مرتبه و درجه انسان متواضع‏

از بهترين و برترين ارزش هاى اخلاقى، تواضع و فروتنى در برابر خواسته هاى خدا و مردم است. اگر انسان در كنار پروردگار خود را بزرگ نداند و خود را آزاد، مالك، مستغنى از حق به حساب نياورد، و نسبت به مردم هم طغيان گر، فخر فروش و با ناز و تكبّر نباشد، در پيشگاه خداوند متعال چنين انسانى مرتبه بلند و درجه بالايى دارد. به قدرى تواضع و افتادگى مهم است و سبب آثار بسيار پرارزش دنيايى و آخرتى است كه وجود مبارك امام صادق عليه السلام از تواضع در وجود انسان تعبير به مزرعه مى كنند. محل كشت مى باشد، امام ششم عليه السلام براى نمونه به چهار شجره طيّبه و درخت پاك كه از اين مزرعه روئيده مى شود، اشاره مى كنند.

مى فرمايند:

«التواضع مزرعة الخشوع والخضوع والخشية والحياء» «1» انسان بايد نسبت به پروردگار خود افتاده باشد و در كنار حضرت حق براى خودش مقام، م نزلت، مرتبه، مالكيت و رياستى قائل نباشد و نسبت به همه بندگان خدا تواضع داشته باشد، خود را از ديگران برتر و بالاتر نداند، بلكه خود را برادر، خادم و خدمتگزار مردم بداند؛ يعنى به اين معنا رسيده باشد كه پروردگار مرا آفريده، او را بندگى كنم و به بندگانش خدمت نمايم.