ديوان جامى يا فتوحات مكيه‏

سلطان حسين امير و حاكم خراسان و زابلستان اميرحسين ابيوردى را به عنوان نماينده ويژه خود به سوى سلطان يعقوب ميرزا پادشاه آذربايجان و عراق فرستاد و به او فرمان داد كه با خود سوغات و هداياى فراوان بردارد.

يكى از آن سوغات و هدايا كتاب كليات عبدالرحمن جامى بود كه در آن زمان مورد علاقه همگان قرار داشت.

هنگامى كه كتابدار قرار بود اين كتاب را به اميرحسين بدهد به اشتباه كتاب فتوحات مكيه را كه در حجم و ضخامت شبيه كليات جامى بود به او داد و اميرحسين هم بدون توجه به اين كتاب آن را برداشته و به سفر روانه شد.

چون به شهر تبريز رسيد به حضور سلطان رفت و مورد استقبال گرم سلطان قرار گرفت و از احترام ويژه برخوردار شد.

سلطان آذربايجان به اميرحسين ابيوردى گفت: در اين سفر طولانى بسيار خسته شديد، اميرحسين كه اشتياق فراوان سلطان را به كليات جامى شنيده بود در پاسخ گفت: من در اين سفر خسته نشدم زيرا چيزى همراه من بود كه در هر منزل به آن سرگرم مى شدم و خستگى سفر را از خود مى زدودم، سلطان پرسيد چه چيزى همراه تو بود؟ اميرحسين گفت: كليات جامى! كتاب باارزشى كه حاكم خراسان براى شما هديه فرستاده است، پادشاه از كثرت علاقه اى كه به اين كتاب داشت گفت: بگو برايم بياورند. اميرحسين يكى از خادمان خود را فرستاد تا كتاب را آوردن، چون سلطان كتاب را گشود ديد فتوحات مكيه است نه كليات جامى و اميرحسين آنچه را گفته جز دروغ چيزى نبوده، پس از آشكار شدن اين دروغ بسيار شرمنده شد و از منزلت و اعتبارش نزد سلطان كاسته گشت! آرى بفرموده اميرمؤمنان دروغ سبب پستى در دنيا و عذاب در آخرت است.