جملات ناب

امام سجاد علیه‌السلام فرمود :
سه حالت و خصلت در هر یك از مؤمنین باشد در پناه خداوند خواهد بود و روز قیامت در سایه رحمت عرش الهی می‌باشد و از سختی‌ها صحرای محشر در امان است :
اوّل آن كه در كارگشایی و كمك به نیازمندان و درخواست كنندگان دریغ ننماید .
دوّم آن كه قبل از هر نوع حركتی بیندیشد كه كاری را كه می‌خواهد انجام دهد یا هر سخنی را كه می‌خواهد بگوید آیا رضایت و خوشنودی خداوند در آن است یا مورد غضب و سخط او می‌باشد .
سوّم قبل از عیب جویی و بازگویی عیب دیگران، سعی كند عیب‌های خود را برطرف نماید. (1)
امام سجاد علیه‌السلام فرمود :
سه چیز موجب نجات انسان خواهد بود: بازداشتن زبان از بدگویی و غیبت مردم، خود را مشغول به كارهایی كردن كه برای آخرت و دنیای انسان مفید باشد و همیشه بر خطاها و اشتباهات خود ناراحت باشد. (2)
امام سجاد علیه‌السلام فرمود :
هركس دارای چهار خصلت باشد، ایمانش كامل، گناهانش بخشوده خواهد بود، و در حالتی خداوند را ملاقات می‌كند كه از او راضی و خوشنود است :

1. خصلت خود نگهداری و تقوای الهی به طوری كه به تواند بدون توقّع و چشم داشتی، نسبت به مردم خدمت نماید .
2. راست گویی و صداقت نسبت به مردم در تمام موارد زندگی .
3. حیا و پاكدامنی نسبت به تمام زشتی‌های شرعی و عرفی .
4. خوش اخلاقی و خوش برخوردی با نزدیكان و خانواده خود. (3)

امام سجاد علیه‌السلام فرمود :
ای فرزند آدم، تا آن زمانی كه در درون خود واعظ و نصیحت كننده‌ای دلسوز داشته باشی و در تمام امور بررسی و محاسبه كارهایت را اهمیّت دهی و در تمام حالات ـ از عذاب الهی ـ ترس و خوف داشته باش؛ در خیر و سعادت خواهی بود. (4)
امام سجاد علیه‌السلام فرمود :
حقّی كه شكم بر تو دارد این است كه آن را ظرف چیزهای حرام ـ چه كم و چه زیاد ـ قرار ندهی و بلكه در چیزهای حلال هم صرفه جویی كنی و به مقدار نیاز استفاده نمایی . (5)
امام سجاد علیه‌السلام فرمود : 
كسی كه مشتاق بهشت باشد در انجام كارهای نیك، سرعت و عجله می‌نماید و شهوات را زیر پا می‌گذارد و هركس از آتش قیامت هراسناك باشد به درگاه خداوند توبه می‌كند و از گناهان و كارهای زشت دوری می‌جوید. (6)
امام سجاد علیه‌السلام فرمود : 
دست نیاز به سوی مردم دراز كردن، سبب ذلّت و خواری در زندگی و در معاشرت خواهد بود و نیز موجب از بین رفتن حیا و ناچیز شدن شخصیت خواهد گشت به طوری كه همیشه احساس نیاز و تنگ دستی نماید و هرچه كمتر به مردم رو بیندازد و كمتر درخواست كمك نماید بیشتر احساس خودكفایی و بی‌نیازی خواهد داشت. (7)
امام سجاد علیه‌السلام فرمود : 
سعادت و خوشبختی انسان در حفظ و كنترل اعضاء و جوارح خود از هرگونه كار زشت و خلاف است. (8)
امام سجاد علیه‌السلام فرمود :
در این دنیا سرور مردم، سخاوتمندان هستند؛ ولی در قیامت سیّد و سرور مردم، پرهیزكاران خواهند بود. (9)
امام سجاد علیه‌السلام فرمود :
هر كس برای رضا و خوشنودی خداوند ازدواج نماید و با خویشان خود صله رحم نماید، خداوند او را در قیامت مفتخر و سربلند می‌گرداند. (1)
امام سجاد علیه‌السلام فرمود :
هركس به دیدار دوست و برادر خود برود و برای رضای خداوند او را زیارت نماید به امید آن كه به وعده‌های الهی برسد، هفتاد هزار فرشته او را همراه و مشایعت خواهند كرد، همچنین مورد خطاب قرار می‌گیرد كه از آلودگی‌ها پاك شدی و بهشت گوارایت باد .پس چون با دوست و برادر خود دست دهد و مصافحه كند مورد رحمت قرار خواهد گرفت . (11)
امام سجاد علیه‌السلام فرمود :
چنانچه شخصی تو را بدگویی كند و سپس برگردد و پوزش طلبد، عذرخواهی و پوزش او را پذیرا باش. (12)
امام سجاد علیه‌السلام فرمود :
تعجّب دارم از كسی كه نسبت به تشخیص خوب و بد خوراكش اهتمام می‌ورزد كه مبادا ضرری به او برسد، چگونه نسبت به گناهان و دیگر كارهایش اهمیّت نمی‌دهد و نسبت به مفاسد دنیایی، آخرتی، روحی، فكری، اخلاقی و... بی‌تفاوت است. (13)
امام سجاد علیه‌السلام فرمود :
هركس انسان گرسنه‌ای را طعام دهد خداوند او را از میوه‌های بهشت اطعام می‌نماید و هر كه تشنه‌ای را آب دهد خداوند از چشمه گوارای بهشتی سیرآبش می‌گرداند و هركس برهنه‌ای را لباس بپوشاند خداوند او را از لباس سبز بهشتی خواهد پوشاند. (14)
امام سجاد علیه‌السلام فرمود :
به وسیله عقل ناقص و نظریه‌های باطل و مقایسات فاسد و بی‌اساس نمی‌توان احكام و مسایل دین را به دست آورد؛ بنابراین تنها وسیله رسیدن به احكام واقعی دین، تسلیم محض می‌باشد؛ پس هركس در مقابل ما اهل بیت تسلیم باشد از هر انحرافی در امان است و هر كه به وسیله ما هدایت یابد، خوشبخت خواهد بود و شخصی كه با قیاس و نظریات شخصی خود بخواهد دین اسلام را دریابد، هلاك می‌گردد. (15)
امام سجاد علیه‌السلام فرمود :
دنیا همچون نیمه خواب (چرت) است و آخرت بیداری می‌باشد و ما در این میان رهگذر، بین خواب و بیداری به سر می‌بریم. (16)
امام سجاد علیه‌السلام فرمود :
از سعادت مرد آن است كه در شهر خود كسب و تجارت نماید و شریكان و مشتریانش افرادی صالح و نیكوكار باشند، و نیز دارای فرزندانی باشد كه كمك حال او باشند . (17)
امام سجاد علیه‌السلام فرمود :
هر آیه‌ای از قرآن، خزینه‌ای از علوم خداوند متعال است، پس هر آیه را كه مشغول خواندن می‌شوی، در آن دقّت كن كه چه می‌یابی. (18)

پی‌نوشتها :

1. تحف العقول: ص204
2. تحف العقول: ص 204
3. مشكاه الانوار: ص 172
4. مشكاه الانوار: ص 246
5. تحف العقول: ص 186
6. تحف العقول: ص 203
7. تحف العقول: ص 210
8. تحف العقول: ص201
9. مشكاه الانوار: ص 232
10. مشكاه الانوار: ص 166
11. مشكاه الانوار: ص 207
12. مشكاه الانوار: ص 229
13. أعیان الشّیعه: ج 1، ص 645
14. مستدرك الوسایل: ج 7، ص 252، ح 8
15. مستدرك الوسایل: ج 17، ص 262، ح 25
16. تنبیه الخواطر، معروف به مجموعه ورّام: ص 343، س 20
17. وسایل الشیعه: ج 17، ص 647، ح 1
18. مستدرك الوسایل: ج 4، ص 238، ح 3