دنيا و مال دنيا كه محل و وسيله زندگي انسان است , وضعي معماگونه دارد, زيرا رسيدن يا نرسيدن به آن ,در زندگي آدمي و هستي و حالات او اثر دارد. اگر مال دنيا به دستش نيايد, مبتلا به فقر مي شود كه همسايه ءنزديك و ديوار به ديوار كفر است .
در نتيجه فقر, انواع حالات ديگر از نااميدي , اندوه و غم , احساس و سستي و خواري , شك و ترديد درعقايد, عجز و ورشكستگي در وي پديد مي آيد و او را به اعمالي چون تكدي , طراري , فريب , خيانت , حيله ودروغ و گاهي به اعمالي برخلاف مروت و عفت مي كشاند!
اگر همان دنيا به دستش بيايد و خود را موفق بداند, احساس بي نيازي مي كند مغرور مي شود و طغيان مي ورزد! در آن صورت نيز انواع حالات روحي از تكبر و جاه طلبي , حق ناشناسي و بي اعتنايي و طمع فراوان ونارضايتي دائمي در وي پيدا مي شود و او را به انواع كارها از قبيل تعدي از حد خود, تجاوز به حقوق ديگران ,ظلم و ستم , فتنه گري , فساد و عياشي و فاسد نمودن زنان و مردان براي رسيدن به اهداف و مقاصد پليد خودمي كشاند.
بنابراين نه بهره مندي انسان از دنيا و آن چه در آن است , انسان را به خدا نزديك مي كند و نه محروميت ازآن , بلكه توجه نمودن و بها دادن به هر چيزي به اندازهء خودش و موقعيت و جايگاهش و به ميزاني كه درسعادت و خوشبختي دائمي انسان نقش دارد, باعث ارتقاي معنويت و تقرب به ذات احديت مي گردد. درنتيجه در دنياي پرهياهوي و در عصر .
دنيا از منظر انديشمندان و در معارف اسلامي دو جنبه دارد: ممدوح و مذموم . اگر با ديد كشتزار و تبعي به دنيا نگريستيم (نه با نظر استقلالي ) و در انديشه و عمل باور داشتيم و تصديق نموديم كه در ماوراي دنيا,زندگاني جاويدي است كه دنيا منزل يا گذرگاه و پلي براي رسيدن به آن جا پيش نيست و بدن ها مركبي براي پيمودن اين منزل است , قيد دنياي مذموم را زده ايم و به تعبير اميرالمؤمنين (ع ) سه طلاقه اش كرده ايم و به دنياي ممدوح دست يافته ايم .
دنيايي كه علي (ع ) در مدح آن مي فرمايد:
دنيا سجدگاه دوستان و محبان خدا, نمازگاه فرشتگان الهي , فرودگاه وحي خدا, و جايگاه تجارت دوستان خدا است كه در آن رحمت خدا را به دست آوردند, و بهشت را بسود بردند..>.
اما اگر با ديد استقلالي به آن نگريسته شود و آن را هدف و مقصد قرار دهد و لذات آن را سعادت حقيقي بپندارد, يا همانند هدف اصلي و سعادت حقيقي با آن معامله كند, اگر چه چنين عقيده اي نداشته باشد, به دنياي مذموم دست يافته و خود را در چنگال آن گرفتار نموده است .
دنيايي كه علي (ع ) در مقايسه با آخرت مي فرمايد: .
در جاي ديگر مي فرمايند: .
آگاهي از حقيقت دنيا كه سراي فاني است و هيچ چيز در آن برقرار نمي ماند و همه چيز آن بوي فنا و تغييرمي دهد و رنگ مجازي دارد, نيز آگاهي از آخرت كه سراي باقي و جاوداني است و لذت و سرور و عذاب و همه چيز آن حقيقي و واقعي است , اولين قدم براي ترك دلبستگي به دنيا است .
منبع : پاسخگو