سوالی که دغدغه منجی باوران در طول دوران غیبت بوده که گاهی عدم پاسخ صحیح به این سوال اصل اعتقاد به ظهور را دستخوش آسیب کرده این بوده که آیا منجی باوران در انتظار نشانه ها بنشینند تا شرایط آن آماده شود و یا شرایط را بدست خود آماده کنند . شناخت صحیح از دین و امام زمان اروحنا له الفداه و اهداف او در تشکیل حکومت عدل میتواند مارا تا حد زیادی به جواب این دغدغه ذهنی نزدیک کند و فرهنگ سازی که بواسطه این شناخت انجام میشود باعث تحقق هرچه سریعتر شرایط و زمینه های ظهور می باشد .
بنابر منابع روایی معتبر از معصومین ، تحقق ظهور و هم تحقق علائم ظهور نیازمند شرایطی است که بی شک این شرایط مهم تر از علائم ظهور است .چرا که شرایط ظهور باید فراهم باشد سپس ظهور اتفاق بیافتد .اما علایم ظهور گاهی مقدم بر ظهور است و گاهی موخر بر ظهور و گاهی همراه ظهور
شرایط ظهور
رابطه علی و معلولی که بین همه موجودات عالم برقرار است بین ظهور به عنوان معلول و شرایط ظهور به عنوان علت نیز برقرار است . به عبارت دیگر تا شرایطی نباشد ظهوری هم وجود ندارد . پس به علت و علت هایی که منجر به ظهور حضرت می شود شرایط ظهور می گویند
.هر یک از این علائم ممکن است بارها در طول قرن‌های گذشته اتّفاق افتاده؛ در حالی که شروط لازم برای ظهور که همان آمادگی مردم است، محقّق نشده باشد و بنابراین ظاهر شدن یک علامت و تشخیص و تطبیق آن نیز نمی‌تواند دلیل بر وقوع ظهور یا ادّعای بسیار نزدیک بودن ظهور باشد؛ زیرا برای تحقّق ظهور شرایط آن باید فراهم و مهیّا باشد
علایم ظهور
هرپدیده ایی که در عالم ماده و طبیعت رخ میدهد یکسری آثار و علائمی از خود بروز میدهد که نشانگر وجود آن پدیده و تمایز آن با سایر پدیده هاست .ظهور حضرت حجت هم که در عالم ماده رخ میدهد از این امر مستثنی نیست و و دارای علائمی خواهد بود که نشانگرظهور آن حضرت است . که طبق روایات معتبر از سوی معصومین این علائم مشخص هستند .و این بزرگواران این علائم را قبل از وقوع ظهور ذکر کرده اند . با این اوصاف کشف، تطبیق و تسمیّة علائم ظهور، کاری دشوار است و نمی‌توان به طور حتمی و دقیق تا قبل از رخ دادن و ظاهر شدن این علائم آنها را مشخّص کرد و علّت اینکه ائمة معصومان(علیهم السلام) نیز از نام‌گذاری دقیق علائم شخصیّت‌های ظهور، خودداری نموده‌اند، به همین دلیل است؛ زیرا هر یک از این علائم ممکن است بارها در طول قرن‌های گذشته اتّفاق افتاده؛ در حالی که شروط لازم برای ظهور که همان آمادگی مردم است، محقّق نشده باشد و بنابراین ظاهر شدن یک علامت و تشخیص و تطبیق آن نیز نمی‌تواند دلیل بر وقوع ظهور یا ادّعای بسیار نزدیک بودن ظهور باشد؛ زیرا برای تحقّق ظهور شرایط آن باید فراهم و مهیّا باشد. به طور مثال به قیام ابومسلم خراسانی و پرچم‌های سیاه و نیز قیام یمانی و حتّی کشته شدن شخصی به نام محمّد بن عبدالله، معروف به نفس زکیّه که در سال 145 ق. در قیامی خونین در زمان خلافت هارون عبّاسی قیام کرد و در مدینه به شهادت رسید، می‌توان اشاره کرد همچنین کسوف و خسوف‌های متعدّد که مطابق با روایات رخ داده؛ در حالی که ظهور واقع نشده یا بسیاری از حوادث طبیعی نظیر ظهور دنباله‌دارهایی که یکی از علائم نزدیک بودن ظهور است یا جنگ‌های جهانی اوّل و دوم و شیوع قحطی و بیماری‌های فراگیر و مرگ میلیون‌ها نفر قبلاً نیز رخ داده، همچنین انطباق روز بیست و سوم ماه مبارک رمضان با روز جمعه یا عاشورا با روز شنبه نیز در طول تاریخ بارها اتّفاق افتاده است؛ در حالی که ظهور همة این علائم منجر به ظهور امام مهدی(عج) نشده است.
تفاوتی که بین این دو تعریف می شود بیان کرد اینست که برای تحقق ظهور نیازمند همه شرایط آن هستیم اما نیازمند همه علائم ظهور نیستیم چراکه با یک یا دو نشانه می توان به وجود پدیده ظهور پی برد .
علائم ظهور که پیشتردرباره آن مطالبی ذکر شده و به علائم حتمی مثل خروج سفیانی و علائم غیر حتمی مثل فراگیر شدن ظلم در جهان تقسیم میشود ودر کتب احادیث معتبر به نقل از معصومین بسیار یاد شده که ما از بیان آن در این یادداشت صرفنظر میکنیم اما شرایط ظهور که تحقق روز وموعود متوقف بر آن است درچند مورد می توان خلاصه گرد :
تفاوتی که بین این دو تعریف می شود بیان کرد اینست که برای تحقق ظهور نیازمند همه شرایط آن هستیم اما نیازمند همه علائم ظهور نیستیم چراکه با یک یا دو نشانه می توان به وجود پدیده ظهور پی برد
1-وجود نقشه جامع و برنامه کامل که بواسطه آن سعادت دنیوی و اخروی توده مردم فراهم شود و عدل واقعی در جهان برفرار شود . که این مهم با بعثت پیامبر اسلام و نزول قرآن مجید محقق شد .
2-وجود رهبر بزرگ و معصوم از سوی خداوند متعال که شایستگی همه جانبه اداره جامعه را داشته باشد که با تولد ,آخرین حجت الهیفرزند امام حسن عسگری علیه السلام تحقق یافت .
3-وجود یاران و همکاران همفکر در رکاب آنحضرت برای تحقق اهداف بلند امام معصوم علیه السلام
4-وجود توده هاى مردمى كه در سطح كافى از فرهنگ و شعور اجتماعى و روحیه فداكارى باشند. تا در نخستین مرحله موعود گروه هاى اولیه پیروان حضرت مهدى (عج) را تشكیل دهند
آنچه به نظر میرسد شرطی که هنوز محقق نگردیده شرط سوم است که نیازمند خواست و تلاش ابنا بشر در جهت تحقق این شرط است .
منابع :
پایگاه اطلاع رسانی حوزه
فرآوری : م .احمدیزاده
منبع : سایت جامع فرهنگی مذهبی شهید آوینی
