قرآن و مسئله ضلالت

همان طور كه امام صادق عليه السلام در متن روايت بيان مى كنند ، معصيت علامت ضلالت است و علت معصيت غفلت است ؛ قرآن مجيد در آيات زيادى معاصى و گناهان مختلفى را ذكر مى كند و آن گناهان را ضلالت و گمراهى معرفى مى نمايد . اينك به نمونه هايى از آيات قرآن مجيد در اين زمينه دقت كنيد :
وَمَنْ يَتَبَدَّلِ الْكُفْرَ بِالاْءِيمَانِ فَقَدْ ضَلَّ سَوَاءَ السَّبِيلِ  . و كسى كه كفر را به جاى ايمان اختيار كند ، تحقيقاً راه راست را گم كرده است . تبديل ايمان اين سرمايه پرمنفعت الهى به كفر كه مايه بدبختى و شقاوت است ، بر اثر انس با گناه و معصيت مى باشد و به همين خاطر است كه قرآن و روايات مردم را جدا از افتادن در گناه و معصيت مى ترسانند .
إِنَّ الَّذِينَ كَفَرُوا وَصَدُّوا عَن سَبِيلِ اللّهِ قَدْ ضَلُّوا ضَلاَلاً بَعِيداً .
مسلماً كسانى كه كافر شدند و [ مردم را ] از راه خدا بازداشتند ، يقيناً به گمراهى دور و درازى دچار شده اند .اَفَرَأَيْتَ مَنِ اتَّخَذَ إِلهَهُ هَوَاهُ وَأَضَلَّهُ اللَّهُ عَلَى عِلْمٍ وَخَتَمَ عَلَى سَمْعِهِ وَقَلْبِهِ وَجَعَلَ عَلَى بَصَرِهِ غِشَاوَةً فَمَن يَهْدِيهِ مِنْ بَعْدِ اللَّهِ أَفَلاَ تَذَكَّرُونَ  .
پس آيا كسى كه معبودش را هواى نفسش قرار داده ديدى ؟ و خدا او را از روى علم و آگاهى خود [ بر اين كه شايسته هدايت نيست ] گمراه كرد ، و بر گوش و دلش مُهرِ [ تيره بختى ] نهاد ، و بر چشم [ دلش ] پرده اى قرار داده است ، پس چه كسى است كه بعد از خدا او را هدايت كند ؟ آيا متذكّر [ حقايق ] نمى شويد ؟
آرى ، هوى پرستى راهى به گمراهى وضلالت است وچون انسان دچار گمراهى گشت بايد توقع خير و نفع را از او بريد و به انتظار جنايت ها و خيانت هاى او نشست .
یَا دَاوُدُ إِنَّا جَعَلْنَاكَ خَلِيفَةً فِى الأَرْضِ فَاحْكُم بَيْنَ النَّاسِ بِالْحَقِّ وَلاَ تَتَّبِعِ الْهَوَى فَيُضِلَّكَ عَن سَبِيلِ اللَّهِ إِنَّ الَّذِينَ يَضِلُّونَ عَن سَبِيلِ اللَّهِ لَهُمْ عَذَابٌ شَدِيدٌ بِمَا نَسُوا يَوْمَ الْحِسَابِ .  [و گفتيم :] اى داود ! همانا تو را در زمين جانشين [ و نماينده خود ] قرار داديم ؛ پس ميان مردم به حق داورى كن و از هواى نفس پيروى مكن كه تو را از راه خدا منحرف مى كند . بى ترديد كسانى كه از راه خدا منحرف مى شوند ، چون روز حساب را فراموش كرده اند ، عذابى سخت دارند . در اين آيه دقت كنيد ، عاقبت پيروى از اميال و غرائز ناهماهنگ با خواسته هاى حق ، گمراهى است و علت پيروى از هوى و هوس غفلت و فراموشى از روز حساب است و اين فراموشى نتيجه اش گمراهى و ضلالت است ، چنانچه حضرت صادق عليه السلام مى فرمايد : وَالْمَعْصِيَةُ عَلامَةُ الضَّلالَةِ وَأَصْلُهُما مِنَ الذِّكْرِ وَالْغَفْلَةِ .