دنيا از كلام امام على عليه السلام‏

حضرت على عليه السلام در ضمن محكوم كردن كسى كه دنيا را مذمّت مى كرد، فرمود:

دنيا سراى راستى و درستى است براى كسى كه آن را تصديق به اين حقيقت كند و سراى ايمنى از هر عذابى است براى كسى كه آن را بفهمد و سراى توانگرى است براى كسى كه بيدار توشه برداشتن باشد و سراى پند و عبرت و موعظه است براى آن كه پندگير باشد، مركز عبادت عبّاد خدا و نماز ملائكه الهى است، جايگاه نزول وحى و تجارت عاشقان خداست، اينان در دنيا به كسب رحمت حق موفق شدند و سود تجارتشان، بهشت الهى بود.

آرى، معامله با دنيا به اين كيفيت كه حضرت على عليه السلام بيان مى دارد: معامله اى است كه سودش ابدى و اين چنين دنيا، دنيايى است كه هر لحظه آن داراى ارزشى ما فوق تمام ارزش هاست و اين گونه دنيا، همانست كه رسول گرامى اسلام صلى الله عليه و آله درباره آن فرموده:

الدُّنْيا مَزْرَعَةُ الْآخِرَةِ .

دنيا، كشتزار آخرت است.

امام على عليه السلام درباره دنيا فرموده:

الدُّنْيا تَغُرُّ وَتَضُرُّ وَتَمُرُّ، إنَّ اللّهَ تَعالى لَمْ يَرْضَها ثَواباً لأوْلِيائِهِ وَلا عِقاباً لِأعْدائِهِ وَإنَّ أهْلَ الدُّنْيا كَرَكْبٍ بَيْنا هُمْ حَلّوا إذْ صاحَ بِهمْ سائِقُهُمْ فارْتَحَلُوا .

با زينت و آرايش خود فريب مى دهد «كسانى را كه از معرفت و ايمان برخوردار نيستند» و سپس زيان مى رساند، آن گاه با شتاب و سرعت مى گذرد.

خداوند سبحان راضى نشد كه دنيا را پاداش دوستان و كيفر دشمنانش قرار دهد.

اهل دنيا، مانند كاروانى هستند كه در بين فرود آمدن، ناگاه جلودارشان بانگ مى زند كه، پس كوچ مى كنند.

إنَّ الدُّنْيا وَالْاخِرَةَ عَدُوّانِ مُتَفاوِتانِ وَسَبيلانِ مُخْتَلِفانِ فَمَنْ أحَبَّ الدُّنْيا وَتَوَلّاها أبْغَضَ الْآخِرَةَ وَعاداها وَهُما بِمَنْزِلَةِ الْمَشْرِقِ وَالْمَغْرِبِ وَماشٍ بَيْنَهُما كُلَّما قَرُبَ مِنْ واحِدٍ بَعُدَ مِنَ الْآخَرِ وَهُما بَعْدُ ضَرَّتانِ «1».

دنيا و آخرت دو دشمن ناجور و دو راه جداى از همند، راه بهشت و راه دوزخ، پس كسى كه دنيا را دوست داشت و به آن دل بست، آخرت را دشمن داشته و از دست مى دهد، اين دنيا و آخرت همانند مشرق و مغرب هستند كه رونده بين آن دو به هر كدام نزديك شود از ديگرى دور مى گردد.

با اين اختلافى كه بين اين گونه دنيا و آخرت هست، مانند دو زن مى مانند كه داراى يك شوهر باشند، هيچ وقت با هم سر سازگارى ندارند.

كسى كه به حلال دنيا ازحرامش قناعت كند و از شب و روزش در جهت عبادت و خدمت به خلق بهره گيرد، دنيايى پر ارزش نصيبش شده و عاقبت اين گونه دنيادارى، آخرتى خوش و سعادتى ابدى و جاودانى است.