کتاب هاى رجالى اهل سنت مانند اصابه ، استیعاب ، اسدالغابه ، وطبقاتو کتاب هاى رجالى شیعه اتفاق دارند که مسلم از اصحاب رسول خدا (صلى الله علیه وآله)بود . او را مردى شب زنده دار ، قارى قرآن ، شجاعى شیرافکن برشمرده اند و نامش را در کتاب فتوحات ذکر کرده اند .او از خواص اصحاب امیرمومنان (علیه السلام) و ملازم رکاب حضرت در جمل و صفین و نهروان بود ، و به روایت مهیج الاحزان چندین بار قرآن را از نظر امیرالمومنین گذرانید .در زمانى که مسلم بن عقیل به کوفه آمد ، مسلم وکیل آن حضرت در قبض اموال و خرید اسلحه و گرفتن بیعت از مردم بود . امام عصر (علیه السلام) در زیارت ناحیه مقدسه بر او سلام کرده است .مامقانى در کتاب رجالش مى نویسد : قلم از بیان جلالت قدر و عدالت و قوت ایمان و شدت تقواى مسلم بن عوسجه عاجز و زبان ناتوان است .هنگامى که حضرت حسین (علیه السلام) در شب عاشورا اجازه انصراف اصحاب را داد و فرمود : من بیعت خود را از همه شما برداشتم راه بیابان را پیش گیرید و به خانه و دیار خود بازگردید . مسلم بن عوسجه از جاى برخاست و گفت :اى سید و مولاى ما ! آیا ما شما را تنها بگذاریم ؟ اگر چنین کنیم فرداى قیامت در محضر عدالت جواب جدت پیامبر را چه بگوییم و چه عذرى بیاوریم ؟ به خدا سوگند از شما جدا نخواهم شد تا نیزه ام را در سینه این کافران بشکنم و تا قبضه شمشیر در دست من است با این گروه جهاد خواهم کرد . و اگر براى من اسلحه اى نماند که به جهاد ادامه دهم با سنگ مى جنگم . به خدا سوگند دست از یارى تو برندارم تا معلوم شود که تا زنده بودم ذریه پیامبر را حفظ کردم . به خدا سوگند اگر بدانم کشته مى شوم و دوباره زنده مى گردم ، سپس مرا مى کشند و به آتش مى سوزانند و تا هفتاد مرتبه با من اینگونه رفتار مى شود هرگز از تو جدا نشوم !مسلم ، روز عاشورا چون شیر غرّان و همچون برق خاطف و صرصر عاصف بر آن سپاه خون آشام زد و جنگى نمایان کرد ، و پنجاه تن سوار را به خاک هلاک انداخت تا از کثرت زخم و جراحت به زمین افتاد . حضرت حسین (علیه السلام) با حبیب بن مظاهر بر بالین او آمد و فرمود یَرْحَمْکَ اللّه یَا مُسْلِم ! فَمِنْهُم مَّن قَضَى نَحْبَهُ وَمِنْهُم مَّن یَنتَظِرُ وَمَا بَدَّلُوا تَبْدِیلاً ) .