تكليف سرپرست يتيم‏

در بخش پايانى آيه حضرت حق به دو موضوع بسيار مهم اشاره مى كند: اول اين كه اگر سرپرست يتيم ثروتمند و غنى است از برداشتن حق الزحمه از مال يتيم بخاطر رعايت يتيم و حفظ مال او خوددارى كند، و اگر تهيدست و فقير است به مقدراى كه پسنديده است و ضررى به يتيم نمى زند مى تواند از مال يتيم بردارد، دوم اين كه به هنگام پرداخت مال يتيم به يتيم، گواه و شاهد بگيرد، كه پس از مدتى از دفع اموال، يتيم ادعاى اضافى نكند و يا نگويد من به اموالم نرسيدم و سرپرست من همه ى مال مرا جزء اموال خودش كرد، شهادت شاهد بر دفع اموال جلوى هر نزاع و اختلافى را ميان يتيم و سرپرست او مى گيرد، آنگاه براى اين كه سرپرستان و حتى خود ايتام امور شرعيه را و توجه به حلال و حرام را رعايت كنند اعلام مى كند: خداوند نسبت به محاسبه بندگان كافى است، يعنى سرپرستان ايتام و خود ايتام بدانند كه روزى پرونده ى آنان به وسيله ى حضرت حق محاسبه خواهد شد، پس هر كدام حق ديگرى را برابر با مسائل شرعيه رعايت كنند.

محمدبن القاسم مى گويد نزد ابن عباس بودم مردى نزديك او آمد و گفت: يتيمانى را سرپرستى مى كنم و آنان نزد من شترانى دارند، بر من رواست كه از شير آن شتران مصرف كنم؟ و اگر رواست چه اندازه مى توانم مصرف نمايم ابن عباس پاسخ داد: هر گاه رميده ى آن شتران را باز آرى، و به جستجوى گم شده آنان برخيزى، و بيمارشان را با دارو معالجه كنى، و به وقت تشنگى آنان را سيراب نمائى، و از اضافه شير آنان براى خود بردارى بر تو رواست، البته مواظب

باش كه با مصرف تو، به بچه شتران زيان نرسد، و كاملًا پستان آنان را با دوشيدن خالى نكنى.