دين و رابطه آن با انسان‏

دين يعنى: رابطه فطرى و عقلى و روحى انسان با صاحب خلقت و آفرينش و عشق ورزيدن به حضرت حق.

دين يعنى: عالى ترين جذبه اى كه بر اثر آن انسان با تمام شؤونش به جانب حضرت اللّه كشيده مى شود و در كنار اين كشش جان ناقابل را نثار تجلى او مى كند.

دين يعنى: مجموعه اى از عقايد و آرا و افكار پاك و آسمانى و اخلاق پسنديده و اعمال صالحه.

دين يعنى: حقيقتى كه در پرتو آن خير دنيا و آخرت انسان تأمين است و براى نجات از خزى دنيا و عذاب آخرت، راهى جز پيمودن راه آن نيست.

دين يعنى: مجموعه مقرراتى كه براى ايجاد سلامتى در تمام شؤون حيات، از جانب حضرت حق، براى انسان مقرر شده و عمر پاك صد و بيست و چهار هزار پيامبر صلى الله عليه و آله و دوازده امام و اوليا و عاشقان و صالحان و عارفان و پاكان و نيكان و عالمان و عاملان، صرف تبليغ آن گرديده است.

دين يعنى: راهى كه، براى برپايى آن، صابران به انواع رنج ها مبتلا شدند و مجاهدان فى سبيل اللّه، جان شيرين خود را در راه آن نثار كردند و پاكان امم براى برقرارى آن چه رنج ها كه نكشيدند!

دين يعنى: نورى كه در پرتو آن گذشته و آينده جهان به آن معنايى كه هست ديده مى شود و روان انسان در سايه آن به امنيت مى رسد و نفس آدمى در پرتو آن تزكيه مى شود و عقل انسان از بركت آن رشد مى يابد و جان در كنار آن ملكوتى مى گردد.

دين ، اوامر و فرامين و دستورهاى الهى است و حقيقتى است كه ارزش خود را از شارعش يعنى حضرت اللّه كسب مى كند و اين ارزش، ارزشى است كه اگر از طرف دشمنان تهديد به خطر شود، بر همه متدينين به آن اعم از پيامبر صلى الله عليه و آله و امام و فقيه و امت، واجب است براى دفع خطر از آن قيام كنند گرچه، بر سر اين معركه تمام آنان به خون سرخ خود در افتند.

ارزش دين، ارزش خداست و روگردان از دين در حقيقت روگردان از خداست و روگردان از خدا، دچار پستى و زبونى و ذلت دنيا و عذاب آخرت است.

اميرالمؤمنين عليه السلام در باب حفظ دين، تا مرحله سرباختن و به خون گرم خود آغشته شدن به يارانش، در وصيتى مى فرمايند:

إعْلَمُوا أنَّ الْقُرانَ هُدَى اللَّيْلِ وَالنَّهارِ وَنُورُ اللَّيْلِ الْمُظْلِمِ عَلى ما كانَ مِنْ جُهْدِ وَفاقَةٍ فَإذا حَضَرَتْ بَلِيَّةٌ فَاجْعَلُوا أَمْوالَكُمْ دُونَ أنْفُسِكُمْ وَإذا نَزَلَتْ نازِلَةٌ فَاجْعَلُوا أنْفُسَكُمْ دُونَ دينكُمْ.

فاعْلَمُوا أنَّ الْهالِكَ مَنْ هَلَكَ دينُهُ وَالْحَريبَ مَنْ حُرِبَ دينُهُ ألا وَإنَّهُ لا فَقْرَ بَعْدَ الْجَنَّةِ ألا وَإنَّهُ لا غِنى بَعْدَ النّارِ لا يَفُكُّ أسيرُها وَلا يَبْرَأُ ضَريرُها «1».

آگاه باشيد! قرآن بيانگر باطل و حق و چراغ شب و روز شماست و در شب تاريك شدت و رنج و فقر و فاقه نور راه شماست.

چون بلايى متوجه هدايت و دين شما شود، تا ممكن است با مال خود دفع خطر كنيد و جان خويش را حفظ نماييد و اگر بلا و خطر با مال قابل دفع نبود، از جان مايه بگذاريد تا دين شما براى شما بماند كه چيزى با دين قابل معامله نيست.

بدانيد كه هلاك شونده كسى است كه دينش نابود شده و مال از دست رفته، شخصى است كه دينش از دست رفته.

آگاه باشيد: آن كس كه از بركت دين اهل بهشت مى شود، پس از بهشت روى فقر و بدبختى نخواهد ديد.

و هر كس به خاطر نداشتن دين دچار عذاب جهنم شود، پس از جهنم روى غنى و خوشبختى نمى بيند كه گرفتار جهنم آزادى ندارد و دردمند عذاب علاجى برايش نيست.

از آنجايى كه دين خدا كه حقايق آن منعكس در قرآن و روايات صحيحه است، مكتبى به تمام معنى سالم و خالى از هر عيب و نقص است و در وجود هر كس تجلى كند او را به وادى سلم و سلامت خواهد برد، سلامت در عقايد، سلامت در اخلاق، سلامت در اعمال، سلامت به وقت مرگ، سلامت در برزخ، سلامت در قيامت، سلامت در بهشت، از اين جهت اسلام ناميده شده و نتيجه آن به عنوان سلم اعلام شده است و خداوند عزيز چون راه به دست آوردن سلامت در همه شؤون را در اسلام قرار داده و مكاتب ديگر از تحقق حقيقت سلامت در انسان عاجزند، اسلام را به عنوان دين، براى انسان پسنديده و در دنيا و آخرت هم جز اسلام سرمايه اى از انسان قبول نخواهد كرد.