ويژگى‏هاى مومن‏

امير المومنين روايت مهم ديگرى دارند كه در آن نشانه هاى مردم مؤمن را بيان مى كنند و وقتى به مسأله فكر و انديشه مردم مؤمن مى رسند تعبير بسيار عميقى دراين باره ارائه مى دهند كه بسيار درخور تامل است:

«المؤمن بشره فى وجهه، و حزنه فى قلبه. أوسع شئ صدرا، و أذل شئ نفسا.

يكره الرفعة، و يشنو السمعة. طويل غمة. بعيد همه. كثير صمته. مشغول وقته.

شكور صبور، مغمور بفكرته، ضنين بخلته، سهل الخليقة، لين العريكة. نفسه أصلب من الصلد و هو أذل من العبد».

دهمين نشانه اى كه حضرت در اين روايت درباره مؤمن بيان مى كنند «مشغول وقته» است؛ يعنى زمانى كه خداوند در اختيار انسان مؤمن قرار داده همواره اشغال و مومن همواره مشغول است، زيرا مؤمن كسى نيست كه اجازه بدهد سرمايه عظيم عمر هدر برود و نابود شود. او مى داند كه زمان رفته باز نمى گردد و مجموعه عمرش جايگزين يك لحظه از دست رفته نخواهد شد و بازگشتى در كار نخواهد بود؛ چرا كه اگر خداوند بخواهد انسان را به عقب برگرداند تا مثلا يك ساعت از عمر رفته اش را جبران كند، بايد همه حركات جهان هستى را در اين يك ساعت به جاى خود برگرداند؛ يعنى به تمام جهان بايد فرمان بازگشت بدهد تا دوباره انسان در ابتداى زمان نابودشده اش قرار بگيرد. اين كار را خداوند براى كسى انجام نمى دهد، پس بايد هر لحظه را مغتنم شمرد و عمر را به بطالت بر باد نداد.

ازاين روست كه مومن اين قدر مواظب لحظات عمرش است تا بيهوده حرام نشود و از دست نرود. او برنامه خود را طورى تنظيم مى كند كه به همه مسئوليت ها و وظايفش رسيدگى كند. او ويژگى هاى اين برنامه را نيز از وجود مبارك امير المؤمنين اقتباس مى كند، آن جا كه در تقسيم ساعات روزانه مى فرمايند:

«للمؤمن ثلاث ساعات: فساعة يناجى فيها ربه، و ساعة يرم معاشه، و ساعة يخلى بين نفسه و بين لذتها فيما يحل و يجمل».

يعنى مومن روزش را به سه قسمت تقسيم مى كند: هشت ساعتش را صرف مناجات و اطاعت پروردگار مى كند؛ هشت ساعت را براى تامين معاش زندگى و نيازهاى دنيايى اش صرف مى كند؛ و هشت ساعت ديگر را صرف لذت بردن از زيبايى ها و لذت هاى حلال مى كند. اين برنامه زندگى مومن است: عبادت و لذت و كار و تلاش.