دارالعرفان/ استاد برجسته اخلاق حوزه علمیه قم با اشاره به آیات و روایات از انسان به عنوان یکی از سرمایه دارترین مخلوقات خدا نام برد و گفت: انسان از نظر جهات وجودی، از سرمایهدارترین موجودات در این عالم هستی است که اگر سرمایههایش را تنها در یکجهت استفاده کند، در دام خسارت و ضرر افتاده است .
به گزارش روابط عمومی و امور بین الملل مؤسسه علمی فرهنگی دارالعرفان، استاد حسین انصاریان در سخنرانی خود در حسینیه بنی الزهرا(س) تهران تأکید کرد: آیه «فَمٰا رَبِحَتْ تِجٰارَتُهُمْ» (سورهٔ بقره، آیهٔ 16) یکی از آیات صریح قرآن مجید است که می فرماید: در هزینه کردن بدن، جان، عقل و فطرت به گمراهی افتادهاند و سرمایه را در بازاری معامله کردهاند که کل سرمایه رو به نابودی رفته است.
وی با ارائه توضیح بیشتر و ذکر آیهٔ قرآن «وَ اَلَّذِینَ کفَرُوا یتَمَتَّعُونَ وَ یأْکلُونَ کمٰا تَأْکلُ اَلْأَنْعٰامُ وَ اَلنّٰارُ مَثْوی لَهُمْ» (سورهٔ محمد، آیهٔ 12) گفت: اینها بدن، عقل، قلب و فطرت خود را در گردانهٔ کارهایی قرار دادند که فقط به بدن لذت میداد و درِ شکم را هم به روی هر مادهای که دلشان خواست، باز کردند و این افراد مسافران بهسوی آتش و دوزخ هستند.
وی در ادامه افزود: این افراد نیز سرمایهدار هستند، ولی سرمایه به خطا، غلط و اشتباه هزینه شده است و کار غلط با آن انجام دادهاند، این کار را بیراهه انجام دادهاند و به خسارت خوردهاند.
در تجارتِ با خداوند هیچ ضرر و کسادی وجود ندارد
این خطیب توانای حوزه در ادامه سخنان خود به انسان های مقابل این افراد اشاره کرد و گفت: عدهٔ دیگری هم با همهٔ سرمایههای وجودی خویش با خدا تجارت کردند و طبق آیه «یرْجُونَ تِجٰارَةً لَنْ تَبُورَ» (سورهٔ فاطر، آیهٔ 29) این افراد به تجارت خود امید داشته و ذرهای خسارت، ضرر و کسادی بر این تجارت راه ندارد.
استاد انصاریان تأکید کرد: این افراد انسان های متکبری نبودند که مانند ابلیس در برابر خدا قَد عَلَم کرده و مقابل حق بایستند و به دلیل آنکه تکبر نداشتند، به تمام منابع حقیقت وصل شدند و از طریق آن اتصال، فیوضات الهیه را به خویش منتقل کردند بنابراین بزرگ و عظیم شدند و به مقام ولی الله و عبدالله رسیدند.
توحید نخستین منبع اتصال به خیر و نور است
وی با بیان اینکه افرادی که تکبر نداشتند خود را به منابع 12 گانه ای وصل کردند، افزود: توحید نخستین منبع اتصال است که کل خیر و سود در اتصال به این منبع بوده است و این افراد با تواضع و فروتنی به این درجه رسیده و رجیم، ملعون، مطرود، مذموم و مدحور نشدند.
وی در ادامه چنین گفت: القاب مذکور عناوینی است که قرآن برای ابلیس آورده است «قٰالَ فَاخْرُجْ مِنْهٰا فَإِنَّک رَجِیمٌ * وَ إِنَّ عَلَیک لَعْنَتِی إِلیٰ یوْمِ اَلدِّینِ» (سورهٔ ص، آیات 77-78) و علت این عناوین تنها تکبر بود.
تکبر و خودپسندی تنها دلیل خسران و شقاوت انسان است
وی بر اساس آیات و روایات تکبر و خودپسندی را تنها دلیل این همه خسران عنوان کرد و بیان داشت: در طول تاریخ برخی تکبر علمی داشتند و با این سخن به اولیای خدا نشان دادند که هیچچیز نمیفهمند و در تاریکی «خودم همهچیز را میفهمم» حبس و زندانی بودند.
این استاد برجسته اخلاق خاطر نشان کرد: وجود انسان نشان میدهد که ما همهچیز را نمیفهمیم که اگر چنین نبود یک انسان بی نیاز به مشورت میشد و به عقل، علم و راهنمایی دیگران نیازی نداشته و حتی به انبیا و اولیای الهی هم نیاز نداشت در حالی که یک سفرهٔ گستردهٔ نیازمندی برای ما پهن شده است.
گناه و باطل گرایی انسان گواه نیاز او به اولیا و انبیا الهی است
استاد انصاریان تصریح کرد: اگر انسان بی نیاز به مشورت، اولیا و انبیا الهی بود و به انرژی و نیرویی خارج از وجود خویش نیاز نداشت که هیچگانه دچار اشتباه، انحراف، باطلگرایی و غرق شدن در لذتهای جسمی و شکمی نمی شد.
وی ادامه داد: در سوره یوسف چنین آمده است «إِنِّی أَعْلَمُ مِنَ اَللّٰهِ مٰا لاٰ تَعْلَمُونَ» (سورهٔ یوسف، آیهٔ 96) که حضرت یعقوب(ع) به ده پسرش که ظلم کرده بودند چنین می گوید که من میفهمم، «أَعْلَمُ مِنَ اَللّٰهِ» او به من فهمانده است بنابراین اگر کسی بگوید من خود همهچیز را میفهمم به این معناست که از یعقوب(ع) و ابراهیم(ع) بالاتراست.
اتصال به منابع دوازده گانه سعادت انسان را تضمین می کند
وی اضافه کرد: اتصال به این دوازده منبع، تجارتی است که نهتنها ضرری در این تجارت نیست، بلکه کل آن سود است مانند سلمان، ابوذر، مقداد، میثم و تمام خوبان به دلیل همین اتصال است و ریشه و اساس این اتصال تواضع مقابل حق است.
این پژوهشگر علوم قرآنی در ادامه سخنان خود گفت: «وَ اَلَّذِینَ جٰاهَدُوا فِینٰا» (سورهٔ عنکبوت، آیهٔ 69) کسانی که خودشان را برای خود منِ خدا هزینه میکنند، «لَنَهْدِینَّهُمْ سُبُلَنٰا» همهٔ راههای فیوضات را به روی او باز میکنم انسان کمی کمک می کند ولی خداوند دریاوار به انسان کمک میدهد که یقین، آراستگی، بردباری و کرامت پیدا کند؛ یعنی خدا هم واردِ ساختن انسان میشود.
استاد انصاریان در تعریف خدا، دریاوارِ توحید افزود: یعنی یک نفر را مستقل در دخالت در امور و بقیهٔ موجودات عالم را ابزار دستش بدانید که با آن ابزار، تمام برنامهها را در جهت نفعدهی قرار بدهد که این یاری خداست.
وی اضافه کرد: شیخ صدوق(ره) چند روایت خیلی ناب در کتاب توحیدش نقل میکند؛ پیوند با خدا که معبودی غیر از او وجود ندارد. مستقلی غیر از او در این عالم وجود ندارد و هرچه غیر از او هست، ابزار دست اراده و قدرت اوست.
ثمن بهشت، توحید و «لا اله الا الله» است
وی یادآور شد: «ثمن الجنة لا اله الا الله» توحید، ثمن و قیمت بهشت است و این توحید، یعنی «لا اله» هیچ معبودی در این عالم وجود ندارد «الا الله»؛ پس هیچکس را نپرست، َمقابل کسی خم نشو و خودت را هزینهٔ غیرخدا نکن که همهاش ضرر است و این قیمت بهشت است.
نویسنده کتاب ارزشمند «جایگاه انسان در نظام آفرینش» با اشاره به روایتی از امام باقر(ع) افزود: «لیس شیء إلّا و له شیء یعدله» هیچچیز در عالم نیست، مگر اینکه مثل خودش برابر و هموزن دارد، «إلّا الله عزوجل» مگر یکنفر که برابر و هموزن ندارد و آنهم پروردگار است.
در عالّم برای توحید اعتقادی و اشکی از ترس عظمت خدا، هیچ هم وزنی نیست
استاد انصاریان در ادامه این حدیث گفت: «فإنه لا یعدله شیء و لا اله الا الله» و یک حقیقت دیگر هم که برابر و هموزن ندارد، توحید اعتقادی است.
وی در ادامه افزود: «فإنه لا یعدلها شیء و دمعة من خوف الله» یکچیزی هم که در این عالم برابر و هموزن ندارد، قطرهٔ اشکی از ترس پروردگار، البته از ترس عظمت پروردگار است، «فإنه لیس لها مثقال» برای این یک قطره اشک هموزنی در این عالم وجود ندارد. «سالت علی فان سالت علی وجهه» اگر این قطره اشک روی صورت ریخت، «لم یرهقه قتر وَ لا ذِلَّةٌ عْدَهَا أَبَداً» این چهره در عالم روسیاه و خار نمی شود.
متن کامل، صوت و کلیپ های این سخنرانی را - اینجا - ببینید