انسان، تنها خسران‏گر عالم‏

كار باطل در نباتات، درختان و حيوانات عالم نيست. بخش خسارت در آنجا ديده نمى‌شود. هر چه هست، تجارت است. اين جنس دو پاست كه مرحله ديگرى به نام خسارت به وجود آورده است، چون عمر خود را در انحراف هزينه‌ مى‌كند. هيچ درد ديگرى نيست.

قسم به زمان، به اين قطعه از زمان، به بعد از ظهر، به حدود شش ساعت عمر شما انسان‌ها. قسم مى‌خورد كه چه چيزى بگويد؟

«إِنَّ الْإِنْسانَ لَفِي خُسْرٍ»

اين «انّ» آب پاكى را روى دست همه ريخته است؛ يعنى قرآن حرف سست نزده است. «انّ» يعنى بى‌ترديد، بى‌شك و قطعاً. خيلى از ترجمه‌هاى قرآن را ديدم كه از اين حروف در ترجمه غفلت شده است، يعنى آنها اصلًا ترجمه نشده است. در حالى كه «ان»، «انّ»، «كان»، «يكون»، «لَعَلَّ» اين‌ها از جانب پروردگار عالم در قرآن مجيد، به طرز حكيمانه‌اى به كار گرفته شده است.

«الف و لام» در كلمه‌ «الْإِنْسانَ» به معناى كل و جميع است. كلمه «فى» يعنى در، ظرف است. اين لام كه بر سر كلمه «فى» آمده است، چيست؟ در عربى خيلى مواقع داريم كه «فى» به كار برده شده، اما لام ندارد؛

«ذلِكَ الْكِتابُ لا رَيْبَ فِيهِ هُدىً لِلْمُتَّقِينَ»  «إِنَّ فِي خَلْقِ السَّماواتِ وَ الْأَرْضِ»

اما لام ندارند، پس براى چه در اينجا لام بر سر «فى» درآمده است؟ اين لام به چه معناست؟ اين لام همان كار «ان» را مى‌كند. اين لام را كه آورده است، يعنى مسلماً، قطعاً، بى‌ترديد، چون پاى خسارت سنگينى در كار است و با كلمه «ان» و «لام» مى‌خواهد هشدارى قوى بدهد.

«إِنَّ الْإِنْسانَ لَفِي خُسْرٍ» قسم به زمان، قطعاً و مسلماً همه انسان‌ها در خسارت، سرنگون هستند.