غضب و شهوت‏

شيطان، موسى را ملاقات كرد و به حضرت عرضه داشت: اى موسى! تويى آن انسانى كه خداوند مهربان تو را به رسالت برگزيده و بى‌واسطه با تو سخن مى‌گويد، روى اين حساب از آبروى فوق‌العاده‌اى برخوردارى، من يكى از مخلوقات خدايم و گناهى را مرتكب شدم و علاقه دارم از آن گناه به درگاه حضرت حق توبه كنم!! به پيشگاه محبوب عالميان واسطه شو تا توبه‌ام را بپذيرد.
موسى بزرگوار قبول كرد، از خداوند مهربان درخواست كرد: الهى! توبه‌اش را بپذير.
خطاب رسيد: موسى! خواسته‌ات را قبول كردم، به شيطان امر كن به قبر آدم سجده كند، چرا كه توبه از گناه، جبران عمل فوت شده است.
موسى، ابليس را ديد و پيشنهاد مقصود خلقت را به او گفت. سخت عصبانى و خشمگين شد و با تكبّر گفت: اى موسى! من به زنده او سجده نكردم، توقّع دارى به‌ مرده او سجده كنم!!
سپس گفت: اى موسى! به خاطر اين كه به درگاه حق جهت توبه من شفاعت كردى بر من حق‌دار شدى، به تو بگويم كه در سه وقت مواظب ضربه من باش كه هركس در اين سه موضع، مواظب من باشد از هلاكت مصون مى‌ماند.
1- به هنگام خشم و غضب، مواظب فعاليت من باش كه روحم در قلب تو و چشمم در چشم تو است و همانند خون در تمام وجودت مى‌چرخم، تا به وسيله تيشه خشم، ريشه‌ات را بركنم.
2- به وقت قرار گرفتن در ميدان جهاد، متوجّه باش كه در آن وقت من مجاهد فى سبيل اللّه را به ياد فرزندان و زن و اهلش انداخته، تا جايى كه رويش را از جهاد فى اللّه برگردانم!
3- بترس از اين كه با زن نامحرم خلوت كنى كه من در آنجا واسطه نزديك كردن هر دو به هم هستم!
در اين داستان عجيب، شيطان به سه برنامه خطرناك اشاره دارد: شهوت، غضب و حرص.
در هر صورت بايد گفت: بدون شك، فرار انسان از جهاد، ريشه‌اى جز حرص به دنيا ندارد و امتناع ابليس از سجده به آدم منشأى غير حسد نمى‌تواند داشته باشد و اين حسد، درب بسيار بزرگى است كه شيطان با ورودش، قدرت تسخير قلب را پيدا مى‌كند .

منبع: عرفان اسلامى، ج‌13