دارالعرفان/ محقق، مفسر، مترجم و پژوهشگر علوم و معارف قرآنی گفت: یقین کنید که بهطور دائم در معرض دید خدا هستید، پس ببینید که چطور زندگی میکنید. مراقب باشید خدا شما را در ظلم کردن نبیند؛ خدا شما را در تقلب کردن و فتنه کردن نبیند؛ خدا شما را در بستر زنا یا خوردن ربا نبیند؛ خدا شما را بدحجاب و بیحجاب نبیند.
به گزارش روابط عمومی و امور بین الملل مؤسسه علمی فرهنگی دارالعرفان، استاد حسین انصاریان در سخنرانی خود در صحن جامع رضوی به مناسبت شهادت امام جواد(ع) اظهار کرد: شناخت پیغمبر عظیمالشأن اسلام(ص)، صدیقهٔ کبری -فاطمهٔ زهرا- و دوازده امام، بعد از خدا و قرآن بر همهٔ ما واجب عقلی است چون عقل به ما میگوید که راهنما را بشناس؛ اگر راهنما را نشناسی، راه را پیدا نمیکنی و چون راه را پیدا نکنی، منحرف و گمراه میشوی. شرعاً هم واجب است، چون اگر پیغمبر(ص) و صدیقهٔ کبری(س) و ائمهٔ طاهرین(ع) را نشناسیم، یقیناً از حقایق و معارف و فقه و حلال و حرام محروم خواهیم شد.
برای شناخت اهل بیت(ع) خواندن دروس حوزوی لازم نیست
وی در پاسخ به اینکه چگونه این بزرگواران را بشناسیم؟ گفت: برای شناخت این بزرگواران لازم نیست که سالها به حوزههای علمیهٔ شیعه برویم و درس بخوانیم چراکه قرآن مجید میفرماید: یا برای تحصیل علم حرکت کنید یا با عالمان واجد شرایط از طریق گوش سروکار پیدا کنید. من اگر موفق نشدم که برای شناخت حقایق تحصیل علم کنم، پروردگار عالم به من گوش عنایت کرده است، باید بروم و سخنان عالمان ربانی و دلسوزان را گوش بدهم تا پیغمبر(ص)، ائمهٔ طاهرین(ع) و صدیقهٔ کبری(س) را در حدّ ظرفیت و گنجایش خودم بشناسم، برای اینکه معالم دینم و حلال و حرام را بفهمم.
استاد اخلاق حوزه علمیه ادامه داد: کسانی که در خانوادهمان، شهرمان یا محل زندگیمان، پیغمبر(ص) و ائمهٔ طاهرین(ع) را نمیشناسند و هیچ خبری از آنها ندارند، میخواهند کدام مسائل الهی را عمل کنند؟ چگونه میخواهند حلال و حرام الهی را رعایت کنند؟ صاحبان علم، صاحبان هدایت، صاحبان عقل، صاحبان نبوت و صاحبان امامت را نمیشناسند، پس چگونه میتوانند راه مستقیم را بدون آنها پیدا کنند؟ چگونه بدون آنها به حلال و حرام خدا آگاه میشوند؟ چگونه بدون آنها میفهمند که چهچیزی برای دنیا و آخرتشان خوب و چهچیزی بد است؟ چگونه میفهمند که راه بهشت و دوزخ از کدام طرف است؟
وی گفت: امیرالمؤمنین(ع) از اینگونه مردان و زنان به پشههای دچار باد تعبیر میکنند. پشه در مقابل باد قدرتی ندارد؛ لذا کسانی که معرفت و شناخت ندارند، در برابر هر طوفانی که از غرب عالم یا از مراکز دیگر عالم بلند میشود، آن طوفان هر کجا دلش بخواهد، آنها را میبرد و بعد از هفتاد-هشتاد سال، هیچچیزی گیرشان نمیآید. مثل حیوانات خوردند، خوابیدند، تولیدمثل کردند و بعد هم مُردند. در حقیقت، اینها پشت به هدف خدا از خلقت جهان کردند، پشت به هدف خدا از خلقت انسان کردند، پشت به هدف نبوت انبیا و امامت امامان کردند، پشت به خوشبختی و سعادت خودشان کردند.
زیارت جامعه کبیره یکی از آسانترین راههای شناخت پیامبر(ص) و ائمه طاهرین(ع)
استاد انصاریان یکی از آسانترین راههای شناخت پیغمبر(ص)، فاطمهٔ زهرا(س) و ائمهٔ طاهرین(ع) را زیارت جامعهٔ کبیره دانست و افزود: این زیارت یادگار فرزند حضرت جوادالائمه(ع)، یعنی امام هادی(ع) است. امام هادی(ع) با این زیارت، پیغمبر(ص) و امالائمه(س) و امامان(ع) را با کلمهای که در این زیارت نظام دادهاند، به ما شناساندهاند.
مبلغ عرصه بین الملل به چند فراز از زیارت جامعهٔ کبیره اشاره و خاطرنشان کرد: «کلامکم نور»؛ ای پیغمبر، ای امامان و ای صدیقهٔ کبری، سخن شما نور است. نور تاریکی را فراری میدهد و خطرهایی که در راه انسان است، به انسان نشان میدهد. آدم چه میداند وقتی در تاریکی متراکم شب، در بیابان، در کوچه، در محل، در کویر راه میرود، چه خطراتی نزدیک اوست؛ اما وقتی نور همراه با انسان باشد، تاریکی را فراری دهد، خطرها را آدم میبیند و آدم با دیدن خطر، در مقام حفظ خودش برمیآید.
کاری که سخنان ائمه(ع) میکند، کار خورشید و چراغهای قوی است
استاد انصاریان ادامه داد: انسان بدون شنیدن کلام ائمهٔ طاهرین(ع) در تاریکی زندگی میکند، اما وقتی سخنان ائمه را در کتاب میبیند یا از یک گوینده یا از یک آدم دلسوز یا از اولیای خدا میشنود، در حقیقت نور میگیرد و با آن نور زندگی میکند؛ چون با این نور است که انسان خطرات دنیایی، مادی، اجتماعی، اخلاقی، اقتصادی و خانوادگی را در این ظلمتکدهٔ دنیا درک و خودش را از خطر حفظ میکند. با این نور است که انسان خطرات برزخ، وقت مرگ و خطرات قیامت را درک میکند و خودش را از آن خطرات حفظ میکند. کاری که سخنان ائمه میکند، کار خورشید و چراغهای قوی است. شما هیچوقت نمیتوانید هدف و مقصد را در تاریکی مطلق پیدا کنید و خطرات را در تاریکی مطلق بشناسید.
استاد انصاریان به هدایتگری فرمان اهلبیت(ع) اشاره و تصریح کرد: «و أمرکم رشد»؛ شما اگر چیزی از زن و مرد بخواهید و اگر به مرد و زن دستور و فرمانی دهید، فرمان شما هدایتگر است؛ یعنی وقتی که فرمان شما صادر میشود، به زن و مرد میگویید راه واقعی، جادهٔ حقیقی، صراط مستقیم و همچنین راه رسیدن به قرب خدا، رضا و لقای خدا این است. در حقیقت فرمان شما هدایت و هدایتگری است.
استاد اخلاق حوزه علمیه در مورد سفارش به تقوا گفت: «و وصیتکم التقوا»؛ ای پیغمبر، ای صدیقهٔ کبری و ای ائمهٔ طاهرین! سفارش شما به تقواست؛ یعنی وقتی وارد سفارش به مردم میشوید، محور سفارشتان این است که ای مردم! خود را از دچار شدن به عذاب دوزخ نگاه دارید. حرفی که خدا در قرآن مجید دارد: «قُوا أَنْفُسَکُمْ وَ أَهْليکُمْ ناراً» (سورهٔ تحریم، آیهٔ 6)، ای سرپرستان خانه و ای مردان خانه! خودتان و همسر و فرزندتان را از اینکه دچار آتش فردای قیامت شوید، نگه دارید و حفظ کنید. شما ای امامان بزرگوار، ای پیغمبر و ای حضرت جواد! حدود سه قرن در بین مردم زندگی کردید تا شروع غیبت صغری امام دوازدهم و وصیت شما در این سه قرن به مردم این بود که خود را از خطرات دنیا و آخرت حفظ کنید؛ ربا، رشوه، غصب و تهمت خطر است.
کسانی که به پاکدامنان تهمت میزنند در دنیا و آخرت مورد لعنت هستند
محقق، مفسر، مترجم و پژوهشگر علوم و معارف قرآنی در ادامه سخنان خود به خطر تهمت به دیگران اشاره و خاطرنشان کرد: خداوند در سورهٔ نور میفرماید: «إِنَّ اَلَّذِینَ یرْمُونَ اَلْمُحْصَنٰاتِ اَلْغٰافِلاٰتِ اَلْمُؤْمِنٰاتِ لُعِنُوا فِی اَلدُّنْیٰا وَ اَلْآخِرَةِ وَ لَهُمْ عَذٰابٌ عَظِیمٌ» (سورهٔ نور، آیهٔ 23)، کسانی که به پاکدامنان تهمت میزنند در دنیا و آخرت مورد لعنت هستند. این خطر کمی است که من به مردم پاکدامن، زنان پاکدامن و افراد پاکدامن تهمت بزنم، بعد خدا و ملائکه و لعنتکنندگان، مرا در دنیا مورد لعنت قرار دهند و در آخرت هم بهخاطر تهمتزنیام بگویند شما مورد لعنت خدا و ملائکه و انبیا و لعنتکنندگان در این صحرای محشر هستید!؟ امام صادق(ع) میفرمایند: کسی که به بیگناه و پاکدامن تهمت بزند، او را در روز قیامت در تپهای از آتش قرار میدهند، بعد میروند و کاری به کار او ندارند. این در تپهٔ آتش میماند تا خدا به حساب اوّلین و آخرین برسد، بهشتیها را به بهشت و دوزخیان را به دوزخ بفرستد، آخر به سراغ این تهمتزنندهای میآیند که در تپهٔ آتش است و به او میگویند: تهمتی را که به بندهٔ پاکدامن من زدی، ثابت کن و از این تپهٔ آتش بیرون بیا؛ اما می دانیم که تهمت قابلاثبات نیست، تهمت دروغ است.
استاد انصاریان همچنین به خطر ربا در زندگی انسان اشاره و تصریح کرد: حربنیزید ریاحی در کتاب «وسائلالشیعه» در باب ربا از رسول خدا(ص) نقل میکند که پیغمبر(ص) به امیرالمؤمنین(ع) فرمودند: علی جان! کسی که یک درهم ربا بگیرد و بخورد، سنگینی گناهش برابر با بیست زنا در خانهٔ کعبه با مادر و خواهرش است.
استاد انصاریان در بخش دیگری از سخنان خود به یکی از بیانات پیامبر(ص) در مورد جهنم اشاره و اظهار کرد: امیرالمؤمنین(ع) و صدیقهٔ کبری(س) مجسمهٔ اعتماد و اطمینان و وثاقت و درستی و راستیاند. هر دوی آنها نقل میکنند که وقتی پیغمبر(ص) از معراج برگشتند، گریهشان بند نمیآمد. ما از پیغمبر(ص) پرسیدیم چه شده است؟ پیغمبر(ص) فرمودند: جزء چیزهایی که در معراج به من نشان دادند، جهنم بود. معراج که در قرآن است: «سُبْحٰانَ اَلَّذِی أَسْریٰ بِعَبْدِهِ لَیلاً مِنَ اَلْمَسْجِدِ اَلْحَرٰامِ إِلَی اَلْمَسْجِدِ اَلْأَقْصَی اَلَّذِی بٰارَکنٰا حَوْلَهُ لِنُرِیهُ مِنْ آیٰاتِنٰا» (سورهٔ إسراء، آیهٔ 1)، او را بردم که نشانههای عظمت خودم را نشانش بدهم؛ بهشت را دید، ملائکه را دید، ارواح انبیا را دید. پیغمبر(ص) میگویند: وقتی به منتهای معراج رسیدم، آنجایی که دیگر کسی نمیتوانست برود و قدم کسی نرسیده بود، بالای سرم را نگاه کردم و دیدم با خط نور نوشته است: «حسین مصباح الهدی و سفینة النجاة». این را در بالاترین مقام عالم دیدم که خدا آن را به قدرت خودش نوشته بود.
خودتان را از درگیر شدن با خطرات حفظ کنید
نویسنده کتاب ارزشمند «گناه و سبب آن» ادامه داد: پیامبر(ص) پس از بازگشت از معراج فرمودند: از جمله چیزهایی که نشانم دادند، جهنم بود؛ پانزده گروه زن را در طبقات جهنم دیدم که عذابهای سختی میکشیدند، من به جبرئیل گفتم: زنان کدام امت هستند؟ گفت: یا رسولالله! اینها امت خودت هستند؛ آنکسانی که عذابشان از همه آسانتر بود، زنانی بودند که با موی جلوی سر به دیوارهٔ جهنم بسته بودند و سر را بهطرف داخل جهنم و بدن را بهطرف بالا برگردانده بودند. به جبرئیل گفتم: این خانمها با این عذاب چهکار کردهاند؟ به من گفت: یا رسولالله! اینها زنهایی بودند که موهای جلوی صورتشان را بیرون میریختند و هر نامحرمی راحت میتوانست زیبایی این مو و چهرهٔ زیرش را ببیند. امامان به ما سفارش دارند که خودتان را از درگیر شدن با این خطرات حفظ کنید.
در مصیب و گناه صبر کنید
استاد انصاریان در مورد پنج مسألهای که امام جواد(ع) خطاب به شیعیان عنوان کرد، گفت: شیعهٔ من، شیعهٔ پدر من، شیعهٔ فرزندان بعد از من و شیعهٔ پدران من! شما یا در برابر مصیبت یا در برابر عبادت یا در برابر گناه قرار میگیرید. در این دنیا ممکن است یک بلایی سرتان بیاید؛ مثل بلای کسادی، بلای ازدسترفتن اولاد، یک مصیبتی به سرتان بیاید؛ یا در برابر یک گناه قرار بگیرید که خیلی مسیرش برای شما آسان است که در آن گناه بیفتید؛ یا در برابر عبادت قرار گرفتید، اگر با مصیبت، گناه و عبادت روبهرو شدید، چه تکلیفی دارید؟ حضرت جواد(ع) میفرمایند: «توسد الصبر»؛ اگر میخواهید در برابر مصیبت، معصیت و عبادت نفس راحت بکشید، در مصیبت صبر کنید، در برابر گناه صبر کنید؛ یعنی خودتان را نگه دارید که در بند گناه نیفتید؛ خودتان را در برابر عبادت در چهارچوب عبادت نگه دارید و فرار نکنید.
استاد انصاریان به قانع بودن به داشتهها در زندگی تأکید و اظهار کرد: «و اعتنق الفقر»؛ میتوانی با پول حرام در یک روز، یک شب یا دو شب، تریلیاردر شوید؛ راه همهٔ حرامهای مالی باز است و میتوانید از طریق ربا میلیاردر شوید، میتوانید از طریق اختلاس اموال این مردم مظلوم -هزار میلیارد و دوهزار میلیارد و سههزار میلیارد- ثروتمند شوید؛ میتوانید ارث خواهر و برادر و مادرت را با مُردن پدرت غارت کنید و پولدار شوید؛ اما بهدنبال آن پول نروید و با همان مقدار کم که دارید، همآغوش شوید و همان مقدار حلال کم را بغل بگیرید. قرآن میفرماید: لقمهٔ حرامی که از گلوی تو پایین میرود، آتش پایین میرود، «إِنَّ اَلَّذِینَ یأْکلُونَ أَمْوٰالَ اَلْیتٰامیٰ ظُلْماً إِنَّمٰا یأْکلُونَ فِی بُطُونِهِمْ نٰاراً» (سورهٔ نساء، آیهٔ 10). با خوردن مال حرام، آتش جهنم را در شکمت ذخیره میکنی؛ چون در دنیایی، نمیبینی آتش است، ولی در قیامت از شکمت آتش به آسمان بلند میشود و خاموش هم نمیشود.
خداوند ما را نیازمند نگاه کردن به نامحرم خلق نکرده است
استاد اخلاق حوزه علمیه به ترک لذتهای حرام به عنوان سفارش دیگر امام جواد(ع) اشاره و تصریح کرد: «و ارفض الشهوات»؛ لذتهای حرام را ترک کنید. اگر بخواهید بهدنبال لذتهای حرام بروید، لذتهای بهشت را دیگر به تو نمیدهند، بنابراین به دنبال لذتهای چند ساعته نروید و اجازه دهید لذتهای آخرت برای شما باقی بماند. شما میتوانید لذت حلال هم ببرید، چه نیازی به لذت حرام دارید؟! خداوند متعال ما را نیازمند به زنا خلق نکرده است، خداوند متعال ما را نیازمند به خوردن عرق و شراب خلق نکرده است. خداوند متعال ما را نیازمند به لذت دست دادن به نامحرم خلق نکرده است. خداوند متعال ما را نیازمند نگاه کردن به نامحرم هم خلق نکرده است. خیلی لذت حلال برای ما قرار داده است.
وی افزود: «و خالف الهوی»؛ اگر دیدید خواستهٔ نامشروع در باطن شما فریاد میکشد، با این خواستههای نامشروع مخالفت کنید و بگویید من فقط دعوت خدا را گوش میدهم و دعوت تو را گوش نمیدهم.
استاد انصاریان در پایان به مراقبت انسان از زندگی خود تأکید کرد و گفت: «و اعلم آنک لا تخلوا من عین الله فنظر ما تکون»؛ حضرت جواد(ع) میفرمایند: یقین کنید که بهطور دائم در معرض دید خدا هستید، پس ببینید که چطور زندگی میکنید. مراقب باشید خدا شما را در ظلم کردن نبیند؛ خدا شما را در تقلب کردن و فتنه کردن نبیند؛ خدا شما را در بستر زنا یا خوردن ربا نبیند؛ خدا شما را بدحجاب و بیحجاب نبیند.
- متن، صوت، کلیپ وعکسهای این سخنرانی را اینجا ببینید.