عقل دارای معانی متعددی است و استناد بیشتر این معانی به ملائکه صحیح است؛ و مطمئناً فرشتگان نیز از قدرت عقل به این معانی بهرهمندند:
1. عقل به معنای درک و تمییز خیر از شر.
2. عقل به معنای خوداشعاری و خودآگاهی.
3. عقل به معنای قدرتی که به وسیله آن خدا پرستش شود و بهشت به دست آید
دلیل این ادعا آیات و روایاتی است که جایگاه و وظایف فرشتگان را بیان میکنند.
البته، برخی از معانی عقل را نمیتوان به فرشتگان استناد داد؛ و آن عبارت است از عقل حسابگر و ابزاری.
توضیح اینکه گاهی مقصود از عقل همان چیزی است که در فرهنگ غرب به "عقل ابزارى"، "عقل جزئى"، یا "عقل استدلالگر" نیز یاد میشود. این عقل ابزارى معطوف به دنیا و زندگى دنیوى است و کارى با آخرت انسان ندارد. عقلى است که ابزار رسیدن به امیال و شهوات انسان را فراهم میکند؛ از اینرو این عقل در طول شهوت و در خدمت آن است، نه در عرض و معارض آن. جهتگیرى اصلى عقلانیت ابزارى و حسابگر در این اصطلاح، تسلط آدمى بر طبیعت است. عقل ابزارى معطوف به معاش است، و به طور کلى عبارت است از قدرت و شعورى که انسان با استفاده از آن به معاش خود سامان میدهد و به زندگى دنیوى مطلوبش دست مییابد روشن است چنین عقلی را نمیتوان به فرشتگان نسبت داد.
منبع : پایگاه عرفان
