گروهى معتقدند كلمه انسان از أَنَسَ گرفته شده و أَنَسَ حقيقتى است كه ريشه در جوهر وجود انسان دارد و به اين خاطر انسان از تنهايى و عزلت گريزان است و به بودن با ديگران و همنشينى و همزيستى با هم نوعش ميل شديد دارد.
معاشران به سبب برقرارى أُنس روحى، بر يكديگر تأثير باطنى و ظاهرى و روحى و روانى و فكرى و اخلاقى دارند، اين معاشرت اگر براساس اصول الهى و انسانى صورت گيرد اثراتى كه انسان در مرحله عقايد و اعمال و اخلاق از معاشر مى‌گيرد و به كار مى‌بندد، به منزله دانه پر بارى است كه در كشتزار نظام حيات كاشته مى‌شود و در آخرت به صورت رضوان الهى و بهشت عنبر سرشت برداشت مى‌گردد و اين همان واقعيتى است كه از پيامبر اسلام صلى الله عليه و آله روايت شده است:
«الدُّنيَا مَزْرَعَةُ الْآخِرَةِ».
آرى؛ همانگونه كه معروف است:
«الُمجالَسَةُ مُؤَثّرَةٌ».
همنشينى اثرگزار است.
اين اثرگزارى به اندازه‌اى مهم است كه عاقبتش يا بهشت و سعادت ابدى يا دوزخ و شقاوت هميشگى است.
آيا در نظام هستى سابقه دارد كه كسى گندم بكارد و جو درو كند، عدس بنشاند و نخود برداشت نمايد؟ كسى كه معاشرتى ناصحيح و دوستى ناباب و رفيقى بدسيرت دارد، نبايد توقع داشته باشد آثارى كه از او به وى منتقل مى‌شود، در دنيا و به ويژه در آخرت محصول شيرين و ميوه با ارزش دهد.
پيامبر اسلام صلى الله عليه و آله مى‌فرمايد:
«... وَمَنْ يُطِعِ الشَّيطَانَ يَعصِ اللَّهَ وَمَنْ يَعْصِ اللَّهَ يُعَذِّبْهُ اللَّهُ» .
كسى كه از شيطان پيروى كند، خدا را معصيت مى‌نمايد، و كسى كه در گردونه معصيت خدا افتد، خدا او را به عذاب دچار خواهد كرد.
نفس انسان از نظر ماهيت و حقيقت و نظام آفرينشى به گونه‌اى است كه به وسيله حواس ظاهرى و باطنى به شدت اثرپذير است، آنچه را گوش مى‌شنود، چشم مى‌بيند و پوست لمس مى‌كند و... نفس بدون فاصله اثر برمى‌دارد و انسان بر اساس همان آثارى كه در نفس نقش بسته، عمل مى‌كند و حركت مى‌نمايد.
چشم، هنگامى كه منظره زيبايى را مى‌بيند، در نفس، بهجت و نشاط و ميل رسيدن به آن منظره پيدا مى‌شود و انسان به حركت و جنب و جوش مى‌آيد تا به مقصود برسد.
معاشرت، ص: 82
منبع : پایگاه عرفان
