمینه هشدار می دهد: نخست می گوید: ای کسانی که ایمان آورده اید بعضی از همسران و فرزندانتان دشمنان شما هستند از آنها بر حذر باشید.
نتیجه گیری
در اینجا میتوان نتیجه گرفت همان طورکه مرد به وسیله فرزندان و همسر میتواند از راه خدا منحرف شود همانطور هم میتواند به وسیله آنها برای باقیات و صالحات خود ثواب ذخیره کند. بنابراین از مطالب فوق برداشت میشود که اموال و فرزندان و همسر وسایلی هستند برای سنجش فرمان برداری مردان در برابر اطاعت بی قید و شرط خدا و رسولش.
منابع:
وبلاگ جوشن
سایت حوزه
پرسش و پاسخ؛ حجت الاسلام قرائتی
فرآوری: زهرا اجلال
منبع : تبیان