موقعى كه نطفه مرد وارد رحم زن مى شود ، يك سلسله تحولاتى صورت مى گيرد و موجود تازه به وجود مى آيد كه جريان تكوين آن تقريبا دوازده ساعت طول خواهد كشيد .
نطفه انسان از سلّول هاى مدوّرِ ريزى درست شده كه قُطر آن از يك نقطه هندسى كوچك تر است ؛ نطفه ، مايع لرزان و بى رنگى است كه اگر شفاف تر مى بود هرگز با چشم ديده نمى شد .
براى آن كه بتوانيم ، طرز ساختمان نطفه را در نظر مجسّم كنيم ، آن را به اندازه و حجم يك توپ بازى پينگ پونگ در نظر مى آوريم. در مركز نطفه ، هسته اى مثلاً به درشتى نخود وجود دارد كه رنگ آن تيره و پوستش ضخيم تر از نقاط ديگر آن است.
آن هسته ، نقطه پررنگى است كه يك دانه مدوّر به شكل ساچمه در وسط آن قرار دارد كه بيست و چهار كروموزوم است .
كروموزوم ها شامل صد هزار ماده مولّدند به نام «ژن» كه تعداد قطعى آنها هنوز معلوم نشده و با تخم زن جفت مى شوند كه در نتيجه آميزش آنها ، موجودى به وجود خواهد آمد كه از حيث شكل ، سرشت ، رنگ چشم و مو ، وارث پدر و مادر خواهد بود .
در ابتداى عادت ماهانه زنان ، يكى از غدّه ها (سرآمدگى هاى روى تخمدان هاى زن) تركيده و تخم در آن خارج مى شود و بقيّه برآمدگى ها از بين رفته و تخمدان ها به حالت اوليّه خود بر مى گردند .
زنان ، داراى دو تخمدان هستند ، شبيه به دو بادام كه طول هر يك سه الى چهار سانتى متر است و تخمدان ها در قسمت بالاى حفره لگن خاصره قرار دارند .
زن ها در تمام مدت سال هر بيست و هشت روز يك مرتبه تخم مى گذارند كه جز در موارد استثنايى ، تعداد تخم از يك عدد تجاوز نمى كند . اين جريان ، فوق العاده دقيق است و در سر رسيد بيست و هشت روز يك دانه تخم تازه به حد رشد مى رسد و از غدّه بيرون مى جهد ، در فاصله هر بيست و هشت روز درست در سررسيد موقع ، يك دانه تخم مى رسد و از بين مى رود .
همين كه تخم از تخمدان زن خارج شد ، آن ذرّه يا اتم جاندار كه از فرط كوچكى و ريزى با چشم ديده نمى شود در فضاى مهبل سرگردان و به دور خود مى گردد و در حال چرخيدن حركت مى كند تا بالاخره در قسمت علياى يكى از دو خرطوم لوله اى به نام « فالوپ » وارد مى شود . فالوپ ، دو لوله اى است كه تخمدان هاى زن را از دو سمت به رحم وصل مى كند .
طول هريك از اين لوله ها ، ده سانتى متر و قطر آن نيم سانتى متر است . در قسمت داخلى لوله ها ، موى هاى نازك ذره بينى روييده شده و همين كه تخم وارد يكى از آنها شود آن موى ها تموّج يافته و بر اثر آن تموّج ، حركت تخم به سوى خرطوم آسان مى شود .
خرطوم چون راست و مستقيم نيست و حالت خميده و پيچ در پيچ دارد ، وقتى كه تخم وارد آن شد ، حالت انقباض و به هم فشردگى در جدار آن پيدا مى شود و تخم مى تواند در آن راه پُر پيچ و خم به جلو برود .
از موقعى كه تخم از تخمدان خارج و به راه مى افتد تا زمانى كه وارد خرطوم لوله اى شود ، دوازده ساعت طول خواهد كشيد و به هر حال در اين محل است كه به خواست حضرت حق نطفه مرد با تخم زن به يكديگر مى رسند و زن باردار مى شود .
نطفه مرد و زن ، هر دو سلّول هاى ساده اى هستند كه گذشته از وجه شباهت آنها بايد دانست چه تفاوتى با هم دارند . تخم يا نطفه زن ، سى و پنج الى چهل مرتبه بزرگ تر از نطفه مرد است ؛ اولى خمود و بى حركت ، دومى چالاك و زرنگ و با سرعتى مطابق با سه ميلى متر در دقيقه حركت مى كند ، در برابر هر نطفه زن چند صد ميليون نطفه مرد وجود دارد .
با ميكروسكوپ الكترونى ، نطفه يا منى را تحت آزمايش قرار داده اند ، اين دستگاه نطفه را به حدّى بزرگ نشان مى دهد كه زير عدسى ميكروسكوپ جزئيات ساختمان و شكل آن را معلوم مى دارد و بعدا آن را روى پرده سينما مى آورند كه كوچك ترين حركات آن به خوبى ديده شود .
نطفه مرد ، شباهت كامل به شكل اوليّه قورباغه دارد ، داراى سر بيضى ، اندامى نازك و استوانه شكل و دمى دراز است .
طول دم ، ده برابر خود نطفه است و با حركت مداوم و پيچاپيچ خود تا موقعى كه زنده است به جلو مى رود .
حركت نطفه كه نسبتا سريع است تا مدّت دو روز ادامه دارد و هيچ كدام از عضوهاى بدن انسان به اندازه اين سلول هاى ريز ، ساده و فعّال نيستند .
به طورى كه ذكر شد تعداد نطفه مرد به صدها ميليون مى رسد كه به طرف رحم پيش مى روند و به محض ورود به مهبل (دهانه بچه دان) سرگشته و سرگردان ، با نيروى بيش ترى به هر طرف مى دوند تا راه تنگ و تاريك عنق رحم را كه به تخمدان منتهى مى شود بيابند ، سپس طولى نمى كشد كه وارد لوله هاى رحم شده و در جا حركات نوسانى نموده يا به دور خود مى چرخند .
بسيار اتفاق مى افتد كه ترشى رحم ، بسيارى از نطفه ها را در ظرف چند ساعت نابود مى كند ؛ به اين معنى كه از سيصد ميليون نطفه در حدود دويست و نود و نه ميليون و هفتصد هزار آن از ميان مى روند و بقيه آنها كه سالم اند وارد عنق رحم شده در آن جاى مى گيرند ؛ ولى هنوز خط سير آنها تمام نشده بايد راه ممتدى را كه زيادتر از هفت سانتى متر است بپيمايند تا از لوله هاى رحم گذشته در يكى از دو خرطوم هاى فالوپ قرار يابند .
رحم به شكل يك گلابى است كه وارونه قرار داده باشند . قطر عريض ترين قسمت آن از پنج سانتى متر تجاوز نمى كند ، عضو كوچكى است كه زمان حاملگى وسعت بيش ترى پيدا مى كند و براى سكناى نطفه ريز ، مكان وسيعى خواهد بود .
در هريك از دو خرطوم ، سوراخ عدسى شكل ريزى وجود دارد كه در يكى از آنها تخم زن موجود است ، به اين خاطر ، نطفه هاى مرد به طرف آن هجوم مى آورند و اغلب به خرطوم ديگر كه فاقد تخم است وارد مى شود ، آنها كه به محل مناسب رسيده اند ، باز كارشان تمام نيست .
در راه به موانعى برخورد مى كنند ، از جمله ؛ عبور از جدار لوله و مصادف شدن با انقباض و فشردگى جدار لوله ، در اين حال نطفه به دور خود مى چرخد و تكان مى خورد و پيش مى رود ، باز مانع ديگرى پيدا مى شود و آن عبور از ميان پستى و بلندى هاى پُرچين و خم لوله مخاطى است و بالاخره نطفه ها از اين مانع هم مى گذرند و در حدود يكصد عدد از آنها به مقصد نهايى مى رسند بدون آن كه بين نطفه و تخم زن لقاحى صورت گيرد .
سپس نطفه بايد از آخرين سدّ هم بگذرد و آن سدّ عبارت از ، بقاياى غدّه هاى تخمدان است كه به دور و اطراف رحم زن احاطه دارد كه شكافتن و ستردن آن براى نطفه ريز ، كارى بس دشوار است و به ناچار در جاى خود متوقف مى شود .
اين جاست كه صانع ازلى و خالق موجودات ،رفع هرگونه مشكلى را پيش بينى فرموده ، در اين مرحله يك ذرّه مايع به نام «هيالورونيدار» به نطفه بخشيده كه خاصيّت آن اين است كه پوست محافظ تخم را نرم و شل مى سازد ، بعد نطفه با استفاده از آن مايع ، پوست تخم را مى شكافد و با تخم زن مقاربت مى نمايد و سر بيضى شكل نطفه ، داخل تخم زن مى شود و دمش قطع مى گردد ، در اين حال در تخم زن تحولاتى روى مى دهد و غلافى به دور آن به وجود مى آيد و در برابر حمله و هجوم نطفه هاى ديگر غير قابل نفوذ مى گردد ، در اين مسابقه عمومى نطفه ها ، فقط يكى از آنها برنده شناخته مى شود .
از تركيبات مختلط منى ، جز مايعى رگه رگه در تخم زن باقى نمى ماند و اين همان مادّه ناميه و هسته اى است كه در نطفه بوده و حال با هسته تخم زن ، مقاربت مى نمايد و بعد يك سلّول تشكيل و بارورى و آبستنى زن محرز مى گردد و اين جريان شگفت آميز در مدّت دوازده ساعت پايان مى پذيرد و به قدرت الهى ، موجودى ساخته مى شود كه به طرز حيرت آور و به سرعتى اعجاب انگيز نمو و رشد پيدا مى كند . پس از تشكيل سلّول مذكور ، آن سلّول به دو قسمت تقسيم مى شود و هريك باز دو بخش شده كه چهار عدد مى گردد و به همين ترتيب ، بخش و تقسيم سلّول ها ادامه مى يابد تا تعداد آنها به ميلياردها سلول براى ساختمان اندام جنين برسد و يك سلسله تحوّلات شگفت آورى در آن دنياى اسرارانگيز رخ مى دهد كه سرانجام آن ، موجود تازه اى به صورت و هيئت انسان تجلّى مى كند .
منبع : برگرفته از کتاب عرفان اسلامی استاد حسین انصاریان