ضلالت و گمراهى وقتى حاكم بر انسان شود ، تمام اعضا و جوارح و شؤون انسانى را محكوم خود كرده و آدمى را در تمام لحظات حمّال تحميلات شيطانى كرده و خانه دنيا و آخرت انسان را خراب و به تباهى خواهد كشيد و چه بدبخت و بيچاره و ذليل است آن كسى كه مبغوض خدا و انبيا و امامان عليهم السلام و اوليا و عاشقان و عارفان است .
عَنْ سَماعَةٍ عَنْ أَبى عَبْدِاللّهِ قَالَ قُلْتُ لَهُ قَوْلَ اللّهِ عَزَّ وَجَلَّ تَبَارَكَ وَتَعالى : مَن قَتَلَ نَفْساً بِغَيْرِ نَفْسٍ أَوْ فَسَادٍ فِى الأَرْضِ فَكَأَنَّمَا قَتَلَ النَّاسَ جَمِيعاً وَمَنْ أَحْيَاهَا فَكَأَنَّمَا أَحْيَا النَّاسَ جَمِيعاً ... [ فَقَالَ مَنْ أَخْرَجَها مِنْ ضَلالٍ إِلَى هُدىً فَقَدْ أَحْياهَا وَمَنْ أَخْرَجَها مِنْ هُدىً إِلى ضَلالٍ فَقَدْ قَتَلَها .
سماعه مى گويد : از حضرت صادق عليه السلام درباره آيه اى كه مى گويد : كسى كه كسى را بكشد مانند اين است كه تمام مردم عالم را كشته و هركس نفسى را زنده كند مانند اين است كه تمام مردم جهان را زنده كرده... ، پرسيدم . حضرت فرمود : هركس گمراهى را هدايت كند ، ثوابش مانند اين است كه تمام بنى آدم را هدايت كرده و در مقابل هركس انسانى را گمراه نمايد ، گويى تمام انسان ها را گمراه كرده است !
كسى كه كسى را گمراه كند ـ بنا به فرموده قرآن مجيد در آيات متعددى ـ تمام وزر و وبال و گناهانش به گردن گمراه كننده است و اين مسئله در روايات و اخبار هم زياد آمده از جمله :
امام صادق عليه السلام مى فرمايد : شخصى به تنگدستى مبتلا شد ، هر چه فعاليت كرد ، موفق به اصلاح معاش مادى خود به نحوى كه مى خواست نشد ، شيطان او را وسوسه كرد تا پايه گذار دينى شود و از اين راه به نان و نوايى برسد .
دينى را از پيش خود اختراع كرد و مردم ساده دل و عوام را به آن دعوت كرد و بيش از آنچه كه مى خواست به نان و نوا رسيد ، پس از مدتى پشيمان شد و تصميم به توبه گرفت ، پيش خود گفت : آنان كه به من ايمان آوردند ، بايد همه را جمع كنم و اعلام نمايم كه من در تمام برنامه هايم دروغ گفتم . همه را جمع كرد و به آن ها اعلام نمود ، ملت در جوابش گفتند : نه ، دين تو دين صحيحى است ، ولى خود تو در آيينت دچار شك و وسوسه شده اى ! چون اين وضع را ديد ، زنجير غل دارى تهيه كرد و به گردن انداخت و پيش خود گفت : از گردنم بر نمى دارم تا خداى مهربان مرا بيامرزد . به پيامبر زمانش خطاب رسيد كه به او بگو : به عزتم قسم اگر توبه ات تا قطع شدن تمام اعضايت ادامه پيدا كنند قبول نخواهم كرد مگر كسانى كه به آيين تو مرده اند . زنده كنى و آن ها را از اين گمراهى برهانى !!
منبع : برگرفته از کتاب عرفان اسلامی استاد حسین انصاریان