قلب حيواني

فرمایشی از پیامبر هست که خيلي عجيب است؛ ایشان مي‌فرمايد:

اگر کسي شب بخوابد و در قلب او نسبت به کسي، به ناحق کينه‌اي باشد و با آن حالت کينه بميرد، در قيامت نجات نخواهد داشت.

چون اين ظرف جاي کينه نيست. بله، اگر کسي بخواهد کينه‌دار بشود، بايد به دشمنان خدا کينه بورزد. اما كسي حق ندارد اين ظرف را به کينه نسبت به عباد خدا آلوده بکند؛ اين کار، به غصب دادن اين خانه است.

مرحوم ملااحمد نراقي شعر مفصل و زيبايي در اين باره دارند؛ در آن‌جا به حضرت حق عرض مي‌کنند:

من غلط کردم در اول بي شمار        اهـرمـن را راه دادم در حصـار

من در ابتداي جوانيم اشتباهات زيادي داشتم. در حالي که چنين هم نبوده است؛ مرحوم نراقي و پدر بزرگوارش از چهره‌هاي کم نظير عالم انسانيت هستند.

می‌گوید اين اشتباه من اشتباه زيادي بوده است؛ مگر چه کار کرده است؟! دشمن خدا را در اين خانه راه دادم و دشمن تمام اين نقش‌هاي نازيبا را بر صفحة دل من زده است. عکس ديو و قيافه‌هاي هيولايي، همين رذائل است. آن دشمن، عکس حيوانات را در اين دل نقاشي کرد و همة حرکات مرا تحت تأثير همان نقش‌ها قرار داد. بعد از مدتي مي‌بينم سر امور بسيار ناچيز آبروريزي مي‌کنم؛ معلوم مي‌شود اهريمن در دل، مرا آلوده به اخلاق سگ کرده است و به کسی محبت و عشق و مهر ندارم. گاهي آدم بر سر يک مسألة ناچيز از کوره در مي‌رود و مي‌گويد: ‌اي خدا اين چه وضعي است. انگار او بايد معلم پروردگار باشد که به خدا ياد بدهد که چگونه خدايي کند! داشتن چهره تلخ، و زبان و چشم تيز داشتن از اخلاق سگان است.

گاهي مي‌بينیم که در حيله‌گري، کلاهبرداري و دوز و کلک حرفه‌اي شده‌ایم، معلوم مي‌شود اهريمني که وارد اين خانه شده، ما را آلوده به اخلاق روباه کرده است. گاهي هم دست دراز مي‌کنیم براي اين‌که لقمة حق ديگران را از دهانشان بيرون بكشیم؛ اين اخلاق شيران جنگل است. گاهي هم مي‌بينیم آلوده به مفاسد شهواني و روابط نامشروع مي‌شویم؛ اين اخلاق خوکان است.

اما اهل خدا، کسانی‌اند که دل به او داده‌اند و صفحة دل را به قلم او سپرده‌اند که او نقاشي کند و او هم همة ارزش‌ها را نقش مي‌زند. جوان خوش قيافه‌اي در برابر دعوت يک زن زيبا قرار مي‌گيرد، آن زن زيبا از او درخواست کار نامشروع مي‌کند؛ اما جوان چقدر عالي، متين، حکيمانه و محکم رفتار مي‌كند. انسان از بيداران و از آنهايي که دل به خدا سپرده‌اند لذت می‌برد. آنان اهل باور و اهل يقين هستند. وقتي نامحرم یکی از آنان را به گناه دعوت مي‌كند، به او مي‌گويد: خانم! من اهل اين گناه نيستم. مي‌گويد: چرا؟ مي‌گويد: براي اين‌که قرآن در سورة مبارک حديد فرموده است:

(وَ جَنَّةٍ عَرْضُها كَعَرْضِ السَّماءِ وَ الْأَرْضِ)

خدا بهشت را آدرس داده و مي‌فرمايد: بهشت پهناي آسمان‌ها و زمين است؛ پروردگار گفته است که اگر اين ارتباط نامشروع را با اين جثّه ضعيف برقرار کني، بهشتي را از دست می‌دهی که پهنايش پهناي آسمان‌ها و زمين است و من اين قدر نادان نيستم که بهشت پهناور را در برابر اين بدن كوچك، از دست بدهم. اين انتخاب حق است.