لباس در روايات‏

منابع : کتاب عرفان اسلامی جلد چھار   نوشته: استاد حسین انصاریان 

اسلام عزيز، بر وفق مصلحت جامعه اسلامى، لباس زربفت، حرير، ابريشم و لباسى كه از پوست حيوان مرده مى سازند و لباسى كه از پوست حيوانات حرام گوشت به دست مى آيد و انواع اين گونه البسه ها را حرام اعلام كرده و پوشيدن اين نوع لباس ها را درخور شأن انسان نمى داند انسان با خصوصياتى كه دارد، والاتر و آقاتر از آن است كه به لباس حرير، يا ابريشم، يا طلاباف روى آورده و خود را با آن ها بيارايد؛ وجود انسان عزيزتر از آن است كه در لباسى كه از پوست حيوان مرده يا حرام گوشت به دست مى آيد پوشيده شود.

انسان، منبع كرامت و محل شرافت و مركز فضايل و آيينه تجلى اسما و صفات ربوبى است، اين موجود پرارزش نبايد محكوم بدن و جسم گشته و به پوشاندن مقدارى گوشت و پوست با انواع لباس ها و زينت ها، عمر گرامى را تلف كند!!

در زمينه لباس بايد توجه به طرح ونقشه حضرت دوست كند و آنچه را جناب او مى پسندد بپوشد، جسم به آن اندازه موقعيت ندارد كه آدمى شؤون گرانمايه خويش را فداى آن كند.

جنس لباس

علّامه بزرگوار، مرحوم مجلسى رحمه الله در كتاب پرارزش «بحار الأنوار» در آداب زىّ و تجمل رواياتى را نقل مى كند كه لازم است به پاره اى از آن روايات كه بيانگر مسئله لباس است اشاره شود.

پيامبر بزرگ صلى الله عليه و آله به اميرالمؤمنين عليه السلام فرمود:

جامه حرير مپوش تا در بهشت جامه حرير بر تو بپوشانند «1».

در حديث ديگر آمده:

هركس جامه حرير بپوشد، پوستش در قيامت به آتش سوزانده مى شود «2».

به سند معتبر از اميرالمؤمنين عليه السلام نقل شده:

جامه پنبه اى بپوشيد كه آن پوشش رسول خدا صلى الله عليه و آله و پوشش ما اهل بيت است و نبىّ اسلام جامه مويى و پشمى نمى پوشيد مگر به علت و جهتى «3».

حضرت صادق عليه السلام فرمود:

جامه مويى و پشمى نپوشيد مگر عذرى اقتضا كند «4».

امام صادق عليه السلام فرموده:

كتان از پوشش پيامبران است و بدن را فربه مى كند «5».

______________________________
(1)- بحار الأنوار: 80/ 248، باب 5، حديث 8.

(2)- علل الشرايع: 2/ 384، باب 57، حديث 3.

(3)- مستدرك الوسائل: 3/ 254، باب 15، حديث 1.

(4)- الكافى: 6/ 449، باب لبس الصوف والشعر و الوبر، حديث 1.

(5)- وسائل الشيعة: 5/ 29، باب 16، حديث 1.

رنگ لباس

در چند حديث از نبىّ اسلام صلى الله عليه و آله آمده:

جامه سپيد بپوشيد كه پاكيزه ترين و نيكوترين جامه هاست «1».

امام صادق عليه السلام مى فرمايد:

اميرالمؤمنين عليه السلام اكثر اوقات جامه سپيد مى پوشيد «2».

حفص مؤذن مى گويد:

حضرت صادق عليه السلام را در حرم پيامبر بين قبر و منبر ديدم كه جامه اى زرد به رنگ بِهْ پوشيده بود و نماز مى خواند «3».

در حديث حسن از حضرت صادق عليه السلام نقل شده:

جامه سرخ تيره پوشيدن كراهت دارد، مگر براى تازه داماد «4».

ابوالعلا- كه يكى از راويان حديث است- مى گويد:

حضرت صادق عليه السلام را در حال احرام ديدم كه خود را با بُرد يمنى سبز پوشانده بود «5».

رسول اسلام صلى الله عليه و آله مى فرمود:

سياه پوشيدن مكروه است، مگر در سه چيز: كفش، كلاه [عمامه ]، عبا «6».

______________________________
(1)- وسائل الشيعة: 5/ 26- 27، باب 14.

(2)- وسائل الشيعة: 5/ 27، باب 14، حديث 5801.

(3)- حلية المتقين: 17.

(4)- وسائل الشيعة: 5/ 29، باب 17، حديث 5806.

(5)- حلية المتقين: 17.

(6)- الكافى: 6/ 449، باب لبس للسواد، حديث 1.

نوع لباس

اسلام مردم را از پوشيدن جامه اى كه از حد معمول بلندتر است و علت فخر و كبر بر ديگران مى شود منع كرده است.

امام صادق عليه السلام مى فرمايد:

اميرالمؤمنين عليه السلام به بازار رفت و سه پارچه خريد، به قيمت يك اشرفى، يكى را پيراهن كرد تا نزديك بند پا و يكى را لنگ تا نيمه ساق و يكى را ردا تا پايين تر از كمر، آن گاه دست به آسمان برداشت و پيوسته حمد الهى كرد تا به خانه بازگشت «1».

امام موسى كاظم عليه السلام فرمود:

ترجمه ظاهر [وَ ثِيابَكَ فَطَهِّرْ] «2» اين است كه جامه هاى خود را پاك گردان با توجه به اين كه جامه هاى حضرت رسول صلى الله عليه و آله هميشه پاك بود، مراد الهى اين است كه جامه را كوتاه كن كه آلوده نشود (آلوده به كثافات ظاهر و آلوده به كبر و غرور و خودپسندى) «3».

از حضرت باقر عليه السلام نقل شده:

حضرت رسول صلى الله عليه و آله به شخصى وصيت كرد كه زينهار كه پيراهن و ازار خود را بلند مياويز كه اين از تكبر است و خدا تكبر را دوست نمى دارد «4».

نبىّ اسلام صلى الله عليه و آله به ابوذر فرمود:

هركه از روى تكبر جامه اش را بر زمين كشد، حق تعالى در قيامت نظر رحمت به

______________________________
(1)- وسائل الشيعة: 5/ 40، باب 22، حديث 5843.

(2)- مدثر (74): 4.

(3)- وسائل الشيعة: 5/ 40، باب 22، حديث 5844.

(4)- وسائل الشيعة: 5/ 41، باب 23، حديث 5848.

او نفرمايد «1».

اسلام، مردان را از پوشيدن لباس زنان و زنان را از پوشيدن لباس مردان منع مى كند «2» و هم چنين مسلمانان را از پوشيدن لباسى كه مخصوص به كفار است، نهى مى نمايد «3».

امام باقر عليه السلام مى فرمايد:

جايز نيست زنان شبيه به مردان شوند؛ زيرا رسول خدا صلى الله عليه و آله لعنت كرد مردانى كه خود را شبيه زنان كنند و زنانى كه خود را شبيه مردان بيارايند «4».

امام صادق عليه السلام مى فرمايد:

خداى عزّ و جل به پيامبرى از پيامبرانش وحى فرمود كه به مؤمنان بگو: جامه دشمنان مرا مپوشيد و طعام دشمنان مرا نخوريد و به مسلك دشمنان من سلوك ننماييد كه شما هم جزء آنان قرار خواهيد گرفت «5».

از مجموع روايات استفاده مى شود كه مردان بايد از لباس حرير، ابريشم و طلاباف بپرهيزند و از پوشيدن لباسى كه از پوست حيوانات حرام گوشت تهيه شده خوددارى كنند و از پوشاندن بدن به لباس زنان و كفار خوددارى كنند و مرد و زن سعى كنند از پوشيدن لباس هايى كه اسلام به هريك از آنان حرام نموده كناره گيرى نمايند و هم چنين بر مردان و زنان لازم است از پوشيدن لباس بدن نما و لباس تنگ و لباسى كه محرك شهوت نامحرمان است جداً خوددارى نمايند.

______________________________
(1)- حلية المتقين: 18.

(2)- وسائل الشيعة: 5/ 25، باب 13.

(3)- وسائل الشيعة: 4/ 382، باب 19.

(4)- وسائل الشيعة: 20/ 221، باب 123، حديث 1.

(5)- وسائل الشيعة: 4/ 385، باب 19، حديث 5468.