مقام امامت به معنای اخصش بالاتر از مقام نبوّت است و دلیل آن به‌طور اختصار این است که قرآن کریم برای مقام امامت مراتبی را بیان می‌کند که برای هیچ مقامی بیان نشده است و لذا حضرت ابراهیم علیه‌السلام را پس از مقام نبوّت به مقام امامت برگزید.
اوصاف و شرایط مقام امامت که خاصّ این منصب می‌باشد عبارتند از:
الف ـ عالی‌ترین درجه یقین.
ب ـ مشرّف شدن به مقام صبر اعظم.
ج ـ رسیدن به مقام فنای فی اللّه. د ـ رسیدن به مقام عهد اللّهی.
مرحوم علامه طباطبایی در تفسیر این فقره می‌فرماید:
این مسأله عهد اللّه بر ما و همه مفسّران پوشیده است و از مسائلی است که تنها در علم اهل بیت علیهم‌السلام می‌باشد، بنابراین مقام امامت بالاترین مقامی است که حضرت حق به بندگان شایسته‌اش عطا می‌کند.
امام باقر علیه‌السلام می‌فرمایند:
خداوند تبارک و تعالی ابراهیم علیه‌السلام را برای بندگی انتخاب کرد پیش از آن که او را به پیامبری برگزیند و او را به نبوّت رساند پیش از آن که به رسالت برگزیند و او را دوست و خلیل خود گردانید پیش از آن که امامش قرار دهد و چون همه این مقام‌ها را در او گرد آورد به او فرمود: من تو را امام و پیشوای مردم قرار دادم[1].
[1] الکافی : 1/175 ، باب طبقات الانبیاء والرُّسُل والائمّه علیهم‌السلام حدیث 4 ، عن جابر ، عن
أبی جعفر علیه‌السلام قال : سمعتُه یقول : « إنّ اللّه اتّخذَ ابراهیم عبداً قبلَ أنْ یتَّخِذَهُ نبیاً واتّخَذَه نبیاً قَبْلَ أن یتّخذهُ رسولاً واتّخذَهُ رَسُولاً قَبْلَ أَنْ یتَّخِذَهُ خلیلاً واتّخذه خلیلاً قبل أن یتخذه اماماً ، فَلَمّا جمع له هذه الأشیاء ـ وقبض یده ـ قال له : یا إبراهیم ! إنّی جاعِلُک لِلنّاسِ إماماً . . . » .