کثرت گناه، رابطۀ انسان با پروردگار عالم را قطع و توبه را بسیار سخت می‌کند؛ درحدی که وجود مقدس امیرمؤمنان (ع) می‌فرماید: یکی از مشکل‌ترین کارها در این عالم توبه کردن است.[2] وقتی در روایات و آیات هم دقت می‌کنیم به همین نتیجه می‌رسیم که کثرت گناه، نهال گناه را در سرزمین وجود انسان ریشه‌دار می‌کند و وقتی گناه ریشه دواند، کندن ریشه این درخت کار سختی می‌شود. کندن یک نهال ده روزه از زمین آسان است، اما اگر یک سال بگذرد سخت می‌شود و اگر چهل سال بگذرد خیلی سخت‌تر می‌شود و حتی گاهی اگر آن را اره هم کنند و ریشه‌های آن را دربیاورند باز ممکن است در فصل بهار از همانجایی که ریشه‌اش را قطع کرده‌اند دوباره جوانه بزند و رشد کند. پس ریشه‌دوانی گناه مسأله بسیار خطرناکی است و توبۀ سریع، بهترین راه نجات است. امیرمؤمنان (ع)می‌فرماید:
«لا شفیعَ اَنجحُ من التَّوبه»؛در میان شفاعت‌کنندگان عالم، شفیعی مانند توبه نیست.
توبه یعنی این که بنده خدا از همۀ گذشتۀ بد خود پشیمان است و تا هنگام مرگ مواظبت کند که به آن گذشته برنگردد. این معنای توبه است و کسی هم که واقعا از گذشته خود پشیمان است، درصدد جبران گذشته‌اش برمی‌آید. توبة نماز‌های نخوانده، خواندن آنها و توبة روزه‌های نگرفته، گرفتن آنها و توبۀ حرامخواری، بازگرداندن اموال به صاحبان آنهاست. توبه بعضی از گناهان هم مثل قمار و شراب و شهوات غلط، اراده قوی بر ترک آنهاست.
منبع : پایگاه عرفان