قرآن کریم مفاتیح الجنان نهج البلاغه صحیفه سجادیه

خوف از عذاب گناهان در قرآن

خداى متعال به رسول خدا صلى‌الله‌عليه‌و‌آله مى‌فرمايد :

به مردم بگو : قُلْ إِنِّى أَخَافُ إِنْ عَصَيْتُ رَبِّى عَذَابَ يَوْمٍ عَظِيمٍ .

بگو : اگر پروردگارم را نافرمانى كنم از عذاب روزى بزرگ مى‌ترسم .

و نيز مى‌فرمايد : به مردم مؤمن بگو :إِنَّمَا ذلِكُمُ الشَّيْطَانُ يُخَوِّفُ أَوْلِيَاءَهُ فَلاَ تَخَافُوهُمْ وَخَافُونِ إِن كُنْتُم مُؤْمِنِينَ .

در حقيقت اين شيطان است كه دوستانش را [ با شايعه پراكنى و گفتار وحشت زا ، از رفتن به جهاد ] مى‌ترساند ؛ پس اگر مؤمن هستيد از آنان نترسيد و از من بترسيد.

 

قرآن مجيد درباره اهل بيت عليهم‌السلام مى‌فرمايد : يُوفُونَ بِالنَّذْرِ وَيَخَافُونَ يَوْماً كَانَ شَرُّهُ مُسْتَطِيراً * وَيُطْعِمُونَ الطَّعَامَ عَلَى حُبِّهِ مِسْكِيناً وَيَتِيماً وَأَسِيراً * إِنَّمَا نُطْعِمُكُمْ لِوَجْهِ اللَّهِ لاَ نُرِيدُ مِنكُمْ جَزَاءً وَلاَ شُكُوراً * إِنَّا نَخَافُ مِن رَبِّنَا يَوْماً عَبُوساً قَمْطَرِيراً * فَوَقَاهُمُ اللَّهُ شَرَّ ذلِكَ الْيَوْمِ وَلَقَّاهُمْ نَضْرَةً وَسُرُوراً .

[ همانان كه ] همواره نذرشان را وفا مى‌كنند ، و از روزى كه آسيب و گزندش گسترده است ، مى‌ترسند ، * و غذا را در عين دوست داشتنش به مسكين و يتيم و اسير انفاق مى‌كنند . * و مى‌گويند : [ما شما را فقط براى خشنودى خدا اطعام مى‌كنيم و انتظار هيچ پاداش و سپاسى را از شما نداريم . * ما از پروردگارمان در روزى كه روز عبوس و بسيار هولناكى است مى‌ترسيم . ترس از روز جزا و خوف از مقام خدا بهترين عامل زمينه‌ساز براى قبول احكام و فرمان‌هاى الهى است .

 

به همين خاطر خدا به پيامبرش مى‌فرمايد : فَذَكِّرْ بِالْقُرْآنِ مَن يَخَافُ وَعِيدِ .

پس به وسيله قرآن كسانى را كه از تهديد من مى‌ترسند ، بيم ده .

 آرى ، آنان كه از روز حشر و دقّت در حساب آن مى‌ترسند و مى‌دانند كه در آن روز دوست و شفيعى جز خدا نيست ، هماره در راه رشد و تكاملند و حركتشان به سوى مقام قرب است و همينانند كه در كمال شوق و عشق به قبول قرآن حاضر شده و تمام شؤون حيات خويش را به آيات قرآن آراسته‌اند .

 

قرآن درباره خوف ممدوح مى‌فرمايد : وَأَنْذِرْ بِهِ الَّذِينَ يَخَافُونَ أَن يُحْشَرُوا إِلَى رَبِّهِمْ لَيْسَ لَهُم مِن دُونِهِ وَلِىٌّ وَلاَ شَفِيعٌ لَعَلَّهُمْ يَتَّقُونَ .

و به وسيله اين قرآن كسانى را كه از محشور شدن به سوى پروردگارشان مى‌ترسند ، هشدار ده كه آنان را ] در آن روز هول‌انگيز [جز خدا سرپرست و شفيعى نخواهد بود ؛ باشد كه بپرهيزند .

 

هم چنين مى‌فرمايد : الَّذِينَ يُوفُونَ بِعَهْدِ اللَّهِ وَلاَ يَنقُضُونَ الْمِيثَاقَ * وَالَّذِينَ يَصِلُونَ مَا أَمَرَ اللَّهُ بِهِ أَن يُوصَلَ وَيَخْشَوْنَ رَبَّهُمْ وَيَخَافُونَ سُوءَ الْحِسَابِ * وَالَّذِينَ صَبَرُوا ابْتِغَاءَ وَجْهِ رَبِّهِمْ وَأَقَامُوا الصَّلاةَ وَأَنفَقُوا مِمَّا رَزَقْنَاهُمْ سِرّاً وَعَلاَنِيَةً وَيَدْرَءُونَ بِالْحَسَنَةِ السَّيِّئَةَ أُولئِكَ لَهُمْ عُقْبَى الدَّارِ .

همان كسانى كه به عهد خدا ] كه همانا قرآن است ] وفا مى‌كنند و پيمان رانمى‌شكنند . * و آنچه را خدا به پيوند آن فرمان داده پيوند مى‌دهند و از[ عظمت و جلال ]پروردگارشان همواره در هراسند و از حساب سخت و دشوار بيم دارند . * و براى به دست آوردن خشنودى پروردگارشان [ در برابر گناهان و انجام وظايف و حوادث ] شكيبايى ورزيدند ، و نماز را بر پا داشتند ، و بخشى از آنچه را روزى آنان كرديم در نهان و آشكار انفاق نمودند ، و همواره با نيكىِ [ عبادت ] زشتى و پليدى [ گناه ] را دفع مى‌كنند [ و با خوبى‌هاى خود نسبت به مردم ، بدى‌هاى آنان را نسبت به خود برطرف مى‌نمايند ] ، اينانند كه فرجام نيك آن سراى ، ويژه آنان است .

 

و نيز درباره بندگان پاك و شايسته‌اش مى‌فرمايد : رِجَالٌ لاَّ تُلْهِيهِمْ تِجَارَةٌ وَلاَ بَيْعٌ عَن ذِكْرِ اللَّهِ وَإِقَامِ الصَّلاَةِ وَإِيتَاءِ الزَّكَاةِ يَخَافُونَ يَوْماً تَتَقَلَّبُ فِيهِ الْقُلُوبُ وَالأَبْصَارُ .

مردانى كه تجارت و داد و ستد آنان را از ياد خدا و برپا داشتن نماز و پرداخت زكات باز نمى‌دارد ، [ و ] پيوسته از روزى كه دل‌ها و ديده‌ها در آن زير و رو مى‌شود ، مى‌ترسند .

 

قرآن مجيد با در اختيار گذاردن اوضاع قيامت نسبت به گناه‌كاران ، زمينه ايجاد خوف را در دل عاشقان فراهم كرده و از اين راه آنان را به ميدان هدايت و پاكى فرا مى‌خواند آنجا كه مى‌فرمايد : فَاعْبُدُوا مَا شِئْتُم مِن دُونِهِ قُلْ إِنَّ الْخَاسِرِينَ الَّذِينَ خَسِرُوْا أَنفُسَهُمْ وَأَهْلِيهِمْ يَوْمَ الْقِيَامَةِ أَلاَ ذلِكَ هُوَ الْخُسْرَانُ الْمُبِينُ * لَهُم مِن فَوْقِهِمْ ظُلَلٌ مِنَ النَّارِ وَمِن تَحْتِهِمْ ظُلَلٌ ذلِكَ يُخَوِّفُ اللَّهُ بِهِ عِبَادَهُ يَا عِبَادِ فَاتَّقُونِ .

پس شما هم آنچه را مى‌خواهيد ، به جاى او بپرستيد . بگو : بى‌ترديد زيانكاران [ واقعى ] كسانى هستند كه روز قيامت سرمايه وجودشان و كسانشان را به تباهى داده باشند ؛ آگاه باشيد ! كه آن همان زيان آشكار است . * براى آنان از بالاى سرشان و از زير پايشان سايبان‌هايى از آتش است ، اين عذابى است كه خدا بندگانش را به آن بيم مى‌دهد . اى بندگانم ! از من پروا كنيد .

 

و نيز مى‌فرمايد : وَأَمَّا مَنْ خَافَ مَقَامَ رَبِّهِ وَنَهَى النَّفْسَ عَنِ الْهَوَى * فَإِنَّ الْجَنَّةَ هِىَ الْمَأْوَى .و اما كسى كه از مقام و منزلت پروردگارش ترسيده و نفس را از هوا و هوسبازداشته است ؛ * پس بى‌ترديد جايگاهش بهشت است .

 

بر گرفته از کتاب عرفان اسلامی استاد حسین انصاریان


منبع : پایگاه عرفان
اشتراک گذاری در شبکه های اجتماعی:

آخرین مطالب


بیشترین بازدید این مجموعه