دعاى آن حضرت عليه السلام در هنگام وداع با ماه مبارك رمضان
̶ اى خدايى كه رغبتى به پاداش بندگانت ندارى.
̶ و از عطا كردن پشيمان نمى شوى.
̶ و اي خداوندى كه پاداش بنده ات را بيش از اعمال او مى دهى.
̶ نعمت تو بدون اين كه بندگانت استحقاق داشته باشند، به آنها مى رسد و بخششت از روى تفضل و مجازاتت بر اساس عدالت و حكم تو خير و نيكى است.
̶ (خداوندا!) اگر عطا فرمايى، آن را به منت آغشته نمى كنى و اگر عطا ننمايى، بر اساس ظلم و ستم نيست.
̶ (خدايا!) كسى كه تو را شكر نمايد، پاداش مى دهى، در صورتى كه خود، آن شكر را به او الهام نمودى.
̶ و هر كه تو را حمد و سپاس گويد، پاداش و جزاى خير مى دهى، در حالى كه خود، به او ستايش را آموختى.
̶ (خداوندا!) پرده پوشى مى كنى، حال آنكه اگر مى خواستى رسوايش مى ساختى و عطا مى نمايى، حال آنكه اگر مى خواستى از آن محرومش مى ساختى، در صورتى كه هر دو شايسته ى رسوايى و محروميت تو هستند، در حالى كه تو تمام كارهايت را بر پايه ى احسان و تفضل بنا نهاده اي و قدرت خود را بر پايه ى عفو قرار داده اى.
̶ (خداوندا!) آن كه تو را معصيت كرده، با حلم و شكيبايى با او برخورد مى كنى و آن را كه بر نفس خود ظلم كند، مهلت و امان مى دهى تا توبه كنند، و در مجازات كردنشان صبر مى كنى تا توبه كنند، تا بدون رضايت تو هلاك نشوند و به نعمتت گرفتار بدبختى نشوند، مگر اين كه بهانه اي براى او نماند و با او اتمام حجت نموده باشى و اينها همه از روى كرم و از روى گذشت توست اي كريم و بزرگوار! و بهره اي از محبت تو است اي بردبار.
̶ (تو) (خداوندى) هستى كه درى به سوى بخشش براى بندگانت گشوده اي و نام آن را توبه نهادى و بر آن باب، دليلى از وحى خود قرار دادى تا آن را گم نكنند، پس تو كه نامت بركت و مبارك است، فرموده اى: «به سوى خدا توبه كنيد، توبه اي خالص، تا كه پروردگارتان زشتى هاى شما را بپوشاند و شما را داخل در بهشت هايى نمايد كه نهرها از زير آن جارى است».
̶ در آن روزى كه خداوند، پيامبر و كسانى را كه به او ايمان آورده اند، خوار نمى نمايد، در حالى كه نور آنها مقابلشان و از طرف راست آنها روان است. مى گويند: «پروردگارا! نورمان را كامل نما و ما را بيامرز كه تو بر هر چيز توانايى». بنابراين عذر فرمودى كه از اين مقام و منزلت غفلت كند بعد از اين كه تو درب اين مقام را گشوده اي و براى آن راهنما قرار داده اى، چيست؟
̶ (خداوندا!) تو همان كسى هستى كه در معامله كردن با بندگانت خود عطاى بيشترى مى بخشى، تا در معادله ى با تو سود بيشترى برند و در رسيدن به تو رستگار شوند و بهره ى بيشترى از تو دريافت نمايند، پس تو كه نامت مبارك و والاست، فرمودى:«هر كس كه كار نيكى انجام دهد، ده برابر آن پاداش دارد و هر كس كار بدى نمايد، جز به اندازه آن عقوبت نمى شود.».
̶ و هم چنين گفتى: «مثل كسانى كه اموال خود را در راه خدا انفاق مى نمايند، مثل دانه اي است كه هفت خوشه بروياند و در هر خوشه صد دانه باشد و خدا براى هر كسى كه بخواهد آن را چند برابر مى نمايد.» و هم چنين فرمودى: «چه كسى است كه به خداوند وام دهد و خداوند آن را چند برابر سازد.» و نظائر اينها كه در قرآن در مورد چند برابر كردن كارهاى نيك نازل فرموده اى.
̶ و تو آن خداوندى هستى كه با سخن از غيب خود و با تشويق كه سود آنها در آن است، آنان را به چه چيزى راهنمايى فرمودى كه اگر از آنان مى پوشاندى، آن را نمى ديدند و گوش هايشان آن را نمى شنيد و افكارشان به آن نمى رسيد، پس فرمودى: «مرا ياد كنيد تا شما را ياد كنم و من را شكر نماييد و كفران نورزيد.» و هم چنين فرمودى: «اگر شكر كنيد، بر نعمت شما افزايش دهم و اگر ناسپاسى كنيد، همانا عذاب من سخت است.».
̶ و فرمودى: «مرا بخوانيد تا اجابت كنم شما را، آنان كه از پرستش من كبر ورزند با خوارى داخل جهنم خواهند شد.» و دعا كردن به درگاهت را عبادت و ترك آن را كبر ورزيدن نام نهادى و وعده دادى كه ترك كننده ى دعا را با ذلت و خوارى وارد دوزخ مى نمايى.
̶ پس تو را به خاطر نعمت هايت ياد كردند و تفضل تو را شكر گفتند و به فرمانت، تو را خواندند و در راهت صدقه دادند تا نسبت به عطاى افزونت بهره مند گردند، و براى نجات آنان از خشم تو و رسيدن به رضايت در آن است.
̶ و اگر هر مخلوقى مخلوق ديگر را همان طور كه تو بندگانت را دلالت فرمودى، دلالت مى كرد، به احسان وصف مى شد و به امتنان تعريف مى شد و به همه ى زبانها ستايش مى شد، پس حمد و سپاس مخصوص توست تا آنجا كه راهى به حمد و سپاس تو پيدا شود و براى ستايش و سپاس لفظى كه به آن حمد شوى و معنايى كه به سپاس و حمد برگردد، باقى مانده باشد.
̶ اى كسى كه با احسان و تفضلت به سپاس فراخوانده اي و آنان را غرق در نعمت و بخشش خويش نموده اى، چقدر نعمت تو در ميان ما فراوان است و چقدر عطايت بر ما زياد است، و چه مخصوص است نيكى تو به ما.
̶ (خداوندا!) ما را نسبت به دين خود كه آن را برگزيده اى، و به آيين پسنديده ات هدايت نما و ما را رهرو راهى ساختى كه آن راه هموار است، و ما در رسيدن به مقام قربت و رسيدن به كرامتت بصيرت دادى.
̶ خداوندا! تو ماه رمضان را جزو خالص ترين آن وظايف، و برگزيده ترين فرائض قرار دادى، و ماهى است كه نسبت به ديگر ماه ها، ممتازش ساختى، و آن را از ميان همه ى زمان ها و روزگاران انتخاب كردى، و آن را بر تمام اوقات سال برگزيدى به خاطر آن كه در اين ماه قرآن و نور را نازل كردى و ايمان را در آن مضاعف فرمودى، و روزه را در آن واجب نمودى، و به قيام به شب زنده دارى و تهجد در آن تشويق كردى، و شب قدر را كه از هزار ماه بهتر است، در آن تجليل نمودى.
̶ سپس ما را به سبب اين ماه بر ساير امت ها امتياز دادى، و نسبت به فضيلت اين ماه، را از ميان ملت ها برگزيدى، سپس به امر تو روز آن را روزه گرفتيم، و با كمك تو در شبش به عبادت برخاستيم، و با روزه و شب زنده دارى در آن ماه خود را در معرض رحمتت قرار داديم، و آن را سبب رسيدن به ثواب قرار داديم و تو نسبت به آنچه بندگانت خود به آن رغبت دارند، مايل هستى، آنچه از فضلت خواسته شود مى بخشى، و به آن كس كه تلاش مى كند كه به قرب تو برسد، نزديك هستى.
̶ (خداوندا!) اين ماه در ميان ما به طور شايسته اي زيست، و با ما هم چون هم صحبتى نيكو بود، و بهترين منفعت جهانيان را نصيب ما كرد، سپس وقت آن به پايان رسيد، و روزهاى آن تكميل شد و از ما جدا شد.
̶ پس ما با آن وداع مى كنيم، در حالى كه وداع با آن براى ما سخت است، و رفتنش از ميان ما سبب اندوه و هراس ما گشته، و ما موظف به پيمان محفوظ و احترام در خور آن، و اداى حق آن بوده ايم، پس ما مى گوييم: سلام بر تو اي بزرگترين ماه خدا و اي عيد اولياى خدا.
̶ سلام بر تو اي گرامى ترين هم صحبتى كه در تمام اوقات با ما بودى، و اي بهترين ماه در روزها و ساعات.
̶ سلام بر تو اي ماهى كه برآورده شدن آرزوها در آن نزديك، و كارها (و اعمال خوب) در آن پخش مى شود.
̶ سلام بر تو اي دوستى كه قدر و منزلتش بزرگ و هنگام نبودنش، فقدان آن دردآور است، و اي مايه ى اميدى كه جدايى ات رنج آور است.
̶ سلام بر تو اي مونسى كه چون روى كنى، ما را شاد مى گردانى، و چون كه مى گذرى، وحشت آور و ترسناك است.
̶ سلام بر تو اي همسايه اي كه دل ها در تو رقيق و نرم مى شود و گناهان كم مى گردد.
̶ سلام بر تو اي ياورى كه در مبارزه با شيطان كمك كردى، و هم صحبتى كه راه هاى نيكى و احسان را هموار نمودى.
̶ سلام بر تو اي ماهى كه چه بسيارند آزاد شدگان خدا در اين زمان، و چه خوشبخت است آن كسى كه مقام تو را رعايت نمود.
̶ سلام بر تو كه چه بسيار گناهان را نابود ساختى و انواع عيوب را پوشاندى.
̶ سلام بر تو كه نسبت به مجرمان طولانى هستى، و در سينه ى مؤمنين چه هيبتى دارى.
̶ سلام بر تو اي ماهى كه روزهاى سال بر آن برترى ندارند.
̶ سلام بر تو اي ماهى كه نسبت به هر امرى، امنيت و سلامتى هستى.
̶ سلام بر تو كه همنشينى و معاشرت با تو نكوهيده نيست.
̶ سلام بر تو كه با بركت بر ما وارد شدى و ناپاكى خطاها را از ما شستى.
̶ سلام بر تو، كه وداع با تو نه از روى دلتنگى، و ترك روزه ى تو نه به خاطر خستگى است.
̶ سلام بر تو كه قبل از آمدنت تو را طلب مى كرديم و پيش از رفتن تو ناراحتيم.
̶ سلام بر تو كه چه حوادث بدى به سبب تو از ما دور شد، و چه بسيار خيراتى كه از طرف تو بر ما وارد آمد.
̶ سلام بر تو و بر شب قدر كه از هزار ماه برتر است.
̶ سلام بر تو كه ديروز به تو حريص بوديم و فردا كه چه بسيار مشتاق تو مى شويم.
̶ سلام بر تو و بر فضايل تو كه از آن محروم شديم و نسبت به بركات گذشته ات كه از ما سلب شد.
̶ خدايا! ما اهل اين ماهى هستيم كه ما را به اين ماه شرافت دادى و توفيق ادراك آن را به ما عطا نمودى. آن گاه كه بدبختان وقتش را نشناختند، و به خاطر بدبختيشان از فضيلت آن محروم شدند.
̶ (خداوندا!) تويى صاحب اختيار ما كه بينش نسبت به اين ماه را به ما شناساندى، و آنچه از سنت اين ماه كه ما را بدان هدايت فرمودى، و با توفيق توست كه با تقصير به روزه و نماز آن به پا خواستيم، و اعمال كمى از اعمال بسيار آن را به جا آورديم.
̶ خداوندا! سپاس و حمد براى توست و به زشتى ها و بدى هاى خود اقرار داريم، و به ضايع كردن آن معترف هستيم، در حالى كه دل هايمان پشيمانى قطعى، و بر زبانمان عذر راستگويانه داريم، پس به ما در مقابل آن چه كه كوتاهى كرديم و اعتراف داريم، اجرى عنايت فرما كه تدارك كننده ى فضايل دلخواهمان و جايگزين اندوخته هايى كه مورد علاقه ى ماست باشد.
̶ خداوندا! عذر ما را نسبت به حق خود كه كوتاهى كرده ايم، بپذير و ما را به ماه رمضان آينده برسان، و چون كه ما را به ماه رمضان بعد رساندى براى عبادتى كه سزاوار توست، ما را مدد كن و انجام عمل شايسته اي را كه موجب تدارك حق تو در دو ماه از ماه هاى روزگار است به دست ما قرار بده.
̶ خداوندا! در اين ماه هر گناه كوچك يا بزرگى را كه مرتكب شديم، و يا به معصيتى آلوده شديم، و يا اين كه خطايى را از روى عمد و يا فراموشى انجام داديم، بر خود ظلم نموده ايم، و يا به ديگران بى احترامى نموديم، پس بر محمد و خاندان او درود و رحمت بفرست، و با پرده پوشى خود بپوشان، و با بخشش خود ما را بخشش، و ما را در مقابل چشم شماتت كننده قرار مده، و زبان طعنه زنندگان را نسبت به ما مگشا، و ما را به كارى مشغول بدار كه باعث ريختن گناهان و پوشاندن كارهايى باشد كه در آن ماه بر ما نمى پسندى، و فضل و احسانت ناقص نمى شود.
̶ خداوندا! بر محمد و خاندان او درود و رحمت بفرست، با رفتن ماه رمضان مصيبت آن را براى ما جبران نما، و روز عيد و فطرمان را مبارك نما و آن را بهترين روزى كه بر ما گذشته قرار بده، كه عفو تو را جلب كند و گناهان ما را عفو كند و گناهان پنهان و آشكار ما را مورد آمرزش خود قرار بده.
̶ خداوندا! با پايان رفتن اين ماه از خطاهاى ما بگذر، و با خارج شدنش ما را از بدى ها خارج نما، و ما را از خوشبخت ترين افراد اين ماه، و با نصيبت ترين و بهره مندترين ايشان قرار بده.
̶ خدايا! كسى كه به رعايت كردن حق اين ماه آن گونه كه سزاوار است و احترام آن، آن چنان كه حق است، و رعايت حد و حدود آن، آن چنان كه سزاوار است و پرهيز از گناهان آن طور كه شايسته است، يا به سبب كارى كه باعث قرب مى شود به تو تقرب جسته تا خشنودى تو را جلب نمايد و رحمت خود را براى او قرار دادى، پس از توانگرى خود مانند آن را كه به او بخشيدى به ما نيز ببخش، و از فضل و احسانت چند برابر آن را به ما عنايت فرما، چون كه فضل و احسانت كاستى نمى پذيرد، و خزانه ات كم نمى شود بلكه افزون مى گردد و معادن احسان و لطفت فنا نمى پذيرد، و همانا كه عطايت عطاى گواراست.
̶ خداوندا! بر محمد و خاندان او درود و رحمت بفرست، و همانند پاداش كسانى كه تا روز قيامت روزه گرفته اند يا آن كه تو را عبادت نموده اند، براى ما ثبت كن.
̶ خداوندا! در اين روز فطر كه براى مؤمنين آن را عيد و سرور و روز اجتماع و هميارى براى اهل دينت قرار دادى، به پيشگاهت توبه مى نماييم از هر گناهى كه مرتكب شده ايم، و يا افكار زشتى كه در ذهن گذرانده ايم، توبه ى فردى كه آهنگ برگشت به گناه را ندارد و بعد از توبه، به خطايى برنمى گردد، توبه ى خالصى از هر گونه شك و ترديد، پس اين توبه ى ما را قبول فرما و از ما خشنود شو و نسبت به آن، ما را ثابت قدم نگه دار.
̶ خداوندا! ترس از عقوبت وعده داده شده، و شوق به ثواب موعود را روزى ما گردان تا لذت آن چه را كه وعده داده اى، بچشيم و اندوه آنچه را كه از آن به تو پناه آورده ايم، دريابيم.
̶ (خداوندا!) ما را جزو توبه كنندگانى قرار بده كه محبت خود را براى اينها واجب نمودى، و بازگشت آنها را به طاعتت قبول فرمودى، اي عادل ترين عادلان.
̶ خدايا! نسبت به پدران و مادران و همكيشان چه آنهايى كه از دنيا رفته اند و چه آنهايى كه زنده هستند و چه آنهايى كه تا روز قيامت به آنان ملحق مى شوند، از گناهانشان درگذر.
̶ خداوندا! بر محمد و خاندان او درود و رحمت بفرست، همان طور كه به فرشتگان مقربت درود و رحمت فرستادى، و بر او و خاندانش درود و رحمت بفرست همان طور كه بر پيامبران مرسلت درود فرستادى، و بر او و خاندانش درود و رحمت بفرست همان گونه كه بر بندگان صالح خود درود و رحمت فرستادى، بلكه بهتر از آنها اي پروردگار جهانيان! درودى كه بركتش و سودش به ما برسد و به سبب آن دعاهايمان اجابت شود، به راستى كه تو بزرگوارترين كسى هستى كه به او توجه شده، و بى نياز كننده ترين فردى هستى كه به او توكل شده، و بخشنده ترين كسى هستى كه از فضل و احسانت درخواست شده و تو بر همه چيز توانايى.