گروه حوزه‌های علميه:
حميدرضا يونسی
امام علی بن موسی الرضا(ع) در احاديثی چند به شرح چگونگی احيای عزای حسينی پرداخته‌اند تا با اين كار همچون ديگر امور چراغ راهی برای محبان اهل بيت(ع) در ترويج فرهنگ عاشورا باشد.
زنده نگاه‌داشتن قيام عاشورا از ديرباز مورد اهتمام شيعيان اهل بيت(ع) بوده و هست بطوری كه برخی حتی محل كسب خود را به مدت 10 روز يا كمتر و بيشتر كاملا در اختيار عزاداران حسينی(ع) قرارداده تا به احيای اين امر بپردازند، سياه‌پوش كردن مساجد، تكايا و حتی منازل شخصی و پرچم سياه بر سر در منازل نصب كردن از ديگر مسائلی است كه در فرهنگ‌های مختلف بومی اقليمی شيعی مورد توجه است.
اين شور و غوغا به اوج خود می‌رسد چونانكه عاشقان بر سينه و سر زده و مدهوش شوق يار می‌شوند و آرزويشان «یَا لَيتَنِی كُنتُ مَعَهم» است و اشك‌ريزان و پای برهنه در اجتماعاتی عظيم حضور به هم می‌رسانند تا شايد ذره‌ای، فقط ذره‌ای از دردی كه بر اهل بيت عليهم السلام در اين روز گذشت التيام بيابد و خود را شريكان با انوار قدس الهی در اين مصيب اعظم می‌دانند.
اما از آنجا كه شيعه هميشه آب را از سرچمشه نوش كرده و نگاهی به پس‌آب‌های گل‌آلود ديگران نداشته در اين مهم نيز بايد بر در خانه اهل بيت رسول خدا(ص) رفت و ديد كه احيای اين امر را چگونه ارزشمند و با عظمت ترتيب می‌دادند؛ آری به طوس آن جايگاه رفيع، آن بقعه نورانی و آن بهشت خفته در خراسان می‌رويم تا پای درس علی بن موسی الرضا صلوات الله عليه و علی آبائه و اجداده و اولاده بنشينيم و به نوش جان بيابيم كه ايشان چگونه بر احيای امر عاشورا دستور فرموده‌اند.
شيخ صدوق در امالی از ابراهيم بن ابی المحمود روايت كرده كه حضرت امام رضا(ع) فرمودند: «همانا ماه محرم ماهی بود كه اهل جاهليت قتال در آن ماه را حرام می‌دانستند و اين امت جفاكار خون‌های ما را در آن ماه حلال دانستند و هتك حرمت ما كردند و زنان و فرزندان ما را در آن ماه اسير كردند و آتش در خيمه‌های ما افروختند و اموال ما را غارت كردند و حرمت حضرت رسالت(ص) را در حق ما رعايت نكردند، همانا مصيبت روز شهادت حسين(ع) ديده‌های ما را مجروح گردانيده است و اشك ما را جاری كرده و عزيز ما را ذليل گردانيده است و زمين كربلا مورث كرب و بلاء ما شد تا روز قيامت، پس بر مثل حسين بايد بگريند گريه كنندگان، همانا گريه بر آن حضرت فرو می‌ريزد گناهان بزرگ را.» پس حضرت فرمود كه پدرم چون ماه محرم داخل می‌شد تا عاشر محرم چون روز عاشورا می‌شد آن روز مصيبت و حزن و گريه او بود و می‌فرمود امروز روزی است كه حسين(ع) شهيد شده است.
همچنين شيخ صدوق از آن حضرت روايت كرده كه هر كه ترك كند سعی در حوائج خود را در روز عاشورا حق تعالی حوائج دنيا و آخرت او را برآورد و هر كه روز عاشورا روز مصيبت و اندوه و گريه او باشد حق تعالی روز قيامت را روز شادی و سرور آن گرداند و ديده‌اش در بهشت به ما روشن باشد و هر كه روز عاشورا را روز بركت شمارد و برای بركت آذوقه در آن روز در خانه ذخيره كند بركت نيابد در آنچه ذخيره كرده است و خدا او را در روز قيامت با يزيد و عبدالله بن زياد و عمر بن سعد لعنهم الله در اسفل درك جهنم محشور گرداند.
همچنين به سند معتبر از ريان بن شبيب كه خال معتصم خليفه عباسی بوده است روايت كرده كه گفت در روز اول محرم به خدمت امام رضا(ع) رفتم، فرمودند كه ای پسر شبيب آيا روزه‌ای؟ گفتم: نه. فرمودند كه اين روزی است كه حق تعالی دعای حضرت زكريا را مستجاب فرمود در وقتی كه از حق تعالی فرزند طلبيد و ملائكه او را ندا كردند در محراب كه خدا بشارت می‌دهد تو را به يحيی پس هر كه اين روز را روزه دارد دعای او مستجاب شود چنانكه دعای زكريا مستجاب شد پس فرمودند كه ای پسر شبيب محرم ماهی بود كه اهل جاهليت در زمان گذشته ظلم و قتال را در اين ماه حرام می‌دانستند برای حرمت اين ماه، پس اين امت حرمت اين ماه را نشناختند و حرمت پيغمبر(ص) خود را ندانستند، و در اين ماه با ذريه پيغمبر(ص) خود قتال كردند و زنان ايشان را اسير كردند و اموال ايشان را به غارت بردند پس خدا نيامرزد ايشان را هرگز!
ای پسر شبيب اگر برای چيزی گريه می‌كنی پس گريه كن برای حسين بن علی عليهماالسلام كه او را مانند گوسفند ذبح كردند و او را با هجده نفر از اهل بيت او شهيد كردند كه هيچيك را در روی زمين شبيه و مانندی نبود. و به تحقيق كه گريستند برای شهادت او آسمان‌های هفتگانه و زمينها و به تحقيق كه چهار هزار ملك برای نصرت آن حضرت از آسمان فرود آمدند چون به زمين رسيدند آن حضرت شهيد شده بود پس ايشان پيوسته نزد قبر آن حضرت هستند ژوليده مو گردآلود تا وقتی كه حضرت قائم آل محمد(ص) ظاهر شد، پس از ياوران آن حضرت خواهند بود و در وقت جنگ شعار ايشان اين كلمه خواهد بود: «يا لَثاراتِ الْحُسِیْن عَلَیْهِ السَّلام».
ای پسر شبيب خبر داد مرا پدرم از پدرش از جدش كه چون جدم حسين(ع) كشته شد آسمان خون و خاك سرخ باريد. ای پسر شبيب اگر گريه كنی بر حسين(ع) تا آب ديده بر روی تو جاری شود حق تعالی جميع گناهان صغيره و كبيره تو را بيامرزد خواه اندك باشد و خواه بسيار. ای پسر شبيب اگر خواهی خدا را ملاقات كنی و هيچ گناهی بر تو نباشد پس زيارت كن امام حسين(ع) را.
ای پسر شبيب اگر خواهی كه در غرفه عاليه بهشت ساكن شوی با رسول خدا(ص) و ائمه طاهرين(ع) پس لعنت كن قاتلان حسين(ع) را. ای پسر شبيب اگر خواهی كه مثل ثواب شهدای كربلا را داشته باشی پس هرگاه كه مصيبت آن حضرت را ياد كنی بگو: «يا لَیْتَنی كُنْتُ مَعَهُمْ فَاَفُوزَ فَوْزاً عَظيماَ؛ ای كاش من بودم با ايشان و رستگاری عظيمی می‌يافتم». ای پسر شبيب اگر خواهی كه در درجات عاليات بهشت با ما باشی پس برای اندوه ما، اندوهناك باش و برای شادی ما شاد باش و بر تو باد به ولايت و محبت ما كه اگر مردی سنگی دوست دارد حق تعالی او را در قيامت با آن محشور می‌‌گرداند.
يادآور می‌شود در اين يادداشت از مباحث پايگاه جامع عاشورا بهره‌برداری شده است.
منبع : ايكنا