هلاكت روح با سه عنصر؛ كبر، حرص و حسد

 آيه مى فرمايد :

  » وَ الَّذِينَ كَفَرُواْ يَتَمَتَّعُونَ وَ يَأْكُلُونَ كَمَا تَأْكُلُ الْأَنْعَمُ وَ النَّارُ مَثْوًى لَّهُمْ «

  آن كسانى كه همواره به دنبال لذت بدنى هستند ، تا كالا و ابزار دنيا را براى بدن خود جمع كنند ، همواره به دنبال پر كردن شكم و ارضاى شهوات هستند ، اين ها ديگر انسان نيستند ، بلكه مانند انعام - چهارپايان - هستند .

 آن سه خطرى كه حضرت مجتبى عليه السلام مى فرمايند :

 انسان را از آدميت و چارچوب انسان بودن بيرون مى اندازد و هلاكت است ؛ يعنى كسى از انسان بودن بميرد و از حيوانيت سر درآورد كه يعنى حركتى برعكس داشته باشد . اين سه خطر قابل توجه و دقت است كه فرمود :

 » هلاك الانسان فى ثلاث الكبر ، و الحرص ، و الحسد «

  اين كبر كه حضرت مى فرمايند ، چيست ؟

 يعنى آدم كت و شلوار نو بپوشد و سفت تر راه برود و كمى سينه اش را جلوتر بدهد و از مقابل هر كس كه رد مى شود توقع داشته باشد كه به او سلام بدهند ، يا همه براى او بلند شوند ؟ اين كبر است ، اما اين كبر معاشرتى است ، اما منظور، كبر اخلاقى است ، كه كسى خيال كند از همه يك سر و گردن بزرگتر و بالاتر است .

 اين كبر صندلى خيلى عجيب است . كمى بالاتر از صندلى ، اسمش تخت است ، چون كمى بزرگتر است و چند پله دارد و اين تخت در هر كجا هست ، مى گويند : پايتخت .

 با ارزش ترين عضو وجود انسان عقل است و پست ترين عضو وجود انسان آنجايى است كه فضولات بدن را خارج مى كند . صندلى جاى قرار گرفتن همان پست ترين عضو است ، پس ديگر باد كردن نمى خواهد . اگر انسان سرش را كه جاى عقل است روى صندلى مى گذاشت ، بله، اما صندلى ، جاى پست ترين عضو بدن است . ديگر باد كردن و كبر ندارد .