اکنون با توجه به این مسائل که گفته شد به سخن امیرمؤمنان (ع) برگردیم که ایشان در توضیح سخن پیامبر اکرم (ص) فرمود: «تزوّدوا رحمکم الله» به پا خیزید و کاری برای خودتان کنید تا خدا همه شما را رحمت کند. بهترین کاری هم که در این عالم می‌توانید انجام دهید تقوا است. من برای اینکه بدانم تقوا چیست، به کتاب‌های متعدد مراجعه می‌کردم و دیدم هر‌کسی چیزی می‌گوید. در آخر به فکرم رسید که مجموع گفته‌های خدا در قرآن و سخنان پیامبر و ائمه و فلاسفه و حکما و عرفا را در این باره ببینم. بالاخره به این نتیجه رسیدم که حقیقت تقوا از سه رکن تشکیل می‌شود. یعنی اگر این سه قسمت را کنار هم بگذاریم تقوا درست تفسیر می‌گردد.

رکن اول، عمل صالح است که آن هم بر دو نوع است: یک نوع، عمل صالح بدنی است و نوع دیگرش عمل صالح مالی. این عمل صالح می‌تواند نماز و روزه یا حج و جهاد و سرکشی به خانه یتیم و عیادت مریض یا اعمال دیگر باشد.

رکن دوم تقوا نیز ترک همه محرمات درونی و برونی است. ترک یعنی اینکه مؤمن، همه صفات زشت مثل حسد، کبر، ریا، غرور، نفاق و سوء ظن و نیز همه گناهان بیرونی مانند شراب، زنا، نگاه و لمس بدن نا محرم، ربا و ظلم و ستم را کنار بگذارد.

رکن سوم تقوا هم اخلاق الهی است که شخص به اوصافی چون کرامت، شرافت، وقار و ادب متخلق بشود. اگر کسی این سه رکن را در خود متحقق سازد، اهل تقوا و هم‌رنگ خدا شده است. در دعاهایمان هم می‌خوانیم: «یا اهل التقوی والمغفرة»‌ای خدایی که خودت نیز اهل تقوایی! می‌گوییم که ای خدا عمل و اخلاق تو، نفی ظلم است و این همان تقواست:در عمل نیز کوچک‌ترین ظلم و ستمی از او سر نزده و نمی‌زند. در اخلاق هم که اکرم الاکرمین، اجود الاجودین و ارحم الراحمین است. دعای جوشن کبیر هم بیانگر اخلاق اوست. بنابراین، همان‌گونه که خدا اهل تقواست، مؤمنان نیز به این نسخه رحمت باید پایبند باشند و به آن عمل کنند تا به منبع رحمت الهی متصل شوند.