اعمال ماه رجب

فصل اوّل: در بيان فضيلت و اعمال ماه مبارك رجب

بدان كه اين ماه و ماه شعبان و ماه رمضان در شرافت، كامل و تمامند و روايات بسيارى در فضيلت آنها وارد شده است بلكه از رسول خدا صلى اللّه عليه و آله روايت شده است كه رجب ماه بزرگ خدا است و ماهى در احترام و فضيلت به آن نمى رسد و در اين ماه جنگ با كافران حرام است! ! و رجب ماه خدا و شعبان ماه من و رمضان ماه امّت من است، كسى كه يك روز از ماه رجب را روزه بدارد، مستحقّ خشنودى بزرگ خدا مى شود و خشم حق از او دور می گردد و درى از درهاى دوزخ به رويش بسته میشود.

و از حضرت موسى بن جعفر عليهما السلام روايت شده است: هركه يك روز از ماه رجب را روزه بدارد بهشت بر او واجب میشود.

و نيز فرمود: رجب نام نهرى در بهشت كه از شير سپيدتر و از عسل شيرين تر است، هركه يك روز از رجب را روزه بدارد به يقين از آن نهر بياشامد.

و از امام صادق عليه السّلام نقل شده است كه رسول خدا صلى اللّه عليه و آله فرمود: ماه رجب ماه استغفار امّت من است پس در اين ماه بسيار طلب آمرزش كنيد كه خدا آمرزگار و مهربان است و رجب را «اصبّ» [يعنى فروريزنده تر] می گويند، زيرا رحمت خدا در اين ماه بر امّت من بسيار ريخته می شود، پس بسيار بگوييد، استغفر اللّه و اساله التّوبة ابن بابويه به سند معتبر از سالم روايت نموده كه گفت: در اواخر ماه رجب كه چند روزى از آن مانده بود به خدمت امام صادق عليه السّلام رفتم.

چون نظر مبارك آن حضرت بر من افتاد، فرمود: آيا در اين ماه روزه گرفته اى؟ گفتم: نه به خدا اى پسر رسول خدا.

فرمود: آنقدر ثواب از تو فوت شده كه اندازه آن را جز خدا كسى نمی داند، به يقين اين ماهى است كه خدا آن را بر ماه هاى ديگر فضيلت داده و احترام آن را عظيم نموده و گرامى داشتن روزه داران اين ماه را بر خود واجب كرده! ! گفتم: يابن رسول اللّه، اگر در باقيمانده اين ماه روزه بدارم آيا به بخشى از ثواب روزه داران آن نايل میشودم؟

فرمود: اى سالم هركه يك روز از آخر اين ماه را روزه بدارد، خدا او را از سختى سكرات مرگ و از هراس پس از مرگ و از عذاب قبر ايمن می كند، و هركه دو روز آخر اين ماه را روزه بدارد، به آسانى از صراط می گذرد، و هركه سه روز آخر اين ماه را روزه بدارد از وحشت بزرگ روز قيامت، و از سختي ها و هول هاى آن روز ايمن مى شود، و برات آزادى از آتش دوزخ را به او عطا مى كنند.

در هر صورت براى روزه ماه رجب فضيلت بسيار وارد شده و در روايت آمده: اگر كسى قدرت بر روزه ماه رجب را ندارد، هر روز اين تسبيحات را صد بار بخواند، تا ثواب روزه ماه رجب را دريابد:

سُبْحَانَ الْإِلَهِ الْجَلِيلِ سُبْحَانَ مَنْ لا يَنْبَغِي التَّسْبِيحُ إِلا لَهُ سُبْحَانَ الْأَعَزِّ الْأَكْرَمِ سُبْحَانَ مَنْ لَبِسَ الْعِزَّ وَ هُوَ لَهُ أَهْلٌ

منزّه است خداى بزرگ، منزّه است آن كه تسبيح جز براى او سزاوار نيست، منزّه است خداى عزيزتر و گرامى تر، منزّه است آن كه جامه عزّت در پوشيد كه تنها او براى آن جامه شايسته است.

اعمال روز اول ماه رجب

 روز شريفى است و در آن چند عمل است:

اوّل: روزه گرفتن، روايت شده: حضرت نوح عليه السّلام در اين روز سوار كشتى شد، و به كسانى كه با او بودند امر فرمود روزه بدارند.

و هركه در اين روز روزه بدارد، آتش دوزخ به فاصله يك سال راه از او دور میشود.

دوّم: غسل كردن.

سوّم: زيارت امام حسين عليه السّلام، شيخ از بشير دهّان از امام صادق عليه السّلام روايت كرده: هركه روز اوّل رجب حسين بن على عليهما السّلام را زيارت كند بى تردید خداى عالم او را بيامرزد.

چهارم: خواندن دعاى طولانى و مفصّلى كه سيّد در كتاب «اقبال» نقل كرده.

اعمال مخصوص روزها و شبهای ماه رجب

شب اولّ: شب شريفى است، و در آن چند عمل وارد است: اوّل: چون هلال ماه را مشاهده كند بگويد:

اللَّهُمَّ أَهِلَّهُ عَلَيْنَا بِالْأَمْنِ وَ الْإِيمَانِ وَ السَّلامَةِ وَ الْإِسْلامِ رَبِّي وَ رَبُّكَ اللَّهُ عَزَّ وَ جَلَّ .

خدايا! شروع اين ماه را بر ما با ايمنى و ايمان و سلامت و اسلام قرار ده، ) اى ماه (پروردگار من و تو خدای عزّتمند و پر شكوه است.

و روايت شده: رسول خدا صلى اللّه عليه و آله هنگامیكه هلال ماه رجب را میديد میگفت:

اللَّهُمَّ بَارِكْ لَنَا فِي رَجَبٍ وَ شَعْبَانَ وَ بَلِّغْنَا شَهْرَ رَمَضَانَ وَ أَعِنَّا عَلَى الصِّيَامِ وَ الْقِيَامِ وَ حِفْظِ اللِّسَانِ وَ غَضِّ الْبَصَرِ وَ لا تَجْعَلْ حَظَّنَا مِنْهُ الْجُوعَ وَ الْعَطَشَ .

خدايا براى ما در ماه رجب و شعبان بركت قرار ده، و ما را به ماه رمضان برسان، و بر روزه رمضان و بيدارى شب و نگهدارى زبان و فروبستن چشم كمك فرما، و بهره ما را از ماه رمضان، گرسنگى و تشنگى قرار مده.

دوّم: چنان كه بعضى از علما فرموده اند غسل كند.

از رسول خدا صلى اللّه عليه و آله روايت شده: هركه ماه رجب را بيابد، و در اوّل و وسط و آخر آن غسل كند پس از انجام آن مانند روزى كه از مادر متولد شده بود از گناهان خود بيرون آمده و پاك میشود.

سوم: حضرت حسين عليه السّلام را زيارت كند.

چهارم: پس از نماز مغرب بيست ركعت نماز به جاى آورد، به اين ترتيب كه در هر هر ركعت پس از سوره «حمد» يك مرتبه سوره «توحيد» را خوانده، و پس از هر دو ركعت سلام دهد، تا خود و اهل و اولاد و مالش محفوظ بماند، و از عذاب قبر ايمنى يابد و از صراط به سرعت برق بدون حسابرسى بگذرد.

پنجم: پس از نماز عشاء دو ركعت نماز به جاى آورد به اين صورت كه در ركعت اوّل پس از سوره «حمد» يك مرتبه سوره «الم نشرح» و سه بار سوره «توحيد» را بخواند و در ركعت دوّم سوره «حمد» و سوره هاى «الم نشرح و قل هو اللّه احد و قل اعوذ برب الفلق و قل اعوذ بربّ الناس» را هركدام يك بار بخواند، و هنگامیكه سلام نماز را داد سى مرتبه بگويد: «لا اله الاّ اللّه» و سى مرتبه صلوات فرستد، تا حق تعالى همانند روزى كه از مادر متولدّ شده، گناهان او را بيامرزد و پاكش نمايد.

ششم: سى ركعت نماز به اين ترتيب كه در هر ركعت پس از سوره «حمد» يك مرتبه سوره «قل يا ايّها الكافرون» و سه مرتبه سوره «قل هو اللّه احد» را بخواند،

هفتم: عملى را كه شيخ در كتاب «مصباح المتهجد» ذكر كرده به جاى آورد.

شيخ در آن كتاب فرموده: عمل شب اوّل رجب: ابو البخترى وهب بن وهب از حضرت صادق عليه السّلام از پدر بزرگوارش عليه السّلام از جدّش عليه السّلام از امير المؤمنين عليه السّلام روايت كرده، كه براى آن حضرت خوشايند بود، كه خود را چهار شب در طول سال از هر كارى فارغ سازد، و آن شبها را به عبادت زنده بدارد و آن چهار شب عبارتند از: شب اوّل رجب، شب نيمه شعبان، شب عيد فطر و شب عيد قربان.

از حضرت جواد عليه السّلام روايت شده كه مستحبّ است هركسى اين دعا را در شب اوّل رجب بعد از نماز عشاء آخر بخواند:

اللَّهُمَّ إِنِّي أَسْأَلُكَ بِأَنَّكَ مَلِكٌ وَ أَنَّكَ عَلَى كُلِّ شَيْ ءٍ مُقْتَدِرٌ وَ أَنَّكَ مَا تَشَاءُ مِنْ أَمْرٍ يَكُونُ اللَّهُمَّ إِنِّي أَتَوَجَّهُ إِلَيْكَ بِنَبِيِّكَ مُحَمَّدٍ نَبِيِّ الرَّحْمَةِ صَلَّى اللَّهُ عَلَيْهِ وَ آلِهِ يَا مُحَمَّدُ يَا رَسُولَ اللَّهِ إِنِّي أَتَوَجَّهُ بِكَ إِلَى اللَّهِ رَبِّكَ وَ رَبِّي لِيُنْجِحَ [لِي ] بِكَ طَلِبَتِي اللَّهُمَّ بِنَبِيِّكَ مُحَمَّدٍ وَ الْأَئِمَّةِ مِنْ أَهْلِ بَيْتِهِ صَلَّى اللَّهُ عَلَيْهِ وَ عَلَيْهِمْ أَنْجِحْ طَلِبَتِي

خدايا! از تو درخواست میكنم به حق اينكه تو فرمانروايى و بر هر كارى توانايى، و هر كارى كه بخواهی میشود، خدايا! من به تو رو میكنم به وسيله پيامبرت محمّد، پيامبر رحمت، درود خدا بر او و خاندانش اى محمّد اى فرستاده خدا، من براى توجه به خداى پروردگارت و پروردگارم، به تو روى میآورم، تا خدا به سبب تو حاجتم را برآورد خداى به حق محمّد و پيشوايان از اهل بينش - كه درود خدا بر او و بر آنان - حاجتم را برآورد

سپس حاجتت را از خدا بخواه.

على بن حديد روايت كرده كه حضرت موسى بن جعفر عليه السّلام پس از فراغت از نماز شب در حال سجده چنين میگفت:

لَكَ الْمَحْمَدَةُ إِنْ أَطَعْتُكَ وَ لَكَ الْحُجَّةُ إِنْ عَصَيْتُكَ لا صُنْعَ لِي وَ لا لِغَيْرِي فِي إِحْسَانٍ إِلا بِكَ يَا كَائِنُ [كَائِنا] قَبْلَ كُلِّ شَيْ ءٍ وَ يَا مُكَوِّنَ كُلِّ شَيْ ءٍ إِنَّكَ عَلَى كُلِّ شَيْ ءٍ قَدِيرٌ اللَّهُمَّ إِنِّي أَعُوذُ بِكَ مِنَ الْعَدِيلَةِ عِنْدَ الْمَوْتِ وَ مِنْ شَرِّ الْمَرْجِعِ فِي الْقُبُورِ وَ مِنَ النَّدَامَةِ يَوْمَ الْآزِفَةِ فَأَسْأَلُكَ أَنْ تُصَلِّيَ عَلَى مُحَمَّدٍ وَ آلِ مُحَمَّدٍ وَ أَنْ تَجْعَلَ عَيْشِي عِيشَةً نَقِيَّةً وَ مِيتَتِي مِيتَةً سَوِيَّةً وَ مُنْقَلَبِي مُنْقَلَبا كَرِيما غَيْرَ مُخْزٍ وَ لا فَاضِحٍ اللَّهُمَّ صَلِّ عَلَى مُحَمَّدٍ وَ آلِهِ الْأَئِمَّةِ يَنَابِيعِ الْحِكْمَةِ ،

شكر و سپاس تنها از آن توست اگر از تو اطاعت كردم و حجّت و برهان تنها از آن توست اگر تو را معصيت كردم، در نيكى كردن نه كارى از من ساخته است و نه از غير من جز به عنايت تو، اى هستى پيش از هرچيز، اى هستى بخش هر چيز، تو بر هر كارى توانايی خدايا! از انحراف و ناباورى به هنگام مرگ، و از گزند بازگشت در گورها، و از پشيمانى در روز قيامت به تو پناه مى آورم، از تو مى خواهم بر محمّد و خاندان محمّد درود فرستى، و قرار دهى زندگى ام را زندگى پاكى، و مرگم را مرگى معتدل، و بازگشتگاهم را بازگشتگاهى كريمانه كه در آن خوارى و رسوايى نباشد.

خدايا! بر محمّد و خاندانش درود فرست، آن امامانى كه چشمه هاى حكمت،

وَ أُولِي النِّعْمَةِ وَ مَعَادِنِ الْعِصْمَةِ وَ اعْصِمْنِي بِهِمْ مِنْ كُلِّ سُوءٍ وَ لا تَأْخُذْنِي عَلَى غِرَّةٍ وَ لا عَلَى غَفْلَةٍ وَ لا تَجْعَلْ عَوَاقِبَ أَعْمَالِي حَسْرَةً وَ ارْضَ عَنِّي فَإِنَّ مَغْفِرَتَكَ لِلظَّالِمِينَ وَ أَنَا مِنَ الظَّالِمِينَ اللَّهُمَّ اغْفِرْ لِي مَا لا يَضُرُّكَ وَ أَعْطِنِي مَا لا يَنْقُصُكَ فَإِنَّكَ الْوَسِيعُ رَحْمَتُهُ الْبَدِيعُ حِكْمَتُهُ وَ أَعْطِنِي السَّعَةَ وَ الدَّعَةَ وَ الْأَمْنَ وَ الصِّحَّةَ وَ الْبُخُوعَ وَ الْقُنُوعَ وَ الشُّكْرَ وَ الْمُعَافَاةَ وَ التَّقْوَى وَ الصَّبْرَ وَ الصِّدْقَ عَلَيْكَ وَ عَلَى أَوْلِيَائِكَ وَ الْيُسْرَ وَ الشُّكْرَ وَ اعْمُمْ بِذَلِكَ يَا رَبِّ أَهْلِي وَ وَلَدِي وَ إِخْوَانِي فِيكَ وَ مَنْ أَحْبَبْتُ وَ أَحَبَّنِي وَ وَلَدْتُ وَ وَلَدَنِي مِنَ الْمُسْلِمِينَ وَ الْمُؤْمِنِينَ يَا رَبَّ الْعَالَمِينَ.

و صاحبان نعمت، و ريشه هاى عصمت اند، و مرا به وسيله آنان از هر بدى نگهدار، و در حالت غرور و غفلت مگير، و سرانجام كارهايم را حسرت و اندوه قرار مده، و از من راضى شو، زيرا همانا آمرزشت براى ستمگاران است و من از ستمكارانم، خدايا! بر من بيامرز آنچه را به تو زيان نمیرساند، و به من عطا كن آنچه را كه كاستیات ندهد، همانا رحمتت گسترده و حكمتت نوين است.

خدايا! و به من مرحمت فرما: گشايش، راحتى، امنيت، سلامت، فروتنى، قناعت، سپاسگذارى، تندرستى كامل، پرواپيشگى، شكيبائى، راستى بر تو و دوستانت، آسانى، شكر، و همه اينها را پروردگارا به خانوده و فرزند و برادان دينى ام و هركه را دوست دارم و دوستم دارد، و هركه فرزندم باشد و فرزندش باشم از مسلمانان و مؤمنان عموميت ده، اى پروردگار جهانيان.

ابن اشيم گفته: وقت خواندن اين دعا پس از هشت ركعت نماز شب و پيش از نماز وتر است، پس از آن سه ركعت وتر را به جاى میآورى چون سلام دادى، در حالتى كه نشسته اى بگو:

الْحَمْدُ لِلَّهِ الَّذِي لا تَنْفَدُ خَزَائِنُهُ وَ لا يَخَافُ آمِنُهُ رَبِّ إِنِ ارْتَكَبْتُ الْمَعَاصِيَ فَذَلِكَ ثِقَةٌ [ثِقَةً] مِنِّي بِكَرَمِكَ إِنَّكَ تَقْبَلُ التَّوْبَةَ عَنْ عِبَادِكَ وَ تَعْفُو عَنْ سَيِّئَاتِهِمْ وَ تَغْفِرُ الزَّلَلَ وَ إِنَّكَ [فَإِنَّكَ ] مُجِيبٌ لِدَاعِيكَ وَ مِنْهُ قَرِيبٌ وَ أَنَا تَائِبٌ إِلَيْكَ مِنَ الْخَطَايَا وَ رَاغِبٌ إِلَيْكَ فِي تَوْفِيرِ حَظِّي مِنَ الْعَطَايَا يَا خَالِقَ الْبَرَايَا يَا مُنْقِذِي مِنْ كُلِّ شَدِيدَةٍ [شِدَّةٍ] يَا مُجِيرِي مِنْ كُلِّ مَحْذُورٍ وَفِّرْ عَلَيَّ السُّرُورَ وَ اكْفِنِي شَرَّ عَوَاقِبِ الْأُمُورِ [فَإِنَّكَ ] فَأَنْتَ اللَّهُ عَلَى نَعْمَائِكَ وَ جَزِيلِ عَطَائِكَ مَشْكُورٌ وَ لِكُلِّ خَيْرٍ مَذْخُورٌ .

سپاس خداى را كه خزانه هايش پايان نمى پذيرد، و آن كه را امان دهد هرگز نمى ترسد، پرودگارا اگر مرتكب گناهانى شدم در اثر اطمينانم به كرم تو بود، همانا توبه بندگان را مى پذيرى، و از بديهايشان درمی گذرى، و لغزش ها را میآمرزى، همانا تو خواننده ات را اجابت مى نمايانى، و به او نزديكى، و من از خطاها تنها به جانب تو باز میگردم، و در كامل كردن بهره ام از عطاها تنها به سوى تو رغبت دارم، اى آفريننده آفريدگان، اى نجات بخش من از هر سختى، اى پناه من از هرچه كه هراسناك گردم خوشحالى ام را فراوان كن، و مرا از بدفرجامى در كارها كفايت فرما، تويى خدايى كه بر نعمت ها و عطاهای فراوانت سپاس شده، و براى هر خيرى ذخيره بندگانى.

و آگاه باش علما براى هر شب اين ماه نماز مخصوصى ذكر كرده اند، كه مقام را گنجايش نقل آن نيست.

اعمال مشترکه ماه رجب

و آن بر دو بخش است: بخش اوّل: اعمال مشترك آن است كه به متعلق به همه ماه است و اختصاص به روز معيّنى ندارد، و آن چند عمل است: اوّل: در تمام روزهاى ماه رجب اين دعا را بخواند كه روايت شده: حضرت زين العابدين عليه السّلام در آغاز رجب در حجر اسماعيل خواند:

يَا مَنْ يَمْلِكُ حَوَائِجَ السَّائِلِينَ وَ يَعْلَمُ ضَمِيرَ الصَّامِتِينَ لِكُلِّ مَسْأَلَةٍ مِنْكَ سَمْعٌ حَاضِرٌ وَ جَوَابٌ عَتِيدٌ اللَّهُمَّ وَ مَوَاعِيدُكَ الصَّادِقَةُ وَ أَيَادِيكَ الْفَاضِلَةُ وَ رَحْمَتُكَ الْوَاسِعَةُ فَأَسْأَلُكَ أَنْ تُصَلِّيَ عَلَى مُحَمَّدٍ وَ آلِ مُحَمَّدٍ وَ أَنْ تَقْضِيَ حَوَائِجِي لِلدُّنْيَا وَ الْآخِرَةِ إِنَّكَ عَلَى كُلِّ شَيْ ءٍ قَدِيرٌ

اى كه مالك حاجات خواهندگانى، و از باطن لب فروبستگان خبر دارى، از سوى تو براى هر خواهشى، گوشى شنوا، و پاسخى آماده است، خدايا به حق وعده هاى صادقانه است و نعمت هاى فراوانت، رحمت گسترده ات، از تو می خواهم كه بر محمّد و خاندان محمّد درود فرستى، و حاجات دنيا و آخرتم را برآورى، چه همانا تو بر هر كارى توانايى.

سایر اعمال ماه رجب

هشتم: سيّد ابن طاووس از محمّد بن ذكران كه معروف به سجّاد است چه آنقدر سجده كرد و در حال سجده گريست كه نابينا شد روايت كرده كه گفت: به امام صادق عليه السّلام عرض كردم فدايت شود اين ماه ماه رجب است مرا در اين ماه دعايى تعليم كن كه حق تعالى مرا به آن سود بخشد، حضرت فرمود: بنويس «بِسْمِ اللّهِ الرَّحْمنِ الرَّحيم» و در هر روز از رجب در صبح و شام پس از نمازهاى روزوشب بگو:

يَا مَنْ أَرْجُوهُ لِكُلِّ خَيْرٍ وَ آمَنُ سَخَطَهُ عِنْدَ [مِنْ ] كُلِّ شَرٍّ يَا مَنْ يُعْطِي الْكَثِيرَ بِالْقَلِيلِ يَا مَنْ يُعْطِي مَنْ سَأَلَهُ يَا مَنْ يُعْطِي مَنْ لَمْ يَسْأَلْهُ وَ مَنْ لَمْ يَعْرِفْهُ تَحَنُّناً مِنْهُ وَ رَحْمَةً أَعْطِنِي بِمَسْأَلَتِي إِيَّاكَ جَمِيعَ خَيْرِ الدُّنْيَا وَ جَمِيعَ خَيْرِ الْآخِرَةِ وَ اصْرِفْ عَنِّي بِمَسْأَلَتِي إِيَّاكَ جَمِيعَ شَرِّ الدُّنْيَا وَ [جَمِيعَ ] شَرِّ الْآخِرَةِ فَإِنَّهُ غَيْرُ مَنْقُوصٍ مَا أَعْطَيْتَ وَ زِدْنِي مِنْ فَضْلِكَ يَا كَرِيمُ .

اى آن كه هر خيرى را از او اميد دارم، و از خشمش در هر شرّى ايمنى جويم، اى آن كه در برابر عبادت اندك مزد بسيار عطا میكند، اى آن كه به هركه از او بخواهد می بخشد، اى آن كه به هركه از او نخواهد و او را نشناسد نيز می بخشد، عطايش از روى مهربانى و رحمت است، با درخواستم از تو همه خير دنيا و خير آخرت را به من عنايت كن، و با درخواستم از تو همه شره دنيا و شره آخرت را بازگردان، زيرا آنچه را تو عطا كردى كاستى ندارد، و از احسانت بر من بيفزاى اى كريم.

راوى گفت: حضرت محاسن (موهاى صورت) شريف خود را در پنجه چپ گرفت و اين دعا را با حالت درماندگى و زارى همراه حركت دادن انگشت اشاره دست راست خواند، و پس از اين گفت:

يَا ذَا الْجَلالِ وَ الْإِكْرَامِ يَا ذَا النَّعْمَاءِ وَ الْجُودِ يَا ذَا الْمَنِّ وَ الطَّوْلِ حَرِّمْ شَيْبَتِي عَلَى النَّارِ

اى داراى بزرگى و بزرگوارى، اى داراى بخشش و جود، اى داراى عطا و كرم، محاسنم را بر آتش دوزخ حرام كن.

نهم: از پيامبر روايت شده: هركه در ما رجب صد مرتبه بگويد:

أَسْتَغْفِرُ اللَّهَ الَّذِي لا إِلَهَ إِلا هُوَ وَحْدَهُ لا شَرِيكَ لَهُ وَ أَتُوبُ إِلَيْهِ

آمرزش می خواهم از خدايى كه معبودى جز او نيست، اوست يگانه، برايش شريكى نمی باشد، و به سوى او باز مى گردم.

و آن را با صدقه به انجام رساند، حق تعالى پايان كارش را ختم به رحمت و آمرزش كند، و هركه چهارصد مرتبه بگويد: ثواب شهادت صد شهيد را براى او بنويسد.

دهم: و نيز از آن حضرت روايت شده: هركه در ماه رجب هزار مرتبه بگويد:

لا إِلَهَ إِلا اللَّهُ

معبودى جز خدا نيست،

خداى عزّتمند پرشكوه صد هزار كار نيك براى او ثبت كند، و برايش صد شهر در بهشت بنا كند.

يازدهم: روايت شده، هركه در ماه رجب به هنگام صبح، هفتاد مرتبه، و در زمان پسين (شامگاه) هم هفتاد مرتبه بگويد:

أَسْتَغْفِرُ اللَّهَ وَ أَتُوبُ إِلَيْهِ

از خدا آمرزش می طلبم و به او باز می گردم

و چون به پايان رساند، دستها را بلند كند و بگويد:

اللَّهُمَّ اغْفِرْ لِي وَ تُبْ عَلَيَّ

خدايا مرا بيامرز و توبه ام را بپذير

پس اگر در ماه رجب از دنيا برود، خدا از او خشنود باشد و به بركت ماه رجب، آتش دوزخ با او تماس نگيرد.

دوازدهم: در همه اين ماه هزار مرتبه بگويد:

أَسْتَغْفِرُ اللَّهَ ذَا الْجَلالِ وَ الْإِكْرَامِ مِنْ جَمِيعِ الذُّنُوبِ وَ الْآثَامِ

از خداى داراى بزرگى و بزرگوارى، از همه گناهان و گنهكاريها، آمرزش می جويم.

تا خداى مهربان او را بيامرزد.

سيزدهم: سيّد ابن طاووس در كتاب «اقبال» از حضرت رسول صلى اللّه عليه و آله براى خواندن سوره

«قل هو اللّه احد»

در ماه رجب ده هزار مرتبه، يا هزار مرتبه، يا صد مرتبه فضيلت بسيار نقل كرده، و نيز روايت كرده: هركه در روز جمعه ماه رجب صد مرتبه سوره توحيد را بخواند، در قيامت برايش نورى پديد می آيد كه او را به بهشت راهنمايى كند.

چهاردهم: سيّد روايت كرده: هركه در ماه رجب يك روز روزه بدارد، و چهار ركعت نماز بگذارد و به اين ترتيب كه در ركعت اوّل صد مرتبه «آية الكرسى» بخواند و در ركعت دوّم دويست مرتبه سوره توحيد، نمی ميرد تا مقامش را خود در بهشت ببيند، يا ديگرى براى او ببيند.

پانزدهم: و نيز سيّد از پيامبر روايت كرده: هركه در روز جمعه ماه رجب بين نماز ظهر و عصر چهار ركعت نماز بخواند به اين صورت كه در هر ركعت يكبار سوره «حمد» و هفت بار «آية الكرسى» و پنج مرتبه «سوره توحيد» سپس ده بار بگويد:

أَسْتَغْفِرُ اللَّهَ الَّذِي لا إِلَهَ إِلا هُوَ وَ أَسْأَلُهُ التَّوْبَةَ

آمرزش می خواهم از خدايى كه معبودى جز او نيست و از او درخواست توبه دارم.

حق تعالى براى او از روزى كه اين نماز را خوانده تا روزى كه از دنيا برود براى هر روز هزار كار نيك بنويسد، و در عوض هر آيه اى كه خوانده است شهرى در بهشت از ياقوت سرخ، و به جاى هر حرف قصرى در بهشت از گوهر سپيد عطا كند، و براى او زنان زيبا روى بهشتى را به همسرى او درآورد و از او خشنود گردد بی آنكه برايش خشمى به دنبال داشته باشد، و در زمره عبادت كنندگان به شمار آيد، و سرانجام او را به سعادت و آمرزش پايان دهد .

تا آخر حديث.

شانزدهم: سه روز اين ماه را كه پنجشنبه و جمعه و شنبه باشد روزه بدارد، زيرا روايت شده: هركه در يكى از ماههاى حرام اين سه روز را روزه بدارد، حق تعالى براى او ثواب نهصد سال عبادت را می نويسد.

هفدهم: در تمام ماه رجب شصت ركعت نماز بخواند در هر شب دو ركعت به اين ترتيب كه در هر ركعت يك مرتبه سوره «حمد» و سه مرتبه

«قل يا ايّها الكافرون»

و يك مرتبه سوره توحيد بخواند، و چون سلام دهد دستها را بلند كرده و بگويد:

لا إِلَهَ إِلا اللَّهُ وَحْدَهُ لا شَرِيكَ لَهُ لَهُ الْمُلْكُ وَ لَهُ الْحَمْدُ يُحْيِي وَ يُمِيتُ وَ هُوَ حَيٌّ لا يَمُوتُ بِيَدِهِ الْخَيْرُ وَ هُوَ عَلَى كُلِّ شَيْ ءٍ قَدِيرٌ وَ إِلَيْهِ الْمَصِيرُ وَ لا حَوْلَ وَ لا قُوَّةَ إِلا بِاللَّهِ الْعَلِيِّ الْعَظِيمِ اللَّهُمَّ صَلِّ عَلَى مُحَمَّدٍ النَّبِيِّ الْأُمِّيِّ وَ آلِهِ.

معبودى جز خدا نيست، يگانه و بی شريك است، فرمانروايى و سپاس مخصوص اوست زنده میكند و می ميراند و او زنده اى است كه هرگز نمی ميرد، خيز تنها به دست اوست، و او بر هر كارى توانا است، و بازگشت همه به سوى اوست، و جنبش و نيرويى نيست جز به عنايت او، خداى برتر و بزرگ، خدايا! بر محمّد پيامبر درس ناخوانده و خاندانش درود فرست.

سپس دستها را به صورت خويش بمالد، از پيامبر روايت شده، هركه اين عمل را بجا آورد، خدا دعايش اجابت كند، و پاداش شصت حج و شصت عمره را به او عطا فرمايد.

هجدهم: از پيامبر صلى اللّه عليه و آله روايت شده: هركه در يك شب از ماه رجب، در دو ركعت نماز صد مرتبه سوره توحيد بخواند مانند كسی است كه ر راه خدا صد سال روزه گرفته و حق تعالى براى اين عمل صد قصر در بهشت به او مرحمت فرمايد، هر قصرى در جوار پيامبرى از پيامبران عليهم السّلام.

نوزدهم: و نيز از آن حضرت روايت شده: هركه در يك شب از شبهاى رجب ده ركعت نماز بجاى آورد به اين ترتيب كه در هر ركعت سوره «حمد» و يك بار

«قل يا ايّها الكافرون»

و سه بار سوره توحيد را بخواند حق تعالى هر گناهى كه پيش از آن مرتكب شده بيامرزد.

تا آخر حديث.

بيستم: علاّمه مجلسى در كتاب «زاد المعاد» فرموده: از حضرت امير المؤمنين عليه السّلام روايت شده: حضرت رسول صلى اللّه عليه و آله فرمود: هركه در هر شب و هر روز ماههاى رجب، شعبان و رمضان، هر يك از «حمد» و «اية الكرسى» و

«قل يا ايّها الكافرون»و«قل هو اللّه احد»و«قل اعوذ بربّ الفلق»و«قل اعوذ بربّ النّاس»را سه مرتبه قرائت كند و سه مرتبه بگويد:

سُبْحَانَ اللَّهِ وَ الْحَمْدُ لِلَّهِ وَ لا إِلَهَ إِلا اللَّهُ وَ اللَّهُ أَكْبَرُ وَ لا حَوْلَ وَ لا قُوَّةَ إِلا بِاللَّهِ الْعَلِيِّ الْعَظِيمِ

منزّه است خدا و سپاس خداى را و معبودى جز خدا نيست و خدا بزرگ تر از هرچيز است و جنبش و نيرويى جز به خدا نيست، خداى برتر و بزرگ

و سه مرتبه بگويد:

اللَّهُمَّ صَلِّ عَلَى مُحَمَّدٍ وَ آلِ مُحَمَّدٍ

خدايا درود فرست بر محمّد و خاندانش

و سه مرتبه:

اللَّهُمَّ اغْفِرْ لِلْمُؤْمِنِينَ وَ الْمُؤْمِنَاتِ

بار خدايا مردان و زنان مؤمن را ببخش و بيامرز

و چهار صد مرتبه :

أَسْتَغْفِرُ اللَّهَ وَ أَتُوبُ إِلَيْهِ

از خدا آمرزش می جويم و به سوى او میپويم

خداى تعالى گناهانش را بيامرزد، هرچند به عدد قطره هاى باران و برگ درختان و كف روى آب درياها باشد، تا آخر حديث.

و نيز علاّمه مجلسى فرموده كه در هر شب از شبهاى اين ماه هزار مرتبه گفتن «لا اله الاّ اللّه» (معبودى جز خدا نيست) وارد شده.

منبع: مفاتیح الجنان ترجمه استاد حسین انصاریان