اعمال عید نوروز - متن و ترجمه استاد انصاریان

امام صادق(علیه‌السلام) به معلّی بن خُنَیس اعمال روز عید نوروز را چنین آموخته:

چون روز نوروز شود غسل کن و پاکیزه‌ترین جامه‌های خود را بپوش و به بهترین بوها خویشتن را خوشبو کن و در آن روز روزه بدار و چون از نماز پیشین و پسین [ظهر و عصر] و نافله‌های آن دو [«ظهر» و «عصر»] فارغ گشتی چهار رکعت نماز بخوان، هر دو رکعت به یک سلام، در رکعت اول بعد از سوره «حمد» «ده مرتبه» سوره «قدر» و در رکعت دوّم بعد از سوره «حمد» «ده مرتبه» سوره «کافرون» و در رکعت سوم بعد از سوره «حمد» «ده مرتبه» سوره «توحید» و در رکعت چهارم بعد از سوره «حمد» «ده مرتبه» سوره «فلق» و سوره «ناس» را بخوان و پس از نماز به سجده شکر رفته و این دعا را قرائت کن:

پخش صوت

اللَّهُمَّ صَلِّ عَلَى مُحَمَّدٍ وَ آلِ مُحَمَّدٍ الْأَوْصِيَاءِ الْمَرْضِيِّينَ وَ عَلَى جَمِيعِ أَنْبِيَائِكَ وَ رُسُلِكَ، بِأَفْضَلِ صَلَوَاتِكَ وَ بَارِكْ عَلَيْهِمْ بِأَفْضَلِ بَرَكَاتِكَ، وَ صَلِّ عَلَى أَرْوَاحِهِمْ وَ أَجْسَادِهِمْ. اللَّهُمَّ بَارِكْ عَلَى مُحَمَّدٍ وَ آلِ مُحَمَّدٍ، وَ بَارِكْ لَنَا فِي يَوْمِنَا هَذَا الَّذِي فَضَّلْتَهُ وَ كَرَّمْتَهُ وَ شَرَّفْتَهُ وَ عَظَّمْتَ خَطَرَهُ. اللَّهُمَّ بَارِكْ لِي فِيمَا أَنْعَمْتَ بِهِ عَلَيَّ، حَتَّى لا أَشْكُرَ أَحَدا غَيْرَكَ وَ وَسِّعْ عَلَيَّ فِي رِزْقِي يَا ذَا الْجَلالِ وَ الْإِكْرَامِ. اللَّهُمَّ مَا غَابَ عَنِّي فَلا يَغِيبَنَّ عَنِّي عَوْنُكَ وَ حِفْظُكَ وَ مَا فَقَدْتُ مِنْ شَيْ ءٍ، فَلا تُفْقِدْنِي عَوْنَكَ عَلَيْهِ، حَتَّى لا أَتَكَلَّفَ مَا لا أَحْتَاجُ إِلَيْهِ، يَا ذَا الْجَلالِ وَ الْإِكْرَامِ.

خدایا بر محمّد و خاندان محمّد درود فرست، آن جانشینان پسندیده و بر همۀ پیامبران و رسولانت، با برترین درودهایت و ایشان را برکت ده به برترین برکت‌هایت و درود فرست بر جان‌ها و بدن‌هایشان، خدایا بر محمّد و خاندان محمّد برکت ده و به ما در این روز برکت ده که آن را برتری و کرامت و شرافت دادی و مرتبه‌اش را بزرگ نمودی. خدایا به من برکت ده، در آنچه به من نعمت دادی تا احدی را جز تو سپاس نگویم و در روزی‌ام بر من وسعت ده، ای صاحب بزرگی و رأفت و محبت؛ خدایا هر آنچه از من غایب شده باک نیست مبادا کمک و نگهداری‌ات از من غایب گردد و هرچه را گم کرده‌ام، یاری‌ات را بر آن از من گم مساز تا در آنچه به آن نیازمند نیستم، خود را به زحمت نیفکنم، ای صاحب بزرگی و رأفت و محبت.

در کتاب‌های غیر مشهور روایت کرده‌اند:
در وقت تحویل سال این دعا را بسیار بخوانند که بعضی به تعداد «۳۶۶ مرتبه» گفته‌اند:

پخش صوت: محمد اصفهانی

يَا مُحَوِّلَ الْحَوْلِ وَ الْأَحْوَالِ، حَوِّلْ حَالَنَا إِلَى أَحْسَنِ الْحَالِ.

ای گرداننده نیرو و احوال، بگردان حال ما را به نیکوترین حال

و به روایت دیگر:

يَا مُقَلِّبَ الْقُلُوبِ وَ الْأَبْصَارِ يَا مُدَبِّرَ اللَّيْلِ وَ النَّهَارِ يَا مُحَوِّلَ...

کذا فی زاد المعاد.

ای دگرگون‌کنندۀ دل‌ها و دیده‌ها، ای تدبیرکنندۀ شب و روز ای برگرداننده...

چنانچه در زادالمعاد آمده.

چون چنین کنی گناهان پنجاه ساله تو آمرزیده شود.

و نیز بسیار بگو:

«یَا ذَا الجَلالِ وَ الْإِکْرامِ»