مهمترین چیزی که در هر نداری و کمبودی ، آدم به آن احتیاج دارد ، همدم و رفیق هست. احادیث بهترین رفیق را همه ائمه اثنی عشر علیهم السلام دانسته اند ، اما مسلم است که برای دوران ما بهترین رفیق همان امام عصر و حجت خدا بر روی زمین است
وقتی خوب به زندگی خودم و اطرافیانم نگاه می کنم ، می بینم مهمترین چیزی که در هر نداری و کمبودی ، آدم به آن احتیاج دارد ، همدم و رفیق هست. کسی که علم و ثروت و قدرت و ... دارد اما همدم ندارد ، حس تنهایی بیچاره اش می کند ، اما کسی که در کنار همه نداشتن ها ، همدم خوبی داشته باشد ، می تواند حس خوشبختی کند.
به نظرم مسئله کمی فراتر از این هم هست . یعنی پدر و مادر و خانواده و دوست و معلم و ... بقیه کسانی که با آنها ارتباط نزدیک داریم ، در صورتی خوبِ خوب هستند که رفیق های خوب و همدم های لحظات تنهایی آدم باشند.
فکر نمی کنم هیچ احساسی به اندازه تنهایی ، بتواند انسان را به زانو در آورد و احساس بدبختی به او تزریق کند.
البته متاسفانه کمتر کسی در این دنیای بی معرفتی ها پیدا می شود که رفیق و همدم واقعی خودش را پیدا کرده باشد . رفیقی که هیچ لحظه ای از زندگی او را تنها نگذارد!
بهترین رفیق را همه ائمه اثنی عشر علیهم السلام دانسته اند ، اما مسلم است که برای دوران ما، آن بهترین رفیق ، همان امام عصر و حجت خدا بر روی زمین است
اما پس چطور می شود که در ما انسان ها احساس نیاز به رفیق و همدم واقعی وجود داشته باشد اما ما به ازای آن در عالم حقیقت وجود نداشته باشد!؟
با این سوال به سراغ قرآن و روایات اهل بیت علیهم السلام رفتم تا راهی برای رهایی از احساس تنهایی پیدا کنم .
جالب است که در قرآن کریم در سوره مبارکه نساء آیه شریفه 69 ، دقیقا با کلمه «رفیق» ، به مفهوم رفاقت اشاره شده است و برخی ترجم ها، این کلمه را به «همدم» ترجمه کرده اند.
من یُطِعِ اللَّهَ وَ الرَّسُولَ فَأُوْلَئكَ مَعَ الَّذِینَ أَنْعَمَ اللَّهُ عَلَیهْم مِّنَ النَّبِیِّنَ وَ الصِّدِّیقِینَ وَ الشهُّدَاءِ وَ الصَّالِحِینَ وَ حَسُنَ أُوْلَئكَ رَفِیقًا
«هر کس از خدا و پیامبر اطاعت کند ، پس آنان [در قیامت] با کسانی همدم خواهند بود که خداوند بر آنان نعمت داده است ، مانند پیامبران ، صدیقان ، شهیدان و صالحان ، و اینان چه همدم های خوبی هستند .»
این آیه نشان می دهد که داشتن همدم و رفیق یک ویژگی فوق العاده است که به عنوان پاداش در بهشت به بندگان حقیقی داده خواهد شد . این آیه ، وجود رفیق خوب با ویژگی های منحصر به فرد ، در آخرت را می رساند ، اما همدم و تشنگی ما نسبت به رفاقت ، در دنیا چه می شود ؟
چطور می شود که در ما انسان ها احساس نیاز به رفیق و همدم واقعی وجود داشته باشد اما ما به ازای آن در عالم حقیقت وجود نداشته باشد!؟
حدیثی از پیامبر اکرم صلوات الله علیه و امام صادق علیه السلام (وارد شده که در تفسیر این آیه شریفه فرمودند : «مِنَ النَّبِیِّینَ» یعنی محمّد صلوات الله علیه ، «من الصِّدِّیقِینَ» یعنی علی بن أبی طالب علیه السلام ، «من الشُّهَداءِ» یعنی حضرت حمزة،«من الصَّالِحِینَ» یعنی حسن و حسین علیهما السلام و «حَسُنَ أُولئِكَ رَفِیقاً» یعنی القائم من آل محمد علیه السلام . (شواهد التنزیل ج 1 ص 154 و ص 198 ؛ تفسیر فرات كوفی ص 112 ؛ غایه المرام ص 728 ؛ البرهان ، ج2 ، ص 125 ؛ تفسیر قمی ، ج 1 ، ص 142)
هر چند احادیث دیگر، بهترین رفیق را همه ائمه اثنی عشر علیهم السلام دانسته اند ، اما مسلم است که برای دوران ما، آن بهترین رفیق ، همان امام عصر و حجت خدا بر روی زمین است .
امام عصر علیه السلام چه ویژگی هایی دارد که او را بهترین رفیق کرده است؟
از روایات این حاصل می شود که ائمه علیهم السلام همدم و رفیق واقعی ، پدری مهربان و برادری همزاد و مادری دلسوز و همچنین پناه بندگان هستند .
«الْإِمَامُ الْأَنِیسُ الرَّفِیقُ وَ الْوَالِدُ الشَّفِیقُ وَ الْأَخُ الشَّقِیقُ وَ الْأُمُّ الْبَرَّةُ بِالْوَلَدِ الصَّغِیرِ وَ مَفْزَعُ الْعِبَاد» (کافی ، ج1 ، ص 200 ؛ تحف العقول ، ص 439)
این روایت ، یاد آور شعر فارسی است که «آنچه همه خوبان دارند تو یکجا داری .»
در واقع امام زمان(علیه السلام) طبیبی است که بی هیچ واسطه ، بدون وقت و هماهنگی قبلی ، هر کجا و هر وقت او را صدا بزنیم ، کریمانه نگاه مهربانش را به ما معطوف می دارد . ایشان از پدر مهربان تر ، از مادر دلسوزتر ، از برادر نزدیک تر و از هر دوست و آشنایی صمیمی تر است . با تمام ضعف ها و قوت هایمان باز هم دوستمان دارد . وقتی دشمنان او به یمن وجود او روزی می خورند و ادامه حیات می دهند ، هیهات که محبان و شیعیان خود را واگذارد. (آشتی با امام عصر علیه السلام ، دکتر علی هراتیان ، ص 98)
اما سوال و مشکل اساسی اینجاست که چگونه با امام غایب از نظر می توان ارتباط برقرار کرد تا او بهترین رفیق شود؟!
برای پاسخ به دو مطلب اشاره می کنم:
ائمه علیهم السلام همدم و رفیق واقعی، پدری مهربان و برادری همزاد و مادری دلسوز و همچنین پناه بندگان هستند
1- شأن امام شأن پدری است و ما خود را از فرزندان او می دانیم ، پس طبیعی است که همان گونه که با پدر جسمانی خویش با ادب و احترام به گفتگو می نشینیم می توانیم با امام نیز _ که پدر معنوی ماست دائما سخن بگوییم و نجوا کنیم و چه بسا حرف هایی را که با نزدیک ترین کسان خویش قابل طرح ندانیم به راحتی با آن راز دار مهربان در میان نهیم . هر کس می تواند این گفتگو و نجوا را با زبان و بیان خویش انجام دهد و در هر مشکلی به ولیّ خدا متوسل شود و با زنده نگه داشتن یاد و احساس حضور دائم او در قلب و جانش ، به وظیفه ارتباط و تمسک با امام عصر(عجل الله تعالی فرجه) جامه عمل بپوشاند. (آشتی با امام عصر علیه السلام ، دکتر علی هراتیان ، ص 98)
2 - برای برقراری ارتباط با امام که ارتباطی معنوی است باید با ایشان هم سنخ شویم؛ سنخیت شرط انضمام دو چیز با یکدیگر است . برای ایجاد سنخیت باید در دو بُعد معرفت و عمل خود را به ایشان شبیه کنیم ؛ یعنی نفس خود را از رذایل اخلاقی عاری کرده و در آن صفات پسندیده جاری کنیم . به آنچه که سیره و شیوه اهل بیت علیهم السلام است عمل کنیم و از غیر آن دوری جوییم .
رسیدن به رفاقت با بهترین انسان عالَم و به دست آوردن بهترین همدم، ارزش این را دارد که سختی های راه را بر خود هموار کنیم و بشویم آنچه محبوب می خواهد. إن شاءالله
منبع : تبیان
