از میان معصومین علیهم السلام آن که زندگی پر برکتش به خصوص برای زنان مسلمان همچون خورشیدی نورافشانی می کند، وجود نازنین حضرت فاطمه زهراسلام الله علیها است که آشنایی با سبک زندگی آن حضرت بسیار برای ما راهگشا خواهد بود. در جامعه امروز که نظام سرمایه داری غرب با تهاجم فرهنگی خود سعی دارد الگویی مبتذل و غیرانسانی برای زنان و دختران مسلمان ارائه کند مسلما پرداخت به ابعاد گوناگون شخصیتی آن حضرت می تواند الگوی عملی مناسبی برای جامعه شیعی باشد.
مهمانداری در کلام حضرت زهرا (س)
قالت فاطمه الزهرا ( س):
مَنْ کانَ یؤْمِنُ بِاللَّهِ وَ اَلْیوْمِ اَلْآخِرِ فَلْیکرِمْ ضَیفَهُ
حضرت فاطمه (س) فرمودند:
هر که به خدا و روز قیامت ایمان دارد مهمانش را احترام کند.
وسائل الشیعة، ج13، ص126
محبوترین ها، نزد فاطمه (ع)
قالت فاطمه الزهرا ( س):
حُبِّبَ إ لَیَّ مِنْ دُنْیاکمْ ثَلاثٌ: تِلاوَةُ کتابِ اللّهِ، وَالنَّظَرُ فی وَجْهِ رَسُولِ اللّهِ، وَالاْنْفاقُ فی سَبیلِ اللّهِ.
حضرت فاطمه (س) فرمودند:
سه چیز از دنیا برای من دوست داشتنی است: تلاوت قرآن، نگاه به صورت رسول خدا، انفاق و کمک به نیازمندان در راه خدا.
صدوق، خصال، ج 1، ص 165
حفظ شخصیت زنان
قالت فاطمه الزهرا ( س):
خَیْرٌ لِلِنّساءِ انْ لایَرَیْنَ الرِّجالَ وَلایَراهُنَّ الرِّجالُ.
حضرت فاطمه (س) فرمودند:
بهترین چیز برای حفظ شخصیت زن آن است که مردی را نبیند و نیز مورد مشاهده مردان قرار نگیرد.
بحارالا نوار، ج 43، ص 54
صلوات بر پیامبر و اهل بیت، ثواب بهشت
قالت فاطمه الزهرا ( س):
مَنْ سَلَّمَ عَلَیْهِ اَوْ عَلَیَّ ثَلاثَةَ أیّامٍ أوْجَبَ اللّهُ لَهُ الجَنَّةَ، قُلْتُ لَها: فی حَیاتِهِ وَ حَیاتِک؟ قالَتْ: نعَمْ وَ بَعْدَ مَوْتِنا
حضرت فاطمه (س) فرمودند:
هر که بر پدرم رسول خدا و بر من به مدّت سه روز سلام کند خداوند بهشت را برای او واجب می گرداند، چه در زمان حیات و یا پس از مرگ ما باشد.
بحارالا نوار، ج 43، ص 185
بهترین افراد بهشتی
قالت فاطمه الزهرا ( س):
شیعَتُنا مِنْ خِیارِ أهْلِ الْجَنَّةِ وَکلُّ مُحِبّینا وَ مَوالی اَوْلیائِنا وَ مُعادی اعْدائِنا وَ الْمُسْلِمُ بِقَلْبِهِ وَ لِسانِهِ لَنا
حضرت فاطمه (س) فرمودند:
شیعیان و پیروان ما، و همچنین دوستداران اولیاء ما و آنان که دشمن دشمنان ما باشند، نیز آنهایی که با قلب و زبان تسلیم ما هستند بهترین افراد بهشتیان خواهند بود.
بحارالانوار، ج 68، ص 155
عبادت پاک و خالص، از منظر فاطمه (ع)
قالت فاطمه الزهرا ( س):
مَنْ أَصْعَدَ إِلَی اَللَّهِ خَالِصَ عِبَادَتِهِ أَهْبَطَ اَللَّهُ عَزَّ وَ جَلَّ إِلَیهِ أَفْضَلَ مَصْلَحَتِهِ.
حضرت فاطمه (س) فرمودند:
«کسی که عبادت پاک و خالص خود را به بالا بفرستد، خداوند عزیز و جلیل، بهترین مصالحش را بر او نازل می گرداند».
عدة الداعی، ج2، 233
تکریم و احترام پیامبر از فاطمه (ع)
قالت العایشه:
مَا رَأَیتُ أَحَداً أَشْبَهَ حَدِیثاً وَ کلاَماً بِرَسُولِ اَللَّهِ (ص) مِنْ فَاطِمَةَ وَ کانَتْ إِذَا دَخَلَتْ عَلَیهِ أَخَذَ بِیدِهَا فَقَبَّلَهَا وَ أَجْلَسَهَا فِی مَجْلِسِهِ وَ کانَ إِذَا دَخَلَ عَلَیهَا قَامَتْ إِلَیهِ فَقَبَّلَتْهُ وَ أَخَذَتْ بِیدِهِ فَأَجْلَسَتْهُ فِی مَکانِهَا مِنْ غَیرِ اَلْکتَابِ وَ لَعَلَّ اَلنَّاسِخِ سَهَا فَالْحَدِیثُ مَعْرُوفٌ فَدَخَلَتْ عَلَیهِ فِی مَرَضِهِ اَلَّذِی تُوُفِّی فِیهِ وَ ذَکرَتْ بِمَعْنَاهُ مِنَ اَلسِّرَارِ وَ اَلضَّحِک وَ اَلْبُکاءِ.
عایشه می گوید:
من ندیدم احدی را که اشبه باشد به رسول الله در کلام و حدیث از فاطمه(ع)، و چون او نزد پیغمبر می رفت دست او را گرفته می بوسید و بر جای خودش می نشانید، و چون آن حضرت نیز نزد وی می رفت بر می خاست و دست آن حضرت می بوسید و بر جای خودش جای می داد.
کشف الغمة، ج1، 453
دعا برای همسایه
قال الامام الکاظم (ع):
کانَتْ فَاطِمَةُ ع إِذَا دَعَتْ تَدْعُو لِلْمُؤْمِنِینَ وَ اَلْمُؤْمِنَاتِ وَ لاَ تَدْعُو لِنَفْسِهَا فَقِیلَ لَهَا یا بِنْتَ رَسُولِ اَللَّهِ (ص)إِنَّک تَدْعِینَ لِلنَّاسِ وَ لاَ تَدْعِینَ لِنَفْسِک فَقَالَتِ اَلْجَارَ ثُمَّ اَلدَّارَ.
امام کاظم (ع) فرمودند:
از موسی بن جعفر، از پدر بزرگوارش، از آبا گرامش علیهم السلام، فرمودند: هر گاه فاطمه علیها السلام دعا می نمودند، برای مومنین و مومنات دعا کرده و برای خود اصلا دعایی نمی فرمود. به ایشان عرض شد: ای دختر رسول خدا صلی الله علیه و آله شما برای مردم دعا می کنید، چرا برای خویش دعا نمی فرمایید؟ فرمودند: ابتدا همسایه سپس اهل خانه.
صدوق، علل الشرائع، ج2، ص182
چرا فاطمه(س) زهرا نامیده شده است؟
قال الصادق (ع):
اِنَّمَا سُمِّیتِ اَلزَّهْرَاءَ لِأَنَّ اَللَّهَ عَزَّ وَ جَلَّ خَلَقَهَا مِنْ نُورِ عَظَمَتِهِ.
امام صادق (ع) فرمودند:
به این علت زهرا نام گذارده شد که خداوند-عز و جل-آن بانو را از نور با عظمت خود آفرید.
مجلسی، معانی الأخبار، ج2، ص64
تسبیح حضرت زهرا (س) سبب عفو و بخشش
قال الصادق (ع):
مَنْ سَبَّحَ تَسْبِیحَ فَاطِمَةَ (ع) قَبْلَ أَنْ یثْنِی رِجْلَیهِ مِنْ صَلاَةِ اَلْفَرِیضَةِ غُفِرَ لَهُ وَ یبْدَأُ بِالتَّکبِیرِ.
امام صادق (ع) فرمودند:
هر که بعد از نماز واجب و قبل از آنکه روی از قبله برگرداند، خداوند متعال را به تسبیح حضرت فاطمه علیها السلام مورد تقدیس قرار دهد و تسبیح را با الله اکبر آغاز نماید، خداوند او را مورد عفو و بخشش قرار می دهد.
مجلسی، بحارالانوار، ج83، ص332
تسبیح حضرت زهرا (س) برابر با هزار رکعت نماز
قال الصادق (ع):
تَسْبِیحُ اَلزَّهْرَاءِ فَاطِمَةَ(ع)فِی دُبُرِ کلِّ صَلاَةٍ أَحَبُّ إِلَی مِنْ صَلاَةِ أَلْفِ رَکعَةٍ فِی کلِّ یوْمٍ.
امام صادق (ع) فرمودند:
تسبیح فاطمه زهرا علیها السلام بعد از نماز واجب در نزد من محبوبتر است از هزار رکعت نماز در هر روز.
مجلسی، بحارالانوار، ج83، ص331
تسبیح حضرت زهرا (ع) ذکر خداست
قال الصادق (ع):
مَنْ سَبَّحَ تَسْبِیحَ فَاطِمَةَ (ع) فَقَدْ ذَکرَ اَللَّهَ اَلذِّکرَ اَلْکثِیرَ.
امام صادق (ع) فرمودند:
هر کس خداوند را با تسبیح فاطمه زهرا علیها السلام ذکر بگوید، ذکر کثیر گفته است.
مجلسی، بحارالانوار، ج83، ص331
خوشرویی در کلام حضرت زهرا (ع)
قالت فاطمه الزهرا ( س):
بِشْرٌ فِی وَجْهِ اَلْمُؤْمِنِ یوجِبُ لِصَاحِبِهِ اَلْجَنَّةَ وَ بِشْرٌ فِی وَجْهِ اَلْمُعَانِدِ اَلْمُعَادِی یقِی صَاحِبَهُ عَذَابَ اَلنَّارِ.
حضرت فاطمه (س) فرمودند:
خوشرویی با مومن موجب بهشت است و خوشرویی با معاند متجاوز مایه پرهیز از عذاب دوزخ
مجلسی، بحارالانوار، ج73، ص401
مهریه ازدواج حضرت فاطمه (ع)
قال الباقر (ع):
کانَ صَدَاقُ فَاطِمَةَ جَرْدَ بُرْدٍ حِبَرَةٍ وَ دِرْعَ حُطَمِیةٍ وَ کانَ فِرَاشُهَا إِهَابَ کبْشٍ یلْقِیانِهِ وَ یفْرُشَانِهِ وَ ینَامَانِ عَلَیهِ.
امام باقر (ع) فرمودند:
مهریه فاطمه دو چیز بود: 1-یک دست لباس زرد راه راه. 2-زره آهنی. و زیر انداز آنها پوست قوچی بود که به هنگام خواب آن را برمی گرداندند و بر روی نرمتر آن می خوابیدند.
مجلسی، بحارالانوار، ج44، ص144
سبک زندگی حضرت زهرا (ع)
قال الرضا (ع):
جَاءَتْ فَاطِمَةُ تَشْکو إِلَی رَسُولِ اَللَّهِ ص بَعْضَ أَمْرِهَا فَأَعْطَاهَا رَسُولُ اَللَّهِ ص کرَبَةً وَ قَالَ تَعَلَّمِی مَا فِیهَا فَإِذَا فِیهَا مَنْ کانَ یؤْمِنُ بِاللَّهِ وَ اَلْیوْمِ اَلْآخِرِ فَلاَ یؤْذِی جَارَهُ وَ مَنْ کانَ یؤْمِنُ بِاللَّهِ وَ اَلْیوْمِ اَلْآخِرِ فَلْیکرِمْ ضَیفَهُ وَ مَنْ کانَ یؤْمِنُ بِاللَّهِ وَ اَلْیوْمِ اَلْآخِرِ فَلْیقُلْ خَیراً أَوْ لِیسْکتْ.
امام رضا (ع) فرمودند:
روزی فاطمه نزد رسول خدا صلی الله علیه و آله و سلم رفته و در باره بعضی مشکلات زندگی خود شکوه نمود، پس رسول خدا لوحی در اختیار دخترش قرار داد و گفت: آنچه را که در آن نوشته شده بیاموز. و در آن لوح نوشته شده بود: کسی که به خداوند و آخرت ایمان دارد همسایه خود را آزار نمی دهد، و کسی که به خداوند و آخرت ایمان دارد میهمان خویش را گرامی می دارد، و کسی که به خداوند و آخرت ایمان دارد یا سخن نیکو و شایسته می گوید و یا سکوت می کند.
مجلسی، بحارالانوار، ج44، ص61
نور فاطمه (ع)
قال الرضا (ع):
قال اَلرِّضَا (ع) قَالَ فِی حَدِیثٍ طَوِیلٍ کانَتْ فَاطِمَةُ عَلَیهَا اَلسَّلاَمُ إِذَا طَلَعَ هِلاَلُ شَهْرِ رَمَضَانَ یغْلِبُ نُورُهَا اَلْهِلاَلَ وَ یخْفَی فَإِذَا غَابَتْ عَنْهُ ظَهَرَ.
امام رضا (ع) فرمودند:
امام رضا علیه السلام در ضمن حدیثی طولانی گوید: هر گاه هلال ماه رمضان طلوع می کرد-نام ماه در سه شب اول هر ماه را هلال گویند نورانیت فاطمه علیها السلام بر نور آن غلبه می کرد به طوری که نور هلال قابل مشاهده نبود، پس هنگامی که فاطمه غایب می گردید نور هلال مشاهده می شد.
بحار الأنوارالجامعة لدرر أخبار الأئمة الأطهار (ط - بیروت) جلد 44 ص 744
حیاء حضرت زهرا (س)
قال علی بن ابیطالب (ع):
اِسْتَأْذَنَ أَعْمَی عَلَی فَاطِمَةَ (ع) فَحَجَبَتْهُ فَقَالَ رَسُولُ اَللَّهِ ص لَهَا لِمَ حَجَبْتِیهِ وَ هُوَ لاَ یرَاک فَقَالَتْ (ع) إِنْ لَمْ یکنْ یرَانِی فَإِنِّی أَرَاهُ وَ هُوَ یشَمُّ اَلرِّیحَ فَقَالَ رَسُولُ اَللَّهِ ص أَشْهَدُ أَنَّک بَضْعَةٌ مِنِّی.
امام علی (ع) فرمودند:
شخصی که نابینا بود از حضرت فاطمه اجازه خواست تا به حضور او برود، حضرت فاطمه اجازه داد ولی در طول ملاقات حجاب بر سر داشت. پیامبر خدا صلی الله علیه و آله و سلم به او فرمود: چرا حجاب در بر نمودی در حالی که او تو را نمی دید؟ حضرت فاطمه گفت: اگر او مرا نمی بیند، من او را می بینم، و او بوی تن مرا نیز حس می کند. پیامبر فرمود: شهادت می دهم که تو پاره ای از وجود من هستی.
مجلسی، بحارالانوار، ج44، ص9
پرهیز از مال یتیم
قالت فاطمه الزهرا ( س):
فَرَضَ اللّه مُجانَبَةَ أکلِ أموالِ الیتامی إجارَةً مِن الظُّلمِ
حضرت فاطمه (س) فرمودند:
خداوند پرهیز از خوردن مال یتیم را به دلیل جلوگیری از ظلم و حق کشی واجب فرمود.
بحارالأنوار، ج79، ص268
منبع : پایگاه اطلاع رسانی حوزه
