كوشش حق و تكاپوى باطل‏

آرى، همان طور كه از قرآن مجيد استفاده مى شود و روايات و آثار اسلامى هم دلالت دارد و زندگى انسان ها نيز شاهد زنده اى بر مسئله است، دنيا جاى راحت و استراحت نيست و امكان راحت و استراحت هم به آن معنايى كه مردم در جستجويش هستند، در اين خانه محدود براى كسى فراهم نمى باشد.

انسان بخواهد يا نخواهد، بايد براى ادامه حيات، همراه با رنج و زحمت و كوشش و مشقّت باشد.

چيزى كه هست اگر كوشش و زحمت انسان بر اساس معيارهايى كه قرآن و نبوت و امامت ارائه مى كنند انجام بگيرد، از پى اين رنج و زحمت و كوششى كه مطابق با معيارهاى الهى، انجام گرفته، نعمت ابد حق و روح و ريحان و راحت و استراحت ابدى است، چنانچه قرآن كريم در آيات زير دلالت دارد:

[الَّذِينَ آمَنُوا وَ هاجَرُوا وَ جاهَدُوا فِي سَبِيلِ اللَّهِ بِأَمْوالِهِمْ وَ أَنْفُسِهِمْ أَعْظَمُ دَرَجَةً عِنْدَ اللَّهِ وَ أُولئِكَ هُمُ الْفائِزُونَ* يُبَشِّرُهُمْ رَبُّهُمْ بِرَحْمَةٍ مِنْهُ وَ رِضْوانٍ وَ جَنَّاتٍ لَهُمْ فِيها نَعِيمٌ مُقِيمٌ* خالِدِينَ فِيها أَبَداً إِنَّ اللَّهَ عِنْدَهُ أَجْرٌ عَظِيمٌ ] .

آنان كه ايمان آوردند و هجرت كردند و با اموال و جان هايشان در راه خدا به جهاد برخاستند، منزلتشان در پيشگاه خدا بزرگ تر و برتر است، و فقط اينانند كه كاميابند.* پروردگارشان آنان را نزد خود به رحمت و خشنودى و بهشت هايى كه براى آنان در آن ها نعمت هاى پايدار است، مژده مى دهد.*

همواره در آنجا جاودانه اند؛ يقيناً نزد خدا پاداشى بزرگ است.

شما در ايمان و توابع و آثار آن و هجرت و مسائل مهم آن و جهاد و آن همه تبعاتى كه براى آن هست انديشه كنيد، ببينيد مؤمن مهاجر مجاهد، در اين دنيا با چه رنج ها و مشقّت ها و زحمت هايى روبرو است و سپس در دو آيه بعد دقت كنيد كه نتيجه اين كوشش چه اجر گرانبهايى از رحمت و رضوان و نعيم مقيم است.

آرى، بر اساس وعده حتميه الهيّه، كوشندگان در راه حق از اجر عظيم و نعمت جاويد و رضايت حضرت حق برخوردارند.

به قول حكيم فرزانه سنايى غزنوى:

و اگر كوشش و زحمت و رنج و تكاپوى انسان كه چاره اى از آن ندارد، برخلاف معيارهاى اصيل الهى باشد، زحمات انسان در پايان كار بر باد رفته و براى انسان حاصلى، جز حسرت و ندامت و عذاب جهنم برجاى نخواهد گذاشت، چنانچه آيات زير وضع آنان را مى نماياند.

[وُجُوهٌ يَوْمَئِذٍ خاشِعَةٌ* عامِلَةٌ ناصِبَةٌ* تَصْلى ناراً حامِيَةً* تُسْقى مِنْ عَيْنٍ آنِيَةٍ* لَيْسَ لَهُمْ طَعامٌ إِلَّا مِنْ ضَرِيعٍ* لا يُسْمِنُ وَ لا يُغْنِي مِنْ جُوعٍ ] .

در آن روز چهره هايى زبون و شرمسارند؛* [آنان كه همواره در دنيا] كوشيده اند و خسته شده اند [و سرانجام سودى نيافته اند]* در آتشى سوزان درآيند.* آنان را از چشمه اى بسيار داغ مى نوشانند؛* براى آنان طعامى جز خار خشك و زهرآگين وجود ندارد* كه نه فربه مى كند و نه از گرسنگى بى نياز مى نمايد.

حضرت على عليه السلام مى فرمايد:

فَرُبَّ دائِبٍ مُضَيِّعٌ وَرُبَّ كادِحٍ خاسِرٌ .

چه بسا فعال پرحركت و حرارتى كه نابود كننده است و چه بسا به رنج كوشنده اى كه زيانكار و ضرر كننده.

وضع اكثر مردم امروز، به خصوص در اروپا و آمريكا و كشورهاى كمونيستى و بعضى از كشورهاى به ظاهر اسلامى در حقيقت مصداق دو جمله بالاست، چه زحمت ها كه مى كشند، چه رنج ها كه مى برند، چه مشقّت ها كه تحمّل مى نمايند آن هم در راه پول و مقام، آن هم به قيمت قتل و غارت و عاقبت، تمام اموال را بجاى مى گذارند و مقام را از دست مى دهند و با پرونده اى كه جز در جنايت مسابقه اى نداشتند به محكمه عدل الهى وارد شده و به حكم حضرت حق به اشدّ عذاب دچار مى گردند.