
معناى ضرر
ضرر هم مانند خسران لغت عربى است. استعمال هر دو جاى مخصوص دارد. آن جا که باید ضرر استعمال شود، عرب ضرر را استعمال مىکند و هیچ وقت ضرر را به جاى خسارت نمىگذارد، خسارت را هم به جاى ضرر استعمال نمىکند. اگر عرب به کسى بگوید، خسارت دیده ؛ یعنى اصل راس المالش را باخته و از دست داده و نابود شده است : « اِنَّ الاْءِنسَانَ لَفِى خُسْرٍ » از همین قبیل است، چون ان الانسان لفى خسر در قرآن مجید در مقابل « اِلاَّ الَّذِینَ امَنُوا وَعَمِلُوا الصَّالِحَاتِ وَتَوَاصَوْا بِالْحَقِّ وَتَوَاصَوْا بِالصَّبْرِ »2 قرار گرفته است آنها که این طرف سوره هستند، همه چیز دارند، آنها که آن طرف سوره هستند، هیچ چیزى ندارند، بلکه یک بدن دارند که همین بدن را هم قیامت خدا به آنها برمىگرداند، چون تمام شیرینى، کرامت، شرافت، عظمت و بزرگى و آبروى انسان به آن نفس زکیّه و مطمئنّه اوست و آن است که انسان را به بهشت مىبرد. اینها جایى در بهشت ندارند. همین بدن خشک و خالى را مثل هیزم خشک در تنور جهنّم مىاندازند.
بسوزند چوب درختان بىبر
سزا خود همین است مر بىبرى را3
اینها بىخود به خودشان مغرور هستند. بر دنیایى که دارند و مىگویند ما رئیس هستیم و مقام و قدرت از ماست، تمام این غرورشان بىخودى است.
باغبان وارد باغ شد، تمام درختها سبز بود و میوه داشت، اما یک درخت خشک خشک بود، ارّه آورد، شروع کرد به بریدن درخت. ارّه را که مىکشید، صداى درخت بلند مى شد، درخت مىخواست به باغبان بگوید که من راست ایستادهام چرا مرا مىبرى؟ باغبان گفت: این راست ایستادن تو چه سودى براى این باغ دارد، تو جز این که شاخ و برگ خشکت مزاحم رسیدن نور آفتاب به درختان دیگر شده است، فایدهاى ندارى. تو مزاحمى، مغرور به راست ایستادن خودت هم هستى؟ این قدرت، قدرت ایجاد مزاحمت است. این ریاستى که اهل مادّیت در دنیا دارند، براى مزاحمت است.امیرالمومنین علیه السلام مىفرماید : این مالى که در دست اهل مادیّت است، مال نیست، ماده شهوات است. هم چنین مىفرماید : این بدن زیبایى که اینها دارند، انسانیّت نیست، بلکه تابلوى جمع گناه است. این قیافه، لباس، انگشتر، موى سر، این طراوت چهره، همه عامل جنایت است. این انسانیّت و آدمیّت نیست.وجود مقدّس حضرت سیّدالشهداء علیه السلام مىفرمودند: این گونه افراد آن چنان عقل الهى خود را از دست دادهاند که با تمام شئونشان در سرازیرى رسیدن به عذاب خدا قرار گرفتهاند و نمىفهمند و بیدار نیستند. تمام اعمال و رفتار و کردارشان باعث رنج، زجر و زحمت دیگران است، ولى فعلاً چون عقل الهى را تعطیل کردهاند، از این رنجهایى که ایجاد مىکنند، خودشان دردى احساس نمىکنند. پیغمبر مىفرماید: ولى تمام این حالات و اخلاقیّاتشان از برزخ تا قیامت و از قیامت تا ابدیّت تبدیل به مارها و عقربهاى خطرناکى مىشوند که هر کدامشان به تناسب رنجى که ایجاد کردهاند، به خودشان برمىگردد. این مار و عقرب الان در دندان خودِ آنهاست، همین الان هم آنها را مىگزد، ولى حس نمىکنند، دردش را نمىفهمد، اینها اهل خسران هستند، هیچ چیزى ندارند. پروردگار بزرگ عالم در بازار قیامت چند کیلو استخوان و گوشت و پوست را چه کار مىخواهد بکند؟ اگر خریدار گوشت و پوست و استخوان باشند که تمام این حیوانات جنگل را در کل عالَم زنده مىکنند و براى خودشان برمىدارند، در حالى که مىبینید خودشان را مشترى چه برنامههایى معرفى مىکنند؟