از رحلت پیامبر تا شهادت حضرت زهرا سلام الله علیها

مؤثرترین عامل در شهادت دختر پیامبر(ص)

بعد از رحلت پیامبر اسلام، امت اسلام دچار حواشی ناگواری شدند که منجر به غصب ولایت و شهادت دخت گرامی ایشان شد. اگر چه افراد فتنه گری، منتظر چنین روزهای غبارآلودی بودند، اما آنچه در این میان باعث شد که آنها به اهداف نامشروع خود برسند، بی بصیرتی مردم بود. در این مقاله به این موضوع و موضوع دیگری که در شهادت حضرت زهرا(سلام الله علیها) موثر بود، اشاره خواهیم کرد.

سقیفه بنی ساعده و بی بصیرتی مردم

خداوند در قرآن، اهل تقوا را کسانی می داند که در موقع فتنه ها، بصیرت دارند.[1] اما متاسفانه مردم زمان رسول خدا، بعد از رحلت ایشان با بی بصیرتی خود مسیر تاریخ را به سمت تباهی سوق دادند.
بعد از رحلت پیامبر، انصار که به واسطه میزبانی از پیامبر در مدینه و جانفشانی در راه آرمان های ایشان، خود را محق تر از مهاجرین (امثال عمر و ابوبکر) می دانستند، و نیز از نقشه قریش برای غصب خلافت از روی قرائن و شواهد آگاه بودند[2] در سقیفه بنی ساعده جمع شدند و در پی آن بودند که با انتخاب خلیفه از بین خود، مانع از انحراف اسلام توسط دیگران شوند. اما این کار آنها از روی بصیرت نبود.
درست است که آنها برای اسلام زحمات بیشتری از مهاجرین کشیده بودند، و به امامت حضرت علی (علیه السلام) نیز مایل بودند[3]، اما این دلیل نمی شد که به خاطر پیروز شدن بر رقیب، بر وصی رسول خدا حضرت علی (علیه السلام) پیشی بگیرند.
البته بیشتر مردم در قضیه سقیفه بنی ساعده بصیرت نداشتند؛ اما از انصار که سابقه درخشان تری داشتند، انتظار بیشتری می رفت.

آنها با فخر فروختن به خدمات خود برای اسلام، مهاجرین (عمر و ابوبکر) را تحریک کردند که بر اصل و نسب قریشی خود تاکید ورزیده[4] و با مطرح ساختن خود به عنوان پدر زن پیامبر، به خلافت ناحق خود برسند. 

یکی دیگر از بی بصیرتی های مردم (مخصوصا انصار) در بعد از سقیفه بود، آنجا که حضرت علی (علیه السلام) به اتفاق حضرت زهرا(سلام الله علیها) و امام حسن و امام حسین (علیهما السلام) شبانه درِ خانه مهاجر و انصار رفتند و ماجرای غدیر را گوشزد کردند، اما کسی حاضر نشد به پشتیبانی مولا علی (علیه السلام) اقدام عملی کند. بعد از این بی بصرتی های مردم بود که عده ای جرأت کردند که به بیت ولایت حمله کنند و درب خانه را آتش بزنند...

اگر چه در منابع اهل سنت جریان هجوم ماموران ابوبکر به خانه اهلبیت آمده[6] و نیز سقط شدن محسن بن علی (علیه السلام) ذکر گردیده است[7]؛ اما برخی از دانشمندان اهل سنت برای حفظ موقعیت خلفا، از ذکر جسارت هایی که توسط خلفا به ساحت حضرت صدیقه طاهره شده است، طفره رفته اند.[8]
چنانکه ابن ابی الحدید می گوید که استادم گفت از زبان من قضیه سقط شدن محسن را نقل نکن[9] و یا تحریف حدیث امام صادق(علیه السلام) توسط سکونی[10] که اصل حدیث را زراره به طور کامل نقل کرده و در منابع ما آمده است.[11] دانشمندان متعصب اهل سنت باید بدانند با وجود این کتمان کردن ها، نور خدا را نمی توانند خاموش کنند.[12]
اینک به عامل دیگری که در شهادت دخت گرامی پیامبر اسلام دخیل بود، اشاره می کنیم.

غصب فدک، گامی در جهت محدود کردن خاندان رسالت

غصب فدک، اقدام نامشروعی بود که از طرف ابوبکر برای محدود کردن بیشتر خاندان رسالت صورت گرفت، و متاسفانه باز هم بی بصیرتی مردم در اینجا خودش را نشان داد و از میان جمعیت انبوه حاضر در آنجا، فقط یک زن (ام ایمن) به حمایت از بی بی دو عالم برخاست، که آن هم به بهانه اینکه غیر فصح است رد شد.[13]
غصب فدک توسط ابوبکر، و قبول نشدن استدلال های حضرت فاطمه (علیهاالسلام)[14] برای بازگرداندن آن، سبب بیماری حضرت شد، بعد از همین بیماری بود که خلیفه اول و دوم تصمیم گرفتند که به عیادت ایشان بروند تا حضرت، آنها را ببخشد اما حضرت، نفرینشان کرد.[15]

سخن آخر

بی بصیرتی مردم سبب نیرو گرفتن غاصبان خلافت و حمله کنندگان به خانه وحی، و غاصبان فدک شد و در آخر منجر به شهادت دخت نبی مکرم اسلام گردید.

پی نوشت:
1- آیه 201 اعراف: «إِنَّ الَّذينَ اتَّقَوْا إِذا مَسَّهُمْ طائِفٌ مِنَ الشَّيْطانِ تَذَكَّرُوا فَإِذا هُمْ مُبْصِرُون‌؛ پرهيزگاران هنگامى كه گرفتار وسوسه‌ هاى شيطان شوند، به ياد (خدا) مى‌ افتند؛ و (در پرتو ياد او، راه حق را مى ‌بينند و) ناگهان بينا مى ‌گردند.»
2- از پيغمبر شنيده بودند كه فرمود: امت در حق علي(علیه السلام) خيانت خواهند كرد و لذا اينها گفتند حالا كه بناست كه اين خلافت به ایشان نرسد، بهتر است به ما برسد تا به مهاجرین: معجم اوسط ، طبراني، ج 6 ، ص 163
3- تاريخ طبري ج2ص443
4- همان
5- اسرار آل محمد، ترجمه کتاب سلیم، ص225
6- شرح نهج البلاغه ابن ابى الحدید ج 2 ص 46
7- لسان المیزان، ذهبی، ج1، ص268
8- شرح نهج البلاغه ابن ابى الحدید، ج2، ص60
9- شرح نهج البلاغه، ابن ابی الحدید، ج14، ص193
10- سکونی، علیرغم وثاقت خود بجای عمر از کلمه فلان استفاده کرده است. شجره طوبی، محمدمهدی حائری، ص417، (منشورات شریف رضی)
11- بحار الانوار، ج43، ص170
12- آیه هشت صف: «آنان مى‌ خواهند نور خدا را با دهان خود خاموش سازند؛ ولى خدا نور خود را كامل مى‌ كند هر چند كافران خوش نداشته باشند.»
13- اسرار آل محمد، ص566
14- الاحتجاج، طبرسی، ج 1، ص 144
15- اسرار آل محمد، صص567 و 568