آسيبهاي روحي و زيانهاي اجتماعي رياكاري چيست؟

 در اين مورد به بعضي از آسيبهاي روحي و زيانهاي اجتماعي كه از رياكاريها بوجود ميآيند، اشاره ميكنيم:
1ـ هيچ ضرري براي يك روح بالاتر از آن نيست كه عملي را كه بجا ميآورد، بجاي آنكه موجب اعتلاي روح او بوده باشد، موجب سقوط آن در شرك شود و وسيلة اهانت به مقام ربوبي گردد.
2ـ نتيجة شركي كه از رياكاري بوجود ميآيد، سقوط همة ارزشها و اصول است، زيرا رياكار با ريائي كه انجام ميدهد با عظمتترين و با ارزشترين حقيقت را كه عبارتست از شكوفا ساختن روح با قرار گرفتن در جاذبة كمال الهي مورد اهانت قرار ميدهد و آنرا با يك انسان كه چه بسا كه از شقيّترين اشقياء باشد معاوضه ميكند!! براي چنين كسي هيچ ارزشي مفهوم نخواهد داشت.
3ـ نوعي اضطراب و تشويش دروني كه در نتيجة رياكاري درون آدمي را فرا ميگيرد كه با هيچگونه تلقين و تسليت منتفي نميگردد، مگر اينكه قبح رياء را درك كند و توبه و بازگشت نمايد.
4ـ ضررهاي اجتماعي كه از رياكاري عائد انسانها ميگردد، بسيار است از آنجمله: رواج آرايش ظاهر و صورتسازي و مقدّم داشتن آن بر حقيقت كه تدريجاً شكل اصل و قانوني بخود ميگيرد و مردم را دربارة حقائق، بيخيال و بياعتناء ميسازد و چه بسا حقيقت را منفور جلوه ميدهد! رياكاري وقيحترين صفت را كه عبارت است از دروغگوئي، پسنديده جلوه ميدهد، زيرا رياكاري يكي از مهمترين موارد تخلّف واقعيّت از نمود و علامت است كه نيرومندترين عامل سقوط فرد و اجتماع است. اين صفت رذل و وقيح بقدري داراي اشكال متنوّع و ناملموس باريك و خفيّ است كه تشخيص آن حتّي گاهي براي خود رياكار هم دشوار است، ولي خوشبختانه استحكام مقداري از اصول و قوانيني كه واقعيّات را از ظاهر سازيها تفكيك ميكند، ميتواند پشت اين پيراهن شفّاف را بخوبي نشان بدهد ـ
ثوْبُ الرِّياءِ يَشِفُّ عَمّا تَحْتَهُ
وَإِذَا الْتَبَسْتَ بِهِ فَإِنَّكَ عارِ
[لباس رياء با شفّافيتي كه دارد، زير خود را نشان ميدهد و هنگاميكه با اين لباس خود را پوشانيدي، قطعاً تو برهنه و عرياني] بنابراين يكي از مهمّترين شرائط حركت در مسير «حيات معقول» دوري از رياكاري است كه بدون اخلاص امكانپذير نيست.