خدايا! با جودت به من جود كن و با بزرگواريت به من نظر كن و با رحمتت مرا نگاهدار، و زبانم را به ذكرت گويا كن، و دلم را به محبتت شيفته و شيدا فرما، و بر من منّت گذار با پاسخ نيكويت، و لغزشم را ناديده انگار و گناهم را ببخش، زيرا تو بندگانت را به بندگى فرمان دادى و به دعا و درخواست از خود امر كردى و اجابت دعا را براى آنان ضامن شدى
وَ جُدْلى بِجُودِكَ، وَاعْطِفْ عَلَىَّ بِمَجْدِكَ، وَاحْفَظْنى بِرَحْمَتِكَ، وَاجْعَلْ لِسانى بِذِكْرِكَ لَهِجاً، وَ قَلْبى بِحُبِّكَ مُتَيَّماً، وَ مُنَّ عَلَىَّ بِحُسْنِ اِجابَتِكَ، وَ اَقِلْنى عَثْرَتى، وَاغْفِرْ زَلَّتى، فَاِنَّكَ قَضَيْتَ عَلى عِبادِكَ بِعِبادَتِكَ، وَ اَمَرْتَهُمْ بِدُعائِكَ، وَ ضَمِنْتَ لَهُمُ الإِجابَةَ
برای خواندن متن کامل دعا - اینجا - کلیک کنید.
شرح
وَجُدْ لِى بِجُودِكَ وَاعْطِفْ عَلَىَّ بِمَجْدِكَ، وَاحْفَظْنِى بِرَحْمَتِكَ
(خدايا!) و با بخشايش خود در حقّ من بخشش كن، و با شرف گسترده‌ات بر من نظر بنما، و با رحمتت مرا حفظ كن
درخواست بخشش و كرم الهى
“جود” به معناى بخشش و كرم است و “مجد” نيز معنى كرم گسترده است (1) .
اميرالمؤمنين على عليه السلام از خداوند خواستار جود اوست، همان پروردگار رحيم و مهربانى كه جود مطلق است و بخشندگى، عين ذات اوست.
سپس در جمله‌اى ديگر عرض مى‌كند: خدايا، مجد و كرامت خويش را مهربانانه (2)
بر من گسيل دار.
رحمت الهى، تنها نگهبان آدمى (3)
فهم و بصيرت، چنين اقتضا مى‌كند تا در اين عالم سراسر مكر و فريب و دنياى آكنده از خطر، هر انسانى پناه‌گاه و محافظى براى خود انتخاب كند، تا خود را در پناه او ببيند و به آن دل‌گرم باشد. اما كدام نگهبان است كه خود محتاج نگهبان ديگر
نباشد، و كدام حافظ است كه تحت عنايت حضرت حق، روز را به شب نسپارد؟!
اميرالمؤمنين على عليه السلام، خداوند را تنها نگاهبان شايسته اعتماد مى‌داند، كه سايه رحمت و مهربانى‌اش، بر سر بندگان گسترده است، و از او مى‌خواهد كه خدايا، مرا به رحمت خويش محافظت نما.
آنچه انسان براى حفاظت از خود مفيد مى‌داند و به كار مى‌بندد، تنها بخشى از فهمِ قاصرِ انسانىِ او نسبت به خود و خطرات پيرامون خويش است، و حال آن كه سايه مهر الهى فراتر از آنچه انسان تصوّر مى‌كند، به حفظ بندگان مى‌پردازد.
مرحوم “طبرسى رحمه الله” در كتاب شريف مكارم الأخلاق از “مسمع بن عبد الملك” روايت مى‌كند كه گفت:
چهل صبح به همراه امام صادق عليه السلام نماز خواندم و مى‌ديدم كه هرگاه از نوافل خويش فارغ مى‌گشت، دو دست خود را به سوى آسمان بلند مى‌كرد و مى‌گفت:
“أصبحنَا وَأَصْبَحَ الْمُلْكُ للَّهِ ... اللَّهُمَّ احْفَظْنَا مِنْ حَيْثُ نَحْتَفِظُ وَمِنْ حَيْثُ لا نَحْتَفِظُ اللَّهُمَّ احْرُسْنَا مِنْ حَيْثُ نَحْتَرِسُ وَمِنْ حَيْثُ لا نَحْتَرِس” (4).
صبح كرديم در حالى كه سلطنت از آنِ خداست، خداوندا، ما را محافظت و مراقبت كن، از آن جهت كه خود محافظت و مراقبت مى‌كنيم و (به علاوه) از آن جهت كه قادر به محافظت و مراقبت از خود نيستيم.
البته آنچه از روايات استفاده مى‌شود آن است كه دعا براى محفوظ ماندن از زشتى و خطرات گناهان و گمراهى‌ها، از دعا براى نجات از هر خطر ديگرى مهم‌تر است، چنان كه در دعاى روز بيست و يكم هر ماه آمده است:
“اللَّهُمَّ احْفَظْنَا مِنَ الْقَبَائِحِ وَالْعُيُوب”(5) .
پروردگارا، ما را از زشتى‌ها و عيب‌ها مصون بدار.
و امام زين العابدين عليه السلام در دعاى صبح و شام خود چنين مى‌گفت:
“اللَّهُمَّ صَلِّ عَلَى مُحَمَّدٍ وَآلِهِ، وَاحْفَظْنَا مِنْ بَيْنِ أَيْدِينَا وَمِنْ خَلْفِنَا وَعَنْ أَيْمَانِنَا وَعَنْ شَمَائِلِنَا وَمِنْ جَمِيعِ نَوَاحِينَا، حِفْظاً عَاصِماً مِنْ مَعْصِيَتِكَ، هَادِياً إِلَى طَاعَتِكَ، مُسْتَعْمِلًا لِمَحَبَّتِكَ” (6) .
بار خدايا، بر محمّد و آل او درود فرست، و ما را از (دام‌هاى شيطان و از هر پيش آمدى در) پيش‌رو و پشت‌سر و از اطراف راست و چپ و از همه جوانبمان نگهدارى كن، نگهدارى كه از نافرمانى تو نگهدارنده باشد و به طاعت و بندگى تو رهنمون شود و براى دوستى با تو به كار برده شود.
______________________________
(1). “المجد؛ المروءة والسخاء والكرم والشرف” . لسان العرب: ماده “مجد” .
(3). “وَاحْفَظْنِي بِرَحْمَتِكَ” .
(4). مكارم الأخلاق: 277؛ من لا يحضره الفقيه: 1/ 338، باب ما يستحب من الدعاء في كل صباح، حديث 983.
(5). العدد القوية: 229؛ بحار الأنوار: 94/ 262.
(6). الصحيفة السجادية: دعاى 6.
منبع : پایگاه عرفان