مقام و ارزش انسان‌ها

قرآن مجيد به هنگام ارزیابی انبيا در پايان سورة مبارک انبيا مي‌فرمايد:

(كانُوا لَنا عابِدينَ)

نكتة اصلي این آيه شريفه در همين «لنا» است. پيامبران، بنده و مطيع و در دايرة عبوديت ما بودند.

اما انسان‌هايي که هيچ اتصالي به حضرت حق ندارند، به هنگام ارز‌یابی آن‌ها مي‌فرمايد:

(أُولئِكَ كَالْأَنْعامِ بَلْ هُمْ أَضَلُّ)

ارزششان با گاو، گوسفند، قاطر و الاغ يکي است؛ و بلكه وزن و ارزش اين‌ها بسیار کمتر از چهارپايان است.

در ارزيابي ديگری مي‌‌فرمايد:

(إِنَّ شَرَّ الدَّوَابِّ عِنْدَ اللَّهِ الصُّمُّ الْبُكْمُ الَّذينَ لايَعْقِلُونَ)

بدترين جنبندگان پيش خدا، مردمي هستند که گوش خود را از شنيدن حق بسته‌اند و زبان از جستجوي حق، بازداشته‌اند و نيروي بسيار عظيم عقل را از کار انداخته‌اند. آنچه مي‌فهمند به همان هم مقداري است که حيوانات مي‌فهمند. بيش از اين به عقلشان اهميت نمی‌دهند و نمی‌گذارند عقلشان بيش از اين رشد کند.

يا وقتی در سورة اعراف آنان را ارزيابي مي‌کند، مي‌فرمايد:

(مَثَلُهُ كَمَثَلِ الْكَلْبِ إِنْ تَحْمِلْ عَلَيْهِ يَلْهَثْ أَوْ تَتْرُكْهُ يَلْهَثْ)

حبيب من! آن‌هايي که در مکه با تو درگيرند و راه همة حقايق را به روي خود بسته‌اند و هيچ حقي را نمي‌خواهند بپذیرند، مانند سگ هستند. اگر با آنان برخورد كني، زبان از دهان بيرون مي‌آورند؛ و اگر با آن‌ها برخوردی نیز نداشته باشي؛ باز همين کار را مي‌کنند.

در سورة مبارک جمعه مي‌فرمايد:

(مَثَلُ الَّذينَ حُمِّلُوا التَّوْراةَ)

تورات در اين‌جا به معناي خواسته‌هاي حضرت حق است که بعد از تورات در انجيل طلوع کرد و بعد هم در قرآن تجلي نمود؛ سپس مي‌فرمايد:

(ثُمَّ لَمْ يَحْمِلُوها كَمَثَلِ الْحِمارِ)

چنین کسانی به هيچ عنوان پذيراي آيات من نيستند، و وزن آنان با الاغ، يکي است.

اما وقتي اولياي خود و اهل ایمان عاشقان حق را ارزيابي مي‌کند، بسيار نيكو ارزيابي مي‌کند.