تفكّر، تمييز دهنده انسان از حيوان‏

آيه بعد، در دنباله همين دو آيه است:

«وَ سَخَّرَ لَكُمُ اللَّيْلَ وَ النَّهارَ وَ الشَّمْسَ وَ الْقَمَرَ وَ النُّجُومُ مُسَخَّراتٌ بِأَمْرِهِ إِنَّ فِي ذلِكَ لَآياتٍ لِقَوْمٍ يَعْقِلُونَ» هشت

شب، روز، خورشيد، ماه و تمام ستارگان را تحليل عقلى كنيد؛ يعنى عقل شما به قدرى ظرفيت دارد كه اين‌ها را در فهم خود جا دهد و بفهميد كه چيستند.

شما براى همين آيه هزاران كتاب در كتابخانه‌ها مى‌بينيد؟ كتاب‌هاى فراوانى‌ درباره خوراكى‌ها، ويتامين‌ها و آثارشان در بدن و زندگى انسان و حيوانات مى‌بينيد. براى باد، باران، ابر، درياها و تابش خورشيد، هزاران كتاب مى‌بينيد كه خدا همه آنها را در اين سه آيه خلاصه كرده است. اين كار ابوذر بود كه باعث شد او ابوذر شد؛ يعنى با پاى عقل، ابوذر شد.

قرآن مى‌فرمايد: آن افرادى كه حركت عقلى ندارند، «كَالْأَنْعامِ» هستند؛ يعنى هيچ رشدى نكرده‌اند. هشتاد سال دارند، اما قيمت و ارزش آنان با گاو، شتر، خر، گوسفند و بز يكى است؛ «بَلْ هُمْ أَضَلُّ» بلكه قيمتى پايين‌تر دارند. اين‌ها گم شده‌هاى اين عالم هستند.

برنامه ديگر ابوذر، درس گرفتن از همه حوادث و جريانات بوده است، اين هم صفحه جداگانه‌اى از برنامه اين مرد بزرگ الهى بوده است.

منبع: ارزش عمر و راه هزينه آن