نه افراط و نه تفريط

به اندازه خوردن بهتر است يا پرخورى؟ عاقل مى‌گويد: به اندازه خوردن. او به كم‌خورى نظر ندارد، چون كم‌خورى تفريط است.

كم‌خورى از نياز بدن كم گذاشتن يا به سخن قرآن مجيد حلال را بر خود حرام كردن است؛ مثل اين‌كه انسان پنج سال گوشت نخورد و يا سه سال نوشيدن آب را حرام بداند يا چهار سال از شهوت حلال دورى گزيند.
قرآن درباره اين تفريطكارى‌ها مى‌گويد:
«قل من حرم زينة اللّه التى أخرج لعباده و الطيبات من الرزق».
بگو: زينت‌هاى خدا و روزى‌هاى پاكيزه‌اى را كه براى بندگانش پديد آورده، چه كسى حرام كرده؟
از نظر قرآن، نه تفريط درست است و نه افراط. سعدى حق اين معنا را در بيتى به خوبى ادا كرده است:
نه چندان بخور كز دهانت برآيد نه چندان كه از ضعف جانت درآيد.