برگشت كيفر گناهان در دنيا و آخرت‏

 در آيات قرآن اين نكته آمده است كه هر عذابى در قيامت- در صورتى كه آن گنهكار توبه و جبران نكرده باشد، تا از پرونده اش پاك شود- با خود آن گناه تناسب دارد.
چگونه؟ براى شما از روايت مثالى بزنم. به اميرالمؤمنين عليه السلام خبر دادند كه فلان دوست شما را مار گزيده و حال او خيلى بد است، حضرت آمدند و ديدند او دارد به خودش مى پيچيد و ناله مى كند. دوا روى زخمش گذاشته بودند. از اميرالمؤمنين عليه السلام سؤال كرد، چون از اين فرهنگ خبر داشت كه اغلب مصيبت ها، بلاها و رنج هايى كه به انسان مى رسد، محصول گناه خود انسان است. خدا در قرآن مجيد مى فرمايد: «إِنَّ اللَّهَ لَايُغَيّرُ مَا بِقَوْمٍ حَتَّى يُغَيّرُواْ مَا بِأَنفُسِهِمْ» من سختى ها، فشارها، بلاها، مصايب، رنج ها و مضيقه ها را از زندگى شما تغيير نمى دهم، مگر اين كه شما زندگى خود را به آلودگى ها تغيير دهيد؛ يعنى آلودگى ها باعث بلاها، مصايب، سختى ها و رنج ها مى شوند. البته اين مطلب را در انبيا و ائمه عليهم السلام پياده نكنيد. آنها مصايبى كه مى كشند، براى آنان درجه دارد؛ چون مصائب آنها، نتيجه گناه نيست. ولى ديگران كه مشكل پيدا مى كنند، مشكل آنان در آلودگى ها و گناهان ريشه دارد. البته جريمه هاى گناه در دنيا قابل مقايسه با جريمه هاى گناه در آخرت نيست. اميرالمؤمنين عليه السلام در دعاى كميل مى فرمايند: «على أن ذلك بلاء و مكروه قليل مكثه يسير بقائه» بلاى دنيايى بلايى است كه ماندگار نيست و رد مى شود و اگر هم بماند، مدت آن كم است. «فكيف احتمالى لبلاء الآخرة و جليل وقوع المكاره فيها و هو بلاء تطول مدّته و يدوم مقامه و لايخفّف عن اهله لانّه لايكون الّا عن غضبك و انتقامك و سخطك» «1» اگر كسى گرفتار جريمه آخرت شود، آن جريمه ديگر زمان، مدت و علاج ندارد.