حجت‌الاسلام اجاق‌نژاد: تواضع استاد انصاریان نتیجه خودسازی و تقواست

گروه ادب: تواضع یکی از ویژگی‌های استاد حسین انصاریان است. در اسلام هم بر این مهم تأکید فراوانی شده است و چنین خصیصه‌ای را کمتر می‌توان در شخصیت‌های حاضر در عرصه بین‌الملل مشاهده کرد و وجود این موضوع در استاد را می‌توان ناشی از خودسازی و تقوایی دانست که طی سالیان دراز تحصیل کرده است.
به گزارش خبرگزاری بین‌المللی قرآن(ایکنا)، به منظور بررسی و آشنایی بیشتر با ویژگی‌های اخلاقی، آثار استاد در عرصه بین‌الملل و خصلت‌های فردی استاد حسین انصاریان گفت‌وگویی با حجت‌الاسلام والمسلمین اجاق‌نژاد، نماینده ولی‌فقیه در منطقه قفقاز داشتیم که مشروح آن را می‌خوانید؛

ـ ابعاد علمی استاد در جهان تا چه حد شناخته شده است؟

مدت‌ها در خدمت ایشان بودم. به‌ویژه در سفرهای خارج از کشور ایشان را همراهی می‌کردم. آنچه که به چشم دیدم و حس کردم، از نعمت‌های الهی بود که پروردگار عالم را به خاطرش سپاسگزار هستم. استاد انصاریان یکی از مفاخر کشور و از خطیبان و نویسندگان مخلص و مؤثر در تشیع هستند. اگر ایشان زبان گویا در عالم اسلام و مروج مکتب تشیع نامیده شوند، امری به جا و شایسته است. ایشان در زمان‌های گوناگون به کشورهای مختلف جهان، به‌ویژه کشورهای اسلامی سفر کرده‌اند. در این سفرها با افراد برجسته در جهان اسلام و نیز تأثیرگذاران عرصه فرهنگ و علم دیدار کرده‌اند. ایشان همچنین در زمان‌ها و مکان‌های مناسب بسیاری حتی در دورترین نقاط جهان سخنرانی و مطالب پراهمیت را بیان کرده‌اند؛ بنابراین علاوه بر این که ایشان جهان اسلام را می‌شناسد، جهان اسلام نیز تا حدی با شخصیت این عالم بزرگوار آشناست. به بیان دیگر، ایشان یک گوینده شناخته شده بین‌المللی است.

به نظر من آنان که در سطح بین‌الملل شناخته می‌شوند، با کسانی که شخصیتی بین‌المللی دارند، بسیار متفاوت هستند. یکی از ویژگی‌های بارز و قابل توجه استاد انصاریان این است که ایشان وجهه‌ای بین‌المللی دارند. چنین شخصی برای فعالیت‌های برون‌مرزی از نظر اخلاقی به‌ ویژه در بُعد سیاست و اجتماع باید از توانایی‌هایی برخوردار باشد؛ چرا که بدون آن توانمندی‌ها موفقیت ممکن نیست.

یکی از آن ویژگی‌ها کم‌حرفی است. گاهی برخی افراد در دیدارهای مردمی بدون آن که به آنچه که می‌گویند توجهی کنند و بدون در نظر گرفتن امور امنیتی و سیاسی، مسائل داخلی کشور را بی‌توجه به طبقه‌بندی کردن اطلاعات مطرح می‌کنند. حتی برخی در پاسخ به پرسش‌های دینی سخن را به حاشیه برده و از موضوع‌های محرمانه می‌گویند. این نکته برای افرادی که در خارج از مرزهای کشور فعالیت می‌کنند پراهمیت است. باید گفت که استاد انصاریان از این نظر بسیار متین و دقیق است. حتی در پاسخ به سؤال‌های دینی و اخلاقی از حدود تجاوز نمی‌کنند.

ـ از دیگر ویژگی‌های استاد انصاریان برایمان بگویید.

تواضع از دیگر ویژگی‌های این عالم جلیل‌القدر است. این ویژگی برای روحانیون، بسیار ضروری است و مورد تأکید اسلام است. این موضوع در بین رجال سیاسی و دیپلمات‌های کشورهای مختلف بسیار کم‌رنگ‌تر است؛ چرا که دیپلمات‌ها در دیپلماسی خود باید از قوانینی پیروی کنند که تواضع در آن بین به‌ طور تقریبی بی‌معناست؛ قوانینی همچون رعایت وقار، ظاهری بسیار آراسته و داشتن ارتباط‌های جدی تا حدی تواضع را از میان برده است. از این رو، تواضع کردن در آن جو ناصحیح که در پاره‌ای نیز معنای نادرستی از آن فهمیده شده است، می‌تواند به‌ معنای ابراز کوچکی در برابر طرف مقابل باشد. بنابراین، مردم عادی به‌ویژه دینداران با مواجه شدن با تواضع عالمی بزرگوار و والامقام ابراز خرسندی بسیار می‌کنند. رفتارهای صحیح و دور از کبر، غرور و خودبینی در میان مردم می‌تواند بیش از سخن یک سخنران مؤثر باشد. استاد انصاریان از این ویژگی که در حقیقت موهبتی الهی و نتیجه خودسازی و تقواست، برخوردار است.

ـ درباره سفرهایی که با ایشان همراه بودید بگویید.

من افتخار همراهی ایشان را در دو سفر به کشور آذربایجان داشتم؛ سفری که در سال ۱۳۹۰ به مناسبت هفته وحدت صورت گرفت که از استاد انصاریان دعوت کردند که به باکو بروند. در این سفرها دیدارهای بسیار خوب و سخنرانی‌هایی مهم و مؤثر برگزار شد. البته گزارشی از این سفر در جزو‌ه‌ای جداگانه در دفتر ایشان تنظیم شده است. در سال ۱۳۹۱ به ‌مناسبت هفته وحدت، باز هم ایشان را دعوت کردم که در کنفرانس شیخ‌الاسلام «الله شکور پاشازاده»، رئیس اداره مسلمانان قفقاز در باکو سخنرانی کنند. ایشان دعوت را پذیرفت و به باکو آمد. استاد در آن کنفرانس با کمال متانت و بزرگواری سخنرانی عالی، مؤثر و متواضعانه‌ای کردند. آنچه که در آن جلسه جریان پیدا کرد، این بود که پس از آن سخنرانی، در جمع بسیاری از روحانیان شهرهای مختلف، شخصیت‌های علمی، دانشگاهی و شماری از برجستگان فرهنگی مانند شعرا، از صمیمیت و جذابیت شخصیت استاد سخن می‌گفتند.

استاد پس از آن سخنرانی، در حسینیه ایرانیان نیز حضور پیدا کردند و به ایراد سخنرانی پرداختند. پس از آن نیز در «مدرسه ایرانیان مستمع» سخنرانی کردند. همچنین در جلساتی نیز که برای آذری‌ها تشکیل شده بود، به ایراد سخن پرداخت. پس از آذربایجان به گرجستان رفتیم. در «تفلیس» نیز مراسمی بسیار باشکوه به‌ مناسبت هفته وحدت تشکیل شده بود، ایشان در آن مراسم نیز سخنرانی کردند. در آنجا نیز چون همیشه سخنرانی ایشان بسیار جذاب، علمی و متواضعانه بود. ایشان به جمع ایرانیان رفتند و در جشنی که به مناسبت ولادت پیامبر(ص) تشکیل شده بود، شرکت کردند.

استاد انصاریان در آن سفر با افراد برجسته و مهم گرجستان به ‌صورت خصوصی دیدار کردند؛ شماری از علما، برخی از خطبا و طلبه‌های حوزه علمیه و مردم متدین و مسلمان گرجستان. یکی از دیدارهای مهم ایشان با رهبر گرجی‌ها جناب «ایلیای دوم پاتریاخ» بود. من در آن دیدار همراه استاد انصاریان بودم. دیداری بسیار صمیمی که برای آن نخست پانزده دقیقه برنامه‌ریزی شده بود، اما در حدود یک ساعت طول کشید. صمیمیت در آن جلسه سبب شد که هر دو بیشتر گفتگو کنند. در آن جلسه پاتریاخ هدیه‌ای برای رهبر معظم انقلاب تهیه کرده بود و آن را به استاد انصاریان سپرد تا به دست ایشان برساند.

پاتریاخ در آن دیدار و پیشتر نیز گفته بود که من با آیت‌الله خامنه‌ای، یک‌ بار دیدار کرده‌ام؛ دیداری بسیار مهم که هنوز در ذهن من باقی است. او می‌گفت که آن دیدار شروعی برای برگزاری کنفرانس‌ها و همایش‌ها درباره موضوع‌هایی بود که در آن دیدار به ذهن من خطور می‌کرد. دیدار استاد انصاریان با پاتریاخ نیز یکی از مهم‌ترین دیدارهای این سفر بود که گزارش آن نیز در مؤسسه موجود است.

در این سفرها از محضر ایشان بهره بسیاری بردم و با ابعاد شخصیتی ایشان بیشتر آشنا شدم. به راستی اخلاص در کار یکی از امتیازها و نیز علت موفقیت ایشان است. اخلاص را نمی‌توان در ظاهر حس کرد. گفتن و نوشتن نمی‌تواند اخلاص باشد. اخلاص افراد در شرایط مختلف و در دشواری‌ها سنجیده می‌شود. من در سفرهایی که با ایشان بوده‌ام، به‌ طور کامل معنویت و اخلاص ایشان را در همه ابعاد شخصیتی و رفتاری‌شان حس می‌کردم.

سفیر ایران در گرجستان در شب ولادت پیامبر(ص) از ما برای ضیافت شام در اقامتگاه خودش دعوت کرد. من همراه با استاد انصاریان و نیز همراهان ایشان (فرزندان، رئیس دفتر، چند نفر از علما و مدرسان) به منزل سفیر رفتیم. از آنجا که پیش‌بینی می‌شد که در آن میهمانی از استاد تقاضای عیدی کنند، من مبلغی را در پاکتی گذاشتم و به ایشان دادم. به ایشان گفتم چون شما بزرگ ما هستید، ممکن است از شما تقاضای عیدی کنند، می‌توانید از این مبلغ استفاده کنید. ایشان فردی بسیار کم‌سخن هستند؛ از این رو پاکت را گرفتند و تشکر کردند.

پس از صرف شام، همان‌ طور که پیش‌بینی کرده بودم، آن‌ها به استاد گفتند که چون شب عید است و شما نیز به اینجا تشریف آورده‌اید، سزاوار است که به ما عیدی بدهید. ایشان به من نگاهی کردند. من گفتم بله، درست است. باید عیدی بدهید، ریش‌سفیدی نیز هزینه‌ای دارد. ما می‌خواهیم از دست شما عیدی و تبرکی بگیریم. ایشان پاکت را از جیب‌شان درآوردند و به افراد عیدی دادند. او در پایان میهمانی گفتند که من پولی همراه نداشتم، استاد به من اشاره کردند و گفتند: «این مبلغ را ایشان به من داده است». ایشان می‌توانستند این را موضوع را اظهار نکنند. قرار نبود همه این مطلب را بدانند، اما با این حال، ایشان آن را بیان کردند. این موضوع، نمونه‌ای از تواضع‌ ایشان بود که پیشتر گفتم از آثار نگارشی و گفتاری افراد نمی‌توان به آن پی برد. این رفتارها را باید به چشم دید. فردی که همواره اخلاص را در کارهای خود رعایت می‌کند، می‌توان این موضوع را از رفتارهای وی مثل نشستن، برخاستن، خوردن، خوابیدن، رفتن، آمدن و مانند آن دریافت؛ چرا که چنین افرادی غیر از امور معنوی را دنبال نمی‌کنند.

افرادی که ایشان را می‌شناختند، با دیدن استاد در بیرون از ایران، به شدت به وجد آمده و صمیمیت خود را به ‌گونه‌ای ابراز می‌کردند. از جمع شدن در اطراف ایشان تا گرفتن عکس یادگاری، حتی شخصی دستمال کفن خویش را نزد استاد انصاریان آورد و از ایشان درخواست کرد که آن را امضاء کنند. بسیاری به استاد اصرار می‌کردند تا ایشان برای ضیافت نهار یا شام به منزل آنان بروند، اما ایشان برای این که آنان به زحمت نیفتند، نمی‌پذیرفتند. این که ایشان حتی در سطح بین‌الملل تا این اندازه موفق هستند، تنها به ‌دلیل روحیه و ویژگی‌های شخصیتی ایشان است. باید گفت ایشان هر جا که تاکنون رفته‌، موفق بوده‌ است. امیدوارم خداوند ایشان را بیش از پیش موفق گرداند و همه ما را عاقبت به خیر کند.