حضرت عليه السلام براى اتمام حجت بر مردم، چاره اى نداشت جز اين كه خودش را معرفى كند، لذا روى منبر فرمود:
«أَنَا الذَّاكِرُ»
و بعد هم آدرس چند آيه را در سوره مباركه آل عمران دادند كه من چهره ام در اين آيات نشان داده شده است. مردم! اگر قرآن را قبول داريد، شناسنامه من در اين چند آيه است، كه پروردگار عالم آن را نظام داده است. اين سير سفر اميرالمؤمنين عليه السلام است.
در اين آيات چند مسأله مطرح است؛ ذكر، فكر، حق، تكليف، مصونيت از هر نوع سوء، ارتباط شديد با نبوت و منزل آخر هم در آغوش رحمت ابد پروردگار قرار گرفتن. مسافر اميرالمؤمنين عليه السلام است و جاده سفر هم اين منازل است.
يكى از آيات اين چنين است: «الَّذِينَ يَذْكُرُونَ اللَّهَ» «3» اينجا ممكن است يك ادبياتى بگويد: اميرالمؤمنين عليه السلام فرموده است:
«أَنَا الذَّاكِرُ»
أَنَا، مفرد است و اين كه به اين آيات اشاره كرده است كه من در اين آيات معرفى شده ام، در تمام آيه، ضمائر آن جمع است؛ «الذين» «يذكرون» جمع هستند؟
جواب آن خيلى ساده است؛ تمام دانشمندان بزرگ شيعه و اهل تسنن بى استثنا نوشته اند كه وقتى نصاراى نجران به پيغمبر صلى الله عليه و آله گفتند: مسلمان نمى شويم، ماليات هم نمى دهيم. حاضر هستيم كه براى نفرين جمع شويم؛ تو نفرين كن، ما هم نفرين مى كنيم. آتش بر هر كس كه نازل شد و نابودش كرد، مذهب او باطل است و كسى كه ماند، حق است.
خدا به پيغمبر صلى الله عليه و آله فرمود: قبول كن:
«فَقُلْ تَعَالَوْا نَدْعُ أَبْنَآءَنَا وَأَبْنَآءَكُمْ وَنِسَآءَنَا وَنِسَآءَكُمْ وَأَنفُسَنَا وَأَنفُسَكُمْ»
ابناء، نساء، انفس، با ضمير جمع آمده است؛ تمام فرزندانتان را بياوريد، ما هم همه فرزندانمان را مى آوريم. هر چه زن مسيحى است بياوريد، ما هم هر چه زن مسلمان است با خودمان مى آوريم، «وَأَنفُسَنَا وَأَنفُسَكُمْ» هر چه مرد با شما در شهر نجران است بياوريد، من هم هر چه مرد است با خودم مى آورم.
اين را خدا مى گويد. اين كار پيغمبر صلى الله عليه و آله نيست، بلكه طرح پروردگار است.
«قل» يعنى منِ خدا به تو مى گويم كه بگو. آنها هم قبول كردند و با جمعيت كثيرى آمدند. همه دانشمندان شيعه و سنى هم نوشته اند كه پيغمبر صلى الله عليه و آله آمد، اما فقط يك زن، دو بچه و يك مرد با او بودند. با اين كه خدا با صيغه جمع به او فرمان داد؛ بگو: همه فرزندان، همه زنان و همه مردان را مى آورم.
اميرالمؤمنين عليه السلام مى فرمايند: كسى در عالم نزد خدا مطيع تر از پيغمبر صلى الله عليه و آله نبوده است، ولى از همه زنان، يك زن؛ فاطمه زهرا عليها السلام را و از همه نسل و ابناء، دو بچه؛ حسن و حسين عليهما السلام و از همه مردان هم فقط على بن ابى طالب عليه السلام را با خود آورد.
شما اينجا در «انفسنا» كه جمع است چه مى گوييد؟ همان را در اين «الذين» بگوييد. اگر ضماير آيات جمع است، نگران نباشيد، منظور از اين جمع، يك نفر است، زيرا آن يك نفر به تنهايى مطابق همه است.
منبع : پایگاه عرفان