دنیا مزرعه اعمال انسان است؛ باید در آن حسنات کاشت، تا از میوه و محصول آن در دنیا و آخرت بهره برد و سیئات را همچون علفهای هرز از آن جدا کرد.
روزی رسول خدا(ص) بر مردی گذشت که در باغش نهالی میکاشت، فرمود: آیا تو را راهنمایی کنم به کشت درختی که ریشهاش محکمتر و میوهاش زودرستر و ثمرهاش خوشمزهتر و ماندگارتر باشد؟ مرد باغبان گفت: بله یا رسول الله! حضرت فرمود: در صبح و شب بگو: «سُبْحَانَ اللهِ وَ الْحـَمْدُ للهِ وَ لَا إِلَهَ إِلَّا اللهُ وَ اللهُ أَكْبَـرُ»[1]
سُبْحَانَ اللهِ؛ یعنی معبودا! تو از هر عیب و نقصی منزهی، قدرت انجام هر کاری را داری، با قدرت لایزال خود، امر ما را اصلاح کن و گره کار مسلمین را بگشا.
الْحـَمْدُ للهِ؛ یعنی خدایا! همه نعمتهای عالم از آنِ توست. آنچه از خیر و خوبی به ما رسیده است، از آنِ توست. به ما سلامتی، عقل و فطرت دادی، ما را اهل رمضان و روزه و مسجد کردی، عشق به خودت را عطایمان کردی و ما را با پیامبر و ائمه^ آشنا کردی، خدایا! به خاطر همه خوبیهایت تو را شکر!
امام سجاد(ع) در فرازی از دعای ابوحمزه ثُمالی، خوبیهای خداوند در حق بنده خود را اینگونه بیان میکند:
«آقاى من! منم كودكى كه پروريدى، منم نادانى كه دانا نمودى، منم گمراهى كه هدايت كردى، منم افتادهاى كه بلندش نمودى، منم هراسانى كه امانش دادى، و گرسنهاى كه سيرش نمودى، و تشنهاى كه سيرابش كردى، و برهنهاى كه لباسش پوشاندى، و تهيدستى كه توانگرش ساختى، و ناتوانى كه نيرومندش نمودى، و خوارى كه عزيزش فرمودى، و بيمارى كه شفايش دادى، و خواهشمندى كه عطايش كردى، و گنهكارى كه گناهش را بر او پوشاندى، و خطاكارى كه ناديدهاش گرفتى، و اندكى كه بسيارش فرمودى، و ناتوان شمردهاى كه يارىاش دادى، و رانده شدهاى كه مأوايش بخشيدى.»[2]
لَا إِلَهَ إِلَّا اللهُ؛ یعنی خدایا! معبودی غیر تو نیست. تنها به تو پناه میآورم و تکیهگاهم تنها تویی، تنها سرِ تعظیم بر آستان تو فرود میآورم و هرگز دل به طاغوت شرق و غرب نمیسپارم و هوای نفس و شیطان را معبود خود نمیگیرم. خدایا! بزرگی و عظمتت چنان است، که کسی را راهی به کُنه ذات تو نیست، به تصور کسی در نیایی و اگر آنچنان که هستی به ذهن بیایی، خداییت را انکار خواهم کرد؛ چرا که من خدای محدود نمیخواهم. خدایا! کسی قادر به توصیف تو نیست و اگر بخواهد تو را وصف کند، تنها باید بگوید: اللهُ أَكْبَـرُ؛ خدا بزرگتر است از اینکه وصف شود.
من همان دم که وضو ساختم از چشمه عشق
چار تکبیر زدم یک سره بر هر چه که هست
(حافظ)
پی نوشت
--------------------------------------------------------------
[1] . الکافی: 2 / 505، باب التسبیح و التهلیل و التکبیر؛ أَبِی جَعْفَر (ع) قَالَ: «مَرَّ رَسُولُ الله بِرَجُلٍ یَغْرِسُ غَرْساً فِی حَائِطٍ لَهُ فَوَقَفَ لَهُ وَ قَالَ أَ لَا أَدُلُّكَ عَلَى غَرْسٍ أَثْبَتَ أَصْلًا وَ أَسْرَعَ إِینَاعاً وَ أَطْیَبَ ثَمَراً وَ أَبْقَى قَالَ بَلَى فَدُلَّنِی یَا رَسُولَ اللهِ فَقَالَ إِذَا أَصْبَحْتَ وَ أَمْسَیْتَ فَقُلْ سُبْحَانَ اللهِ وَ الْحَمْدُ للهِ وَ لَا إِلَهَ إِلَّا اللهُ وَ اللهُ أَكْبَرُ.»
[2] . المصباح «کفعمی»: 593، دعای ابوحمزه ثمالی: «سیدی أَنَا الصَّغِيرُ الَّذِي رَبَّيْتَهُ وَ أَنَا الْجَاهِلُ الَّذِي عَلَّمْتَهُ وَ أَنَا الضَّالُّ الَّذِي هَدَيْتَهُ وَ أَنَا الْوَضِيعُ الَّذِي رَفَعْتَهُ وَ أَنَا الْخَائِفُ الَّذِي آمَنْتَهُ وَ الْجَائِعُ الَّذِي أَشْبَعْتَهُ وَ الْعَطْشَانُ الَّذِي أَرْوَيْتَهُ وَ الْعَارِي الَّذِي كَسَوْتَهُ وَ الْفَقِيرُ الَّذِي أَغْنَيْتَهُ وَ الضَّعِيفُ الَّذِي قَوَّيْتَهُ وَ الذَّلِيلُ الَّذِي أَعْزَزْتَهُ وَ السَّقِيمُ الَّذِي شَفَيْتَهُ وَ السَّائِلُ الَّذِي أَعْطَيْتَهُ وَ الْمُذْنِبُ الَّذِي سَتَرْتَهُ وَ الْخَاطِئُ الَّذِي أَقَلْتَهُ وَ أَنَا الْقَلِيلُ الَّذِي كَثَّرْتَهُ وَ الْمُسْتَضْعَفُ الَّذِي نَصَرْتَهُ وَ أَنَا الطَّرِيدُ الَّذِي آوَيْتَهُ»
مطالب فوق برگرفته شده از کتاب:
حسنات و سیئات
نوشته استاد حسین انصاریان
منبع : پایگاه عرفان