با اينكه همه فرشتگان به پرستش و عبادت خدا اشتغال دارند و از هر معصيت و آلودگى پاك اند چرا و چگونه انسان به جايى مى رسد كه از فرشته برتر مى شود ؟ چرا فرشتگان خادم انسان اند ؟ چرا آنان از انسان پيش نمى افتند و به مقامى بالاتر دست نمى يابند ؟روزى عبدالله بن سنان با حضرت امام صادق (عليه السلام) در اين زمينه گفتگو داشت و نظير اين سؤالات را با حضرت مطرح كرد ، امام صادق (عليه السلام) در پاسخ او به سخنان اميرالمؤمنين (عليه السلام) استناد جست كه ايشان فرموده اند :« إنَّ اللهَ عَزَّ وَجَلَّ رَكَّبَ فِى المَلائِكَةِ عَقْلا بِلا شَهْوَة ، وَرَكَّبَ فِى البَهائِمِ شَهْوَةً بِلا عَقْل وَرَكَّبَ فِى بَنِى آدَمَ كِلْتَيْهِما ، فَمَنْ غَلَبَ عَقْلُهُ شَهْوَتَهُ فَهُوَ خَيْرٌ مِنَ المَلائِكَةِ وَمَنْ غَلَبَتْ شَهْوَتُهُ عَقْلَهُ فَهُوَ شَرٌّ مِنَ البَهائِمِ ».خداى عزّ و جلّ در ملائكه فقط عقل نهاده است خواهش هاى نفسانى كه به سوى گناه و معصيت مى كشاند و سبب آلودگى معنوى مى شود ندارند و در حيوانات فقط ميل و خواهش نهاده است ، ولى به فرزندان آدم عقل و خواهش هاى نفسانى داده است ، پس كسى كه عقلش بر خواهش هايش پيروز گردد و زندگى اش در مسير عقلانيت دينى و انسانى قرار گيرد از فرشتگان برتر و بالاتر و بهتر است و هركس خواهشش بر عقلش چيره شود از چهارپايان بدتر است .
با دقت در آيات كريمه قرآن و اينگونه روايات كه در كتاب هاى اصيل و پرقيمت نقل شده است روشن مى شود كه خدا تا چه اندازه به انسان زمينه و ميدان ترقى و استعداد و قابليت رشد و كمال عنايت كرده است .
انسان ، اگر عقلش را با نبوت پيامبران و امامت امامان و به آيات خدا پيوند زند ، يقيناً از طريق اين پيوند برتر و بهتر از فرشتگان مى شود و اگر عقل را تعطيل كند و فقط به امور مادى بپردازد و بر حياتى چون حيات حيوانات تكيه زند و شخصيت الهى و انسانى خود را به اسارت هوا و هوس و خواهش هاى بيجا و شيطانى دهد خود را در معرض سقوط و هلاكت قرار داده و وجودش را از همه حيوانات برى و بحرى و وحوش صحرايى و بيابانى پست تر كرده و اضافه بر همه اين امور به صف ناسپاسان و كفران كنندگان نعمت پيوسته است .آرى ; ارزش و والايى ويژه مؤمنان آگاه و دلدادگان بيناست ، بخصوص مؤمنانى كه پيامبران و امامان را نديده اند ولى از طريق آيات و روايات منقّش روى صفحات كاغذ به حقيقت و راستى مؤمن شده اند و در راه ايمان ، در ميدان هر نوع حادثه و بلا استقامت مىورزند و ثبات قدم به خرج مى دهند .
در روايتى آمده :روزى پيامبر اسلام (صلى الله عليه وآله) از جمع اصحاب پرسيدند : چه ايمانى شگفت تر است ؟ برخى پاسخ دادند : ايمان فرشتگان ; حضرت فرمود : مگر چه چيز شگفت انگيزى در كيفيت ايمان فرشتگان است ؟ آيا وحى خدا بر آنان نازل مى شود ؟ اصحاب عرض كردند : پس ايمان ما شگفت انگيز است ! حضرت فرمود : چه شگفتى در ايمان شما وجود دارد با توجه به اينكه شما مرا مى بينيد و با ديدن من ايمان آورده ايد و اينگونه ايمان آوردن هنرى به حساب نمى آيد اين بار ياران جوابى ندادند و عرض كردند : خود پاسخ ما را بفرماييد .حضرت فرمود :« إيمانُ قَوم فى آخِرِ الزَّمانِ بِسَواد عَلى بَياض ».عجيب ترين و شگفت آورترين ايمان ها و باورها ، ايمان گروهى از مردم آخر الزمان است كه به وسيله خطى سياه بر كاغذى سپيد ايمان مى آورند .يعنى با اينكه معصوم و معجزاتش را نديده اند و زمان او را درك نكرده اند فقط با تكيه بر آيات و روايات كه روى صفحات كتاب هاست دين باور و معتقد به معاد و ديگر اصول و فروع دين مى شوند و از اين راه خود را با تمام وجود به رحمت رحيميه حق مى رسانند .
منبع : برگرفته از كتاب جلوه هاي رحمت الهي استاد حسين انصاريان