دارالعرفان/ مفسّر، محقق و پژوهشگر علوم و معارف اسلامی گفت: کسانی که سخن نفسهایآلوده و حرف بنیامیه، نمرودیان و فرعونیان را گوش دادند و آنهایی که در زمان ما حرف ستمگران را گوش دادند، مُردند. آنها اکنون در دادگاه الهی در عالم برزخ هستند. آنان در برزخ نمیتوانند تقصیر، پلیدی و آلودگی خودشان را گردن فرعون، بنیامیه، رضاخان و دیگران بیندازند، چون نفسهایآلوده قدرت اجبار و بستن عقل و قلب را ندارند.
برخی به خاطر چند روز هوا و هوس وجود خود را در برابر نفسهای مخرب قرار دادند
به گزارش روابط عمومی و امور بین الملل مؤسسه علمی فرهنگی دارالعرفان، استاد حسین انصاریان در سخنرانی خود در مسجد علوی تهران، اظهار کرد: از زمان حضرت آدم تاکنون دو نفس وجود داشته است؛ یک نفس مربی و مؤدب کنندهٔ انسان به آداب الهی و انسانی و یک نفس مخرب و خشک کنندهٔ ریشهٔ درخت انسانیت. کسانی که در طول تاریخ به خاطر چند روزی هوا و هوس و خواستههای نامعقول و شهوات زودگذر و خاموششدنی و مال و زینت دنیا، وجود خود را در برابر نفسهای مخرب قرار دادند و به تعبیر روایات؛ معلم شیطانی انتخاب کردند و خود را دست این جادوگران و ساحران خطرناک دادند، درِ سعادت دنیا و آخرت را به روی خودشان بستند. اغلب آنها در اواخر عمرشان پشیمان شدند، خیلیها هم به این پشیمانی نرسیدند و قبل از پشیمانی مُردند. آنهایی هم که پشیمان شدند با کارهایی که کرده بودند جای جبران برای خود نگذاشته بودند.
اینکه عدهای در دنیا خرابی اعتقاد، عمل و اخلاق خود را گردن نفسهایآلوده بگذارند، عذر قابل قبولی نخواهد بود
استاد برجسته اخلاق حوزههای علمیه ادامه داد: بسیاری از کارها در این دنیا جبران ندارد، هزاران نفر را به خاطر هوا و هوس خودشان به کشتن دادند، اموالی را به غارت بردند که نه آن کشتهها قابل زنده کردن بودند و نه این اموال غارت شده قابل بازگشت بودهاند. آنها در دنیا خوشی به معنای واقعی ندیدند و آخرتشان هم در یک کلمه در قرآن مجید توصیف شده است، خداوند در سورهٔ مبارکهٔ هود میفرمایند: «فَأَمَّا اَلَّذِینَ شَقُوا» ﴿سورۀ هود، آیۀ 106﴾ کسانی که تیرهبخت و بدبخت شدند «فَفِی اَلنّٰارِ» برای همیشه در آتش قرار گرفتند، البته قرآن مجید دربارهٔ این گروه میفرماید، اینکه عدهای در دنیا یا در آخرت خرابی خودشان، بنای انسانیتشان و خرابی اعتقاد، قلب، عمل و اخلاقشان را گردن نفسهایآلوده بگذارند، عذر قابل قبولی نخواهد بود.
انسان در عمل و انتخاب موجودی مختار است
استاد انصاریان با بیان اینکه انسان در عمل و انتخاب موجودی مختار است و مجبور آفریده نشده است، گفت: انسان اگر مجبور بود میتوانست بستهشدن درِ سعادت دنیا و آخرت را گردن دیگران بیاندازد و به پروردگار بگوید: من آزاد نبودم، دست خودم نبود، در قدرت خودم نبود که دزدیده و غارت شدم و در مقابل این دزدیدهشدن و غارتشدن کاری از دست من برنمیآمد، اگر اینگونه بود یقیناً خدا عذر را قبول میکرد. مثل یک آدم مؤمنی که اول ظهر برای خواندن نماز و ورود به این عبادتِ عظیم، مفید و سازنده آماده شده، ولی چهار نفر کافر میآیند و دست، پا و دهانش را میبندند و به کل اختیار و آزادیش را سلب میکنند، او نمیتواند قیام، رکوع و سجود کند، حمد بخواند و اذکار رکوع و سجود را به زبان جاری کند، بعد هم ظهر، عصر و غروب میگذرد و این آدم مؤمن و عاشق عبادت پروردگار نمیتواند عبادت کند.
نفسهایآلوده قدرت اجبار و بستن عقل و قلب را ندارند
استاد انصاریان افزود: نفسهایآلوده قدرت اجبار و بستن عقل و قلب را ندارند، قدرت سلب آزادی انسان را هم برای دیندار شدن ندارند. من میتوانم خودم را در معرض این نفسهایآلوده قرار ندهم و مؤمن و پاک بمانم. وقتی میتوانم، اگر از این توانم بهرهبرداری مثبت نکنم، معذور نیستم و خیلی جالب است که خرابیهای وجودم را نمیتوانم گردن نفسهایآلوده بیندازم؛ چون نفسهایآلوده طبق آیات قرآن در روز قیامت حرفهای قابل قبولی دارند که به پروردگار بزنند.
نفسهایآلوده در قیامت و در مقابل آلودهشدگان حرف قابل قبولی دارند
وی به پاسخ نفسهایآلوده در برابر پروردگار اشاره و خاطرنشان کرد: نفسهایآلوده در قیامت و در مقابل آلودهشدگان حرف قابل قبولی دارند که به پروردگار بزنند؛ چنانکه در سورهٔ ابراهیم آمده است و حرف قابلقبولشان هم به این تخریبشدهها و به این آلودگان این است که میگویند: «ما هیچ قدرتی بر شما نداشتیم که عقلتان، باطن قلبتان و روحتان را از کار بیندازیم و شما به دست ما یک بیهوشی کافرانه، مشرکانه و منافقانه پیدا کنید و دست خودتان نباشد، «إِلاّٰ أَنْ دَعَوْتُکُمْ» ﴿سورۀ إبراهیم، آیۀ 22﴾ ما نفسمان آلوده بود، بدکار، شیطان، ابلیس، معاویه، یزید و ابنزیاد بودیم ولی فقط از شما دعوت کردیم و گفتیم بیایید در این شبنشینیهای مردانه و زنانه شرکت کنید، عرق بخورید، قمار کنید، نمازتان را ترک کنید، بیدین شوید، در مجالس حضرت سیدالشهدا شرکت نکنید «إِلاَّ أَنْ دَعَوْتُكُمْ فَاسْتَجَبْتُم» شما هم دعوت ما را قبول کردید، میتوانستید خیلی راحت قبول نکنید»؛ در حقیقت نفسهای ناپاک در قیامت حرفهای قابل قبول دارند.
دستورات فرعون و فرعونهای روزگار هدایتکننده نیست
مبلغ برجسته عرصه بین الملل به جوابگویی قبولکنندگان دعوت نفس در برزخ اشاره و خاطرنشان کرد: کسانی که سخن نفسهایآلوده را گوش دادند، آنهایی که حرف بنیامیه، نمرودیان و فرعونیان را گوش دادند، آنهایی که در زمان ما حرف ستمگران را گوش دادند، مُردند. آنها اکنون در دادگاه الهی در عالم برزخ هستند. طبق آیات سورهٔ مؤمن که این دادگاهها فقط برای قیامت نیست و در برزخ هم هست، اینها در برزخ نمیتوانند تقصیر، پلیدی و آلودگی خودشان را گردن فرعون، بنیامیه، رضاخان و دیگران بیندازند، چون آنها حرف دارند و میگویند ما زورمان به شما نمیرسید. ما فقط شما را دعوت کردیم، میخواستید گوش ندهید و پیش خدا هم عذری ندارند. چون پروردگار میفرماید: من به شما عقل و آزادی داده بودم، یک ساعت مینشستید و فکر میکردید که حال به سودمان است به حرف این آلودگان گوش بدهیم؟ دنیایمان آباد میشود؟ درِ سعادت به رویمان باز میشود؟ بعد هم این فرمانهای ستمگران را ارزیابی میکردید که این فرمان درست است یا خیر؟ قرآن مجید میفرماید: «وَ مٰا أَمْرُ فِرْعَوْنَ بِرَشِیدٍ» ﴿سورۀ هود، آیۀ 97﴾ دستورات فرعون و فرعونهای روزگار هدایتکننده نیست، همه گمراهکننده است.
وی افزود: گروهی که با آزادی خودشان فقط به خاطر هوا، هوس، شهوترانی و پول بهجیبزدن چند روزه، تمام هویت و انسانیت خود را به پای این نفسهایآلوده گذاشتند، مسموم شده، مرده و به جهنم رفتند. اما یک عدهای هم عقل و وجدان به خرج داده و به این نتیجه رسیدند که «خَیرٌ مِن عِبادَهِ سَنَهٌ» در پرونده اعمال از یک سال (یا هفتاد سال) عبادت، فکر و اندیشه بهتر است.
قرآن بیش از هزار آیه دربارهٔ عقل و اندیشه نازل کرده است
استاد انصاریان اظهار کرد: اندیشه مَرکب بسیار با عظمت، سریع و تندرو است؛ یعنی این مرکب انسانی که خودش را در دنیا، محکوم به طبقهٔ هفتم جهنم کرده، میتواند این محکوم طبقهٔ هفتم جهنم را به فردوس اعلی برساند، که این کار در تاریخ بشر، در زمان انبیاء الهی(ع)، ائمهٔ طاهرین(ع) و اولیاء خدا؛ یعنی کنار پاکترین نفسها قرار داده شده است. یک لحظه فکر، برای درآمدن از طبقهٔ هفتم جهنم و حرکت به فردوس اعلی مؤثر بوده و این امر تحقق پیدا کرده به همین خاطر، قرآن بیش از هزار آیه دربارهٔ عقل و اندیشه نازل کرده است.
سود عقل و اندیشه و بهرهٔ فکر، انسان را وارد حوزهٔ عبادت رحمان میکند
استاد انصاریان گفت: امام صادق(ع) میفرماید: «اَلعَقلُ ما عُبِدَ بِهِ الرَّحمنُ» سود عقل و اندیشه و بهرهٔ فکر، یک نیرویی دارد که انسان را وارد حوزهٔ عبادت رحمان میکند، چون یک آدم مینشیند یک گوشه فکر میکند من چه کسی هستم؟ خودم که خودم را به وجود نیاوردم! خودم هم که در گذر عمر اختیاری ندارم، خودم هم که قدرت نگه داشتن جوانی را ندارم، یک روزی برف پیری به سرم میبارد و به مرگ نزدیک میشوم، چه کسی من را به دنیا آورده است؟ فکر میکند که یکی من را در این دنیایی که او ساخته و نشان میدهد، آورده است. آورندهٔ من حکیم، علیم، رحیم و عادل است و حکیم کار بیهوده نمیکند، پس معلوم میشود یک هدفی از آفرینش من داشته است.
جایگاه و عاقبت نفس پاک
نویسنده کتاب ارزشمند «نفس» در مورد جایگاه و عاقبت نفس پاک، اظهار کرد: انسان نفس پاک پس از اینکه میفهمد به بهشت میرود، به من عالِم و پیغمبر میگوید: زندگی ابدی خستهکننده نیست؟ از اینکه دائماً در بهشت بمانم خسته نمیشوم؟ آنها چون وارد به حقایق عالم هستند و به پشت پرده هم آگاه هستند، جواب من را میدهند، خود پروردگار هم این جواب را در قرآن آورده «فَهُوَ فِی عِیشَةٍ رٰاضِیةٍ» ﴿سورۀ الحاقة، آیۀ 21﴾ آنجایی که تو را میبرم، کاملاً دلت به آنجا خوش است، نه غم و غصه پیدا میکنی، نه ناراضی میشوی، نه احساس محدودیت میکنی، نه ناراحت میشوی «فَهُوَ فِی عِیشَةٍ رٰاضِیةٍ» و بعد هر کدامتان را که وارد بهشت کردم، از آنجا درآمدنی نیستید، یعنی به یکیتان نمیگویم وقتت تمام، برو بیرون! من آوردمت اینجا، چهل یا پنجاه سال با من معامله کنی، من هم سود این معاملهات را ابدی قرار دهم و این را هم که برایت قرار میدهم کاملاً به آن راضی هستی و جای گلایه برایت نمیماند «فَأَمّٰا مَنْ ثَقُلَتْ مَوٰازِینُهُ» ﴿سورۀ القارعة، آیۀ 6﴾ «فَهُوَ فِی عِیشَةٍ رٰاضِیةٍ» این نتیجهٔ نفسپاکان عالم در انسان است به شرطی که انسان آزادانه خود را در برابر این نسیم بهار الهی که زبان انبیاء، اولیاء و ائمه(ع) است؛ قرار دهد.
پاداش گریهکنندگان و زائران امام حسین(ع)
استاد انصاریان در پایان گفت: طبق آیهای در سوره توبه «فَسَیرَی اَللّٰهُ عَمَلَکمْ» ﴿سورۀ التوبة، آیۀ 105﴾ خدا و رسولش عمل شما را میبیند. عمل شما پیش خدا حاضر است، «وَ رَسُولُهُ» پیغمبر از دنیا رفته، ولی مُشرف به تمام هستی است «وَ المُومِنُونَ» یعنی ائمهٔ طاهرین(ع) هم مشرف به همهٔ هستی هستند، بین شما و آنها دیواری وجود ندارد، اکنون ما غایب از آنهاییم، ولی آنها پیش ما حاضرند، پرده کنار برود معلوم میشود ما هم غایب نبودیم، ولی از روی مصلحتی این پنجاه شصت سال غایب بودیم. در کامل الزیارات آمده است که ابیعبدالله(ع) تمام زائران و گریهکنندگانش را میبیند، همان وقتی که گریهکن دارد گریه میکند، همان وقتی که در جلسه، کوچه، ماشین و خیابان یک نفر میگوید «السلام علیک یا اباعبدالله» میشنود، وقتی گریهٔ ما را میبیند، سلام ما را میشنود، امام صادق(ع) میفرماید: امام حسین(ع) برمیگردد به پیغمبر(ص) و امیرالمؤمنین(ع) و فاطمه زهرا(س) و امام مجتبی(ع) میگوید: برای گریه کن من دعا کنید! یک درخواست دیگر هم از جدش، پدر، مادر و برادرش میکند، میگوید: برای گریهکنندگان و زائران من از خدا طلب مغفرت کنید که خدا گناهان گذشتهشان را ببخشد.
...
متن کامل، صوت،عکس و کلیپ های این سخنرانی را - اینجا - ببینید